Problem racjonalnej sankcji za zabójstwo kwalifikowane w polskim prawie karnym

• Authors: Piotr Góralski

Title variants

EN

Problem of a rational sanction for an aggravated murder in Polish penal law

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Niniejszy artykuł opisuje problemy związane z sankcjonowaniem zabójstwa kwalifikowanego (morderstwa) w polskim prawie karnym. Problemy te widoczne były już w latach 2005–2011, kiedy próbowano wprowadzić za dokonanie morderstwa wyłącznie kary 25 lat pozbawienia wolności oraz kary dożywotniego pozbawienia wolności w celu wyraźniejszego odróżnienia sankcji grożących za zabójstwa w typie podstawowym oraz w typie kwalifikowanym. Zmiana ta budziła wątpliwości natury konstytucyjnej i ostatecznie po krótkim okresie obowiązywania została cofnięta. Problem ten występuje jednak nadal i — jak się wydaje — ponownie wadliwą próbą jego rozwiązania jest inicjatywa wprowadzenia do polskiego prawa ustawą z dnia 13 czerwca 2019 roku kary dożywotniego pozbawienia wolności bez możliwości warunkowego zwolnienia z jej odbywania za morderstwa. Artykuł zawiera krytykę tego rozwiązania. W tekście sformułowano postulat stosowania kary dożywotniego pozbawienia wolności wyłącznie wobec sprawców ludobójstwa w okresie wojny oraz — ewentualnie — względem morderców seryjnych. Natomiast w innych wypadkach zabójstw i morderstw kara za tego typu czyny nie powinna przekraczać 30 lat, a co najwyżej powinny ją uzupełniać, stosowane po zakończeniu odbywania tej kary, środki zabezpieczające społeczeństwo przed niebezpiecznymi przestępcami. W każdym przypadku omawianej tu kary prawo musi przewidywać warunki, po których spełnieniu więzień będzie mógł się ubiegać o warunkowe zwolnienie z jej odbywania.

The article discusses problems regarding the sanctioning of an aggravated murder in Polish penal law. These problems have already occurred in the years 2005–2011, when an attempt to implement only imprisonment of 25 years and life imprisonment for murder was made in order to explicitly distinguish between sanctions for a second degree murder and an aggravated murder. This change raised doubts of a constitutional nature and eventually, after a short period, was withdrawn. The problem, however, still exists and, as it seems, another erroneous attempt of solving it is an initiative to introduce to Polish law by the act of 13th June 2019 a determinate life sentence for murder. The article criticises this solution. The publication presents a postulate of applying life imprisonment only for mass murderers during war — or — for serial killers. For other homicides and murders the penalty should not exceed 30 years, or at most, shall be supplemented by the preventive measures against dangerous criminals in society adopted after serving the sentence. For each of the penalties discussed in the article the law shall provide for the conditions to be fulfilled by a prisoner to be able to apply for parole.

Keywords

PL

racjonalna sankcja karna; zabójstwo kwalifikowane; morderstwo; reforma prawa karnego; ochrona praw jednostki; warunkowe zwolnienie z kary pozbawienia wolności

EN

rational penal sanction; aggravated murder; murder; penal law reform; individual’s rights protection; parole

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Wroclawskiego
• Journal: Przegląd Prawa i Administracji
• Year: 2020
• Volume: 120
• Issue: Tom 2
• Pages: 37 - 51

Contributors

author

Piotr Góralski

• Uniwersytet Wrocławski