Ingrossatio Commissionis expeditae super miraculis imaginis B.M.V. in villa Skrzetusz de verbo ad verbum

• Authors: Ceynowa Tadeusz

Title variants

EN

Report of the Commission sent to the village of Skrzetusz on the miracles of the statue of B.M.V.

PL

Sprawozdanie komisji wysłanej do wsi Skrzetusz w sprawie cudów figury B.M.V.

DE

Bericht der Kommission an das Dorf Skrzetusz über die Wunder der Statue von B.M.V.

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Po utworzeniu diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej w 1972 r. biskup Ignacy Jeż ogłosił Skrzatusz diecezjalnym sanktuarium. Wieloletnie starania biskupa i salezjańskich kustoszy doprowadziły do uroczystej koronacji figury Matki Bożej Bolesnej w 1988 r. W 25. rocznicę tego wydarzenia rozpoczęto wydawanie Rocznika Skrzatuskiego. Redakcja czasopisma postawiła sobie za cel propagowanie na szerszą skalę maryjnego sanktuarium. Pojawiają się w nim artykuły także o tematyce biblijnej i mariologicznej. Główny nurt jednak stanowią treści związane z samym sanktuarium i trwającym tam nieprzerwanie kultem Matki Bożej Bolesnej. Wydana niedawno transkrypcja manuskryptu ks. Andrzeja Józefa Delerdta umożliwiła szerokiemu gronu czytelników zapoznanie się z ciekawym źródłem z drugiej połowy XVIII w. Prezentowany, dotąd nieznany dokument, odsłania podstawę ogłoszenia Piety Skrzatuskiej jako cudownej przez biskupów poznańskich w drugiej połowie XVII w. Komisarze wysłani przez administratora diecezji, ks. Jana Braneckiego, przedstawili władzy duchownej dokument, w którym udowodnili, że to, co dzieje się w Skrzatuszu, ma podłoże działania Bożego. Autor w niniejszym artykule osadza dokument na tle sytuacji regionu w połowie XVII w. Kolejnym krokiem będzie wydanie tekstu dokumentu w języku oryginalnym z całym krytycznym aparatem.

EN

After the creation of the Koszalin-Kolobrzeg (Kołobrzeg) Diocese in 1972, Bishop Ignacy Jeż proclaimed Skrzatusz a diocesan sanctuary. Many years of efforts of the bishop and Salesian custodians led to the solemn coronation of the statue of Our Lady of Sorrows in 1988. On the 25th anniversary of this event, the publication of the Rocznik Skrzatuski began. The editorial board of the magazine set itself the goal of promoting the Marian sanctuary on a larger scale. There are also articles on biblical and Mariological topics. The mainstream, however, is the content related to the sanctuary itself and the uninterrupted cult of Our Lady of Sorrows there. A recently published transcript of the manuscript of Fr. Andrzej Józef Delerdt enabled a wide group of readers to get acquainted with an interesting source from the second half of the 18th century. The presented, so far unknown document reveals the basis for proclaiming Pieta Skrzatuska – as miraculous by the bishops of Poznan (Poznań) in the second half of the 17th century. Commissioners sent by the administrator of the diocese, Fr. Jan Branecki, presented the clerical authority with a document in which they proved that what was happening in Skrzatusz was based on God’s actions. In this article, the author places the document against the background of the region’s situation in the mid-17th century. The next step will be to publish the text of the document in the original language with the entire critical apparatus.

Keywords

PL

Skrzatusz; Pieta Skrzatuska; komisja teologów; cuda; diecezja koszalińsko-kołobrzeska

EN

Skrzatusz; Pieta Skrzatuska; commission of theologians; miracles; Koszalin-Kolobrzeg (Kołobrzeg) Diocese

• Publisher: Biblioteka Wyższego Seminarium Duchownego Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej
• Journal: Rocznik Skrzatuski
• Year: 2021
• Volume: 9
• Pages: 79-92

Contributors

author

Ceynowa Tadeusz

• Wydział Teologiczny Uniwersytetu Szczecińskiego, Katedra Historii Kościoła i Patrologii
• Archiwum Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej – dyrektor
• Biblioteka Wyższego Seminarium Duchownego w Koszalinie – dyrektor

References

• Archiwum Archidiecezjalne w Poznaniu. Acta Episkopalia XXXI k. 474v–476.
• Archiwum Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej. Akta parafii rzymskokatolickiej w Skrzatuszu. Liber Baptisatorum 1658–1777, Liber Copulatorum 1659–1777, Liber Mortuorum 1659–1777.
• Bąk, Ludwik. Ziemia wałecka w dobie reformacji i kontrreformacji w XVI–XVIII. Piła: Wydawnictwo Ekolog, 1999.
• Bocheński, Jan Ignacy. Historia kościoła parafialnego w Wałczu spisana na podstawie prawdziwych dokumentów i wiarygodnych autorów przez Jana Ignacego Bocheńskiego proboszcza wałeckiego w roku 1790. Wałcz: Urząd Miasta w Wałczu, 2002.
• Boras, Zygmunt, Ryszard Walczak, Andrzej Wędzki. Historia powiatu wałeckiego w zarysie. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1961.
• Ceynowa, Tadeusz. „Archiwum Parafii pw. Wniebowzięcia NMP w Skrzatuszu. Inwentarz”. Rocznik Skrzatuski 8 (2020):125–145.
• Ceynowa, Tadeusz. „Koronacja figury Matki Boskiej Skrzatuskiej”. Rocznik Skrzatuski 1 (2013): 91–106.
• Ceynowa, Tadeusz. „Manuskrypt ks. Andrzeja Józefa Delerdta jako źródło do początków kultu Matki Bożej Bolesnej w Skrzatuszu”. Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie 27 (2020): 439–457.
• Ceynowa, Tadeusz. „Pozadiecezjalne pielgrzymowanie do Skrzatusza”. Rocznik Skrzatuski 2 (2014): 65–77.
• Ceynowa, Tadeusz. Ziemia pogranicza. Dekanat wałecki w latach 1821–1920. Radom: Wydawnictwo Polwen, 2004.
• Delerdt, Andrzej Józef. Źródło łask Boskich nieprzebrane. Matka Boska Bolesna ze Skrzatusza i Jej historia, red. Agnieszka Borysowska, Tadeusz Ceynowa. Szczecin–Koszalin: Książnica Pomorska im. Stanisława Staszica, Archiwum Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej, 2018, 22020.
• Dresler, Rafał. „Instytucja odpustów w ujęciu prawnym z praktycznym zastosowaniem w sanktuarium skrzatuskim”. Rocznik Skrzatuski 5 (2017): 25–49.
• Dworzaczkowa, Jolanta. Dzieje Wielkopolski. T. 1. Do roku 1793, red. Jerzy Topolski. Warszawa–Poznań: PWN, 1988.
• Dworzaczkowa, Jolanta. Reformacja i kontrreformacja w Wielkopolsce. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1995.
• Dzieje Poznania i województwa poznańskiego w granicach z 1974 r. Informator o materiałach archiwalnych, red. Czesław Skopowski. Warszawa: Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, 1982.
• Fijałkowski, Marek. „Portret Ludwika Wejhera w kościele pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Skrzatuszu”. Rocznik Skrzatuski 5 (2017): 77–89.
• Fijałkowski, Marek. „Portrety trumienne w kościele pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Skrzatuszu”. Rocznik Skrzatuski 4 (2016): 105–122.
• Fijałkowski, Marek. „Skrzatusz w mojej pamięci – lata 1940–1944. Relacja Haliny Mikołajczuk”. Rocznik Skrzatuski 8 (2020): 161–165.
• Fijałkowski, Marek. „Wojciech Konstanty Breza – fundator kościoła skrzatuskiego”. Rocznik Skrzatuski 1 (2013): 107–114.
• Fijałkowski, Marek. „Zabytkowe srebra kościoła pw. Wniebowzięcia NMP w Skrzatuszu”. Rocznik Skrzatuski 3 (2015): 109–127.
• Klejna, Piotr. „Zakon jezuitów w Wałczu i jego związki z parafią w Skrzatuszu na podstawie kroniki jezuitów wałeckich”. Rocznik Skrzatuski 7 (2019): 77–96.
• Łyjak, Wiktor Zygmunt. „Dzieje organów w Diecezjalnym Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej w Skrzatuszu (cz. I). Rocznik Skrzatuski 6 (2018): 65–75.
• Łyjak, Wiktor Zygmunt. „Dzieje organów w Diecezjalnym Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej w Skrzatuszu (cz. II). Rocznik Skrzatuski 8 (2020): 81–106.
• „Mapa X. Rozmieszczenie zborów różnowierczych w Wielkopolsce około 1650 r.”, oprac. E. Jarmuszkiewiczówna, T. Kowalski. W: Jolanta Dworzaczkowa, Dzieje Wielkopolski. T. 1. Do roku 1793, red. J. Topolski, 560. Warszawa–Poznań: PWN, 1988.
• Nowacki, Józef. „Branecki Jan”. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 2, red. Władysław Konopczyński i in., 393. Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 1936.
• Nowacki, Józef. Archidiecezja poznańska w granicach historycznych i jej ustrój. T. 2. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha, 1964.
• Nowiński, Janusz. „«Anioł Opatrzności» w powojennym Skrzatuszu: Helena Sadowska (1910–1995) – in memoriam”. Rocznik Skrzatuski 6 (2018): 59–64.
• Nowiński, Janusz. „Ołtarz Świętego Anioła Stróża w kościele pielgrzymkowym w Skrzatuszu z fundacji Jana Wiganda de Osten-Sacken”. Rocznik Skrzatuski 8 (2020): 147–159.
• Prokop, Krzysztof. Nomenclator bibliographicus Episcoporum Poloniae 1320–2020. Kraków: [Drukarnia Akcydensowa Andrzej Dorosz], 2020.
• Pukianiec, Mikołaj, „Organizacja i funkcjonowanie poznańskiej kapituły katedralnej w XVII w.”. Dostęp 14.07.2021. https://docplayer.pl/31754818-Mikolaj-pukianiec-organizacja-i-funkcjonowanie-poznanskiej-kapituly-katedralnej-w-xvii-wieku.html.
• Rohwerder, Max. Historia residentiae Valcensis Societatis Jesu ab Anno Domini 1618. Köln–Graz: Böhlau Verlag, 1967.
• „Skarb nieprzebrany dobrodziejstw Boskich” ks. Jana Kazimierza Steczewicza, red. Andrzej Sapieha. Gorzów Wielkopolski: Instytut Biskupa Wilhelma Pluty, 2014.
• Szauer, Remigiusz. „Rola i miejsce duchowości wśród uczestników Diecezjalnego Spotkania Młodych w Skrzatuszu”. Rocznik Skrzatuski 3 (2015): 41–56.
• Szczepaniuk, Piotr. „Miłosierdzie Boże w parafialnym duszpasterstwie skrzatuskim”. Rocznik Skrzatuski 4 (2016): 51–66.
• Szczepaniuk, Piotr. „Teologiczno-duchowy wymiar formacji w nauczaniu skrzatuskim w latach 1972–2013. Duchowość maryjna”. Rocznik Skrzatuski 3 (2015): 23–40.
• Wąsowicz, Jarosław. „Ksiądz Michał Winiarz SDB (1911–1988), proboszcz parafii w Skrzatuszu i kustosz sanktuarium w latach 1965–1972. Życie i twórczość”. Rocznik Skrzatuski 7 (2019): 97–120.
• Wąsowicz, Jarosław. „Ksiądz Stefan Kieliński SDB (1932–2017), pierwszy kustosz sanktuarium diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej w Skrzatuszu”. Rocznik Skrzatuski 6 (2018): 43–57.
• Wąsowicz, Jarosław. „Posługa duszpasterska salezjanów w Skrzatuszu w latach 1952–1972”. Rocznik Skrzatuski 1 (2013): 75–89.
• Wąsowicz, Jarosław. „Ruch pielgrzymkowy z pilskich parafii do sanktuarium Matki Boskiej Bolesnej w Skrzatuszu w 80. latach XX w.”. Rocznik Skrzatuski 2 (2014): 53–64.
• Wąsowicz, Jarosław. „Salezjanie w Skrzatuszu w latach 1972–2001. Rocznik Skrzatuski 4 (2016): 67–77.
• Wąsowicz, Jarosław. „Salezjańskie wydawnictwa promujące sanktuarium Matki Bożej Bolesnej w Skrzatuszu”. Rocznik Skrzatuski 3 (2015): 147–155.
• Wieczorkowska, Małgorzata. „Księgi metrykalne parafii w Skrzatuszu przechowywane w Archiwum Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej”. Rocznik Skrzatuski 5 (2017): 51–76.
• Wojtalewicz, Paweł. „Prawne kryteria przyznania tytułu bazyliki mniejszej kościołowi w Skrzatuszu”. Rocznik Skrzatuski 8 (2020): 107–124.
• Wójtowicz, Wojciech. „Cudowne uzdrowienia fizyczne w Skrzatuszu? Ocena teologiczno-fundamentalna świadectw i wnioski pastoralne”. Rocznik Skrzatuski 5 (2017): 107–120.
• Wójtowicz, Wojciech. „Skrzatuskie spotkania młodzieży wobec kulturowych i pastoralnych wyzwań współczesnego świata młodych”. Rocznik Skrzatuski 3 (2015): 57–74.
• Zadarko, Krzysztof. „Ambony skrzatuskie”. Rocznik Skrzatuski 8 (2020): 53–80.
• Zadarko, Krzysztof. „Duchowi przewodnicy niemieckich katolików w pielgrzymkach do Skrzatusza w relacjach «Johannesbote»”. Rocznik Skrzatuski 5 (2017): 91–106.
• Zadarko, Krzysztof. „Kazania z archiwum w Skrzatuszu”. Rocznik Skrzatuski 3 (2015): 95–108.
• Zadarko, Krzysztof. „Ze zbioru kazań skrzatuskich – Kazanie na VI niedzielę po Wielkanocy”. Rocznik Skrzatuski 7 (2019): 57–75.