Problemy genologiczne z pejzażem telewizyjnym. Propozycja klasyfikacji faktualnych gatunków hybrydowych i gatunków „reality TV”

• Authors: Kosińska-Krippner Beata

Title variants

EN

Genological Problems with the Television Landscape: A Proposed Classification of Factual Hybrid and Reality TV Genres

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

3 8 K w a r t a l n i k F i l m o w y 1 1 2 ( 2 0 2 0 ) s . 3 8 - 6 4 „Kwartalnik Filmowy” nr 112 (2020) ISSN: 0452-9502 (Print) ISSN: 2719-2725 (Online) h ttps://doi.org/10.36744/kf.556 © Creative Commons BY-NC-ND 4.0 Beata Kosińska-Krippner Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk https://orcid.org/0000-0001-8096-9708 Problemy genologiczne z pejzażem telewizyjnym. Propozycja klasyfikacji faktualnych gatunków hybry- dowych i gatunków r e a l i t y T V Abstrakt Synkretyzm i hybrydyzacja wpisane w definicję gatunku fil- mowego dla licznych form telewizyjnych, które pojawiły się w czasach neotelewizji, stały się wyróżnikami gatunkowymi. Fala docusoap w połowie lat 90. XX w. i dynamiczne roz- przestrzenianie się innych gatunków hybrydowych sprawiły, że wielu widzów i komentatorów czuło się zagubionych w te- lewizyjnym pejzażu genologicznym. W Polsce historia powtó- rzyła się na fali kolejnej proliferacji nowych gatunków telewizyjnych i pojawienia się scripted-docu . Ponowny chaos pojęciowy dotknął jednak tym razem także prac naukowych. Autorka odnotowuje zjawisko wtórnego rozmywania poję- ciowego nazw gatunkowych z obszaru genologii telewizyjnej w drugiej dekadzie XXI w. Opisuje zmagania badaczy z kla- syfikowaniem i nazywaniem telewizyjnych gatunków hybry- dowych oraz konsekwencje problemów genologicznych. Przedstawia także propozycję klasyfikacji telewizyjnych ga- tunków granicznych mającą pomóc w częściowym zapano- waniu nad pojęciowym chaosem na tym obszarze. Autorka oddziela grupę hybryd faktualnych od hybryd reality TV.

EN

S yncretism and hybridization, inscribed in the definition of the film genre, have become a genre distinguishing feature for many television forms that appeared in the times of neo- television. The docusoap wave in the mid-1990s and the dy- namic proliferation of other hybrid genres made many viewers and commentators feel lost in the TV genre land- scape. In Poland, history repeated itself with another wave of proliferation of new TV genres and the emergence of scripted-docu. However, this time the conceptual chaos also affected scientific works. The author identifies the phe- nomenon of secondary conceptual blurring of genre names from the area of television genology in the second decade of the 21st century. Using a few selected examples, she des- cribes the struggle of researchers with classifying, and above all naming, television hybrid genres, and the conse- quences of genological problems. She also presents a pro- posal for the classification of borderline television genres, which is to help partially control the conceptual chaos in this area. In her classification, the author separates the group of factual hybrids from reality TV hybr

Keywords

PL

faktualne gatunki; hybrydowe; klasyfikacja gatunków telewizyjnych; telenowela dokumentalna; scripted-docu; reality TV

EN

factual hybrid genres; classification of TV genres; docusoap; scripted-docu; reality TV

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Kwartalnik Filmowy
• Year: 2020
• Issue: 112 Polski dokument, polska animacja
• Pages: 38-64

Contributors

author

Kosińska-Krippner Beata

• Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk

References

• Bayer, G. (2006). Artifice and Artificiality in Mockumentaries. W: G. D. Rhodes, J. P Springer (red.), Docufictions. Essays on the Intersection of Documentary and fictional Filmmaking (ss. 164-178). Jefferson, North Carolina- London: McFarland&Company, Inc., Publishers.
• Bignell, J. (2010). Docudramatizing the real. Developments in British TV docudrama since 1990. Studies in Documentary Film, 4(3).
• Bogunia-Borowska, M. (2012). Fenomen telewizji. Interpretacje socjologiczne i kulturowe. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Bondebjerg, I. (1996). Public Discourse/Private Fascination: Hybridization of „True-Life-Story” Genres. W: H. Newcomb (red.), Television. The Critical View (ss. 159-192). Oxford – New York: Oxford University Press.
• Breitbart, E. (1981). From the Panorama to the Docudrama: Notes on the Visualization of History. Radical History Review, 25.
• Bronder, A. (2017). Rzeczywistość od rzeczy. Serial paradokumentalny w świetle genologii lingwistycznej. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Bucknall-Hołyńska, J. (2013). Trudna sprawa z docusoap, czyli patologia życia codziennego. Kultura Popularna, 1 (35), ss. 66-75.
• Buscombe, E. (2003). The Idea of Genre in the American Cinema. W: B. K. Grant (red.), Film Genre Reader III (ss. 12-26). Austin: University of Texas Press.
• Carveth, R. (1993). Amy Fisher and the Ethics of 'Headline';Docudramas. Journal of Popular Film and Television, 21 (3).
• Corner, J. (1996). The Art of Record. A Critical Introduction to Documentary. Manchester- New York: Manchester University Press.
• Corner, J. (2001). Drama-Documentry. W: G. Creeber (red.), The Television Genre Book. London: BFI Publishing.
• Dover, C. (2004). „Crisis” in British Documentary Television: The End of a Genre?. Journal of British Cinema and Television, 1 (2), ss. 242-259. https://doi.org/10.3366/JBCTV.2004.1.2.242
• Ebbrecht-Hartmann, T., Paget, D. (red.) (2016). Docudrama on European Television: A Selective Survey. London: Palgrave Macmillan.
• Fournier, G. (2013). British Docudrama. In Media. The French Journal of Media Studies, 3.
• https://journals.openedition.org/inmedia/591
• Fournier, G. (2017). Naming and Labelling Documentary Fiction: No Better Way to Tell It?. Film Journal, 4.
• Godzic, W. (2004). Telewizja i jej gatunki po „Wielkim Bracie”. Kraków: Universitas.
• Godzic, W. (2015). „Docudrama”, czyli świadkowanie między trudnymi i łatwymi przyjemnościami, Kultura Popularna, 2 (44), ss. 4-27.
• Goldman, A. Y., Waymer, D. (2014). Black Women in Reality Television Docusoaps: A New Form of Representation or Depictions as Usual?. New York: Peter Lang Publishing – International Academic Publishers.
• Goodwin, A., Kerr, P., Macdonald, I. (red.) (1983). BFI Dossier #19: Drama-Documentary. London: British Film Institute.
• Gulanowski, J. (2013). Rodzinne opowieści z morałem. Polskie telewizyjne seriale paradokumentalne. Wychowanie w Rodzinie, 8 (2), ss. 137-153. https://doi.org/10.23734/WWR20132.137.153
• Hachmeister, L. (1998). Im Supermarkt der Wirklichkeit. Zur Ökonomie des Dokumentarfernsehens. Funkkorrespondenz, 45, ss. 1-5.
• Hallenberger, G. (2011). Genrekompetenz. TV Diskurs, 56 (2), ss. 82-83.
• Hay, J., Couldry, N. (2011). Rethinking Convergence/Culture. Cultural Studies, 25 (4-5), ss. 473-486. https://doi.org/10.1080/09502386.2011.600527
• Hendrykowska, M. (red.) (2005). Klucze do rzeczywistości. Szkice i rozmowy o polskim filmie dokumentalnym po roku 1989. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
• Hendrykowski, M. (1994). Słownik terminów filmowych. Poznań: Ars Nova.
• Hendrykowski, M. (2001). Leksykon gatunków filmowych. Poznań – Wrocław: Studio Filmowe Montevideo.
• Hißnauer, C. (2011). Fernsehdokumentarismus. Theoretische Näherungen, pragmatische Abgrenzungen, begriffliche Klärungen. Konstanz: Universitätsverlag Konstanz.
• Hoffer, T., Nelson, R. A. (1980). The Evolution of Docudrama on American Television Networks: A Content Analysis, 1966-1978. Southern Speech Communication Journal, 45, ss. 149-163.;
• Izod, J., Kilborn, R., Hibberd, M. (red.) (2000). From Grierson to the Docu-Soap: Breaking the Boundaries. Luton: University of Luton Press.
• Jaskowska, B. (2008). O kulturze konwergencji słów kilka. Biuletyn EBIB, 1 (92). http://www.ebib.pl/2008/92/a.php?jaskowska
• Jaxa-Rożen, H. (2009). Między tabu a przyzwoitością. Kilka uwag o polskiej telenoweli dokumentalnej. W: P. Kowalski (red.), Tabu, etykieta, dobre obyczaje (ss. 333-337). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Kilborn, R. (1994). „How Real Can You Get?”: Recent Developments in „Reality” Television. European Journal of Communication, 9 (4), ss. 421-439. https://doi.org/10.1177%2F0267323194009004003
• Kilborn, R., Izod, J. (1997). An introduction to Television Documentary. Manchester-New York: Manchester University Press.
• Kilborn, R. (2003). Staging the real. Factual TV programming in the age of „Big Brother”. Manchester-New York: Manchester University Press.
• Kopecka-Piech, K. (2015). Leksykon konwergencji mediów. Kraków: Universitas.
• Kosińska-Krippner, B. (2006). „Mock-documentary” a dokumentalne fałszerstwa. Kwartalnik Filmowy, 54-55, ss. 190-210.
• Kosińska-Krippner, B. (2006). Parodystyczna natura przywłaszczeń kodów faktualnych i konwencji w mock-dokumentach. Kwartalnik Filmowy, 56, ss. 47-72.
• Kosińska-Krippner, B. (2011). Między fikcją a faktami. Docusoap po polsku, czyli telenowela dokumentalna. Kwartalnik Filmowy, 75-76, ss. 273-294.
• Kosińska-Krippner, B. (2012). Zawłaszczanie dokumentalności przez faktualność – dokument w przekazach audiowizualnych. Krótki przegląd gatunków i form faktualnych na wybranych przykładach. W: I. Kiec (red.), Dokument w sztuce współczesnej (ss. 106-122). Poznań: Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa.
• Kozieł, A. (2015). O gatunkach i formatach telewizyjnych. W: W. Godzic, Z. Bauer (red.), E gatunki. Dziennikarz w nowej przestrzeni komunikowania. Warszawa: Wydawnictwo Poltext.
• Lacey, S., Paget, D. (red.) (2015). The War on Terror Post-9 11 Television Drama, Docudrama and Documentary. Cardiff: University of Wales Press.
• Lipkin, S. N. (2002). Real Emotional Logic: Film and Television Docudrama As Persuasive Practice, Carbondale-Edwardsville: Southern Illinois University Press.
• Lipkin, S. N., Paget, D., Roscoe, J. (2006). Docudrama and Mock-Documentary: Defining Terms, Proposing Canons. W: G. D. Rhodes, J. P Springer (red.), Docufictions. Essays on the Intersection of Documentary and fictional Filmmaking (ss. 11-26). Jefferson, North Carolina- London: McFarland&Company, Inc., Publishers.
• Lipkin, S. N. (2011). Docudrama Performs the Past: Arenas of Argument in Films based on True Stories. Newcastle upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing.
• Lünenborg, M. (2005). Journalismus als kultureller Prozess. Zur Bedeutung von Journalismus in der Mediengesellschaft. Ein Entwurf. Wiesbaden: Verlag für Sozialwissenschaften.
• Margulies, L. (1979). Academy of Television Arts & Sciences Docu-Drama Symposium. Emmy: The Magazine of the American Academy of Arts & Sciences, Summer.
• McCreadie, M. (2008). Documentary Superstars. How Today’s Filmmakers are Reinventing the Form. New York: Allworth Press.
• Miczka, T. (1998). Gatunek. W: A. Helman (red.), Słownik pojęć filmowych (t. 10, ss. 43-92). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Monaco, J. (2000). Film und Neue Medien. Lexikon der Fachbegriffe (tłum. H.-M. Bock). Hamburg: Rowohlt Taschenbuch Verlag.
• Neale, S. (2004). Studying Genre. W: G. Creeber (red.), The Television Genre Book (wyd. 2, ss. 1-3). London: British Film Institute.
• Nichols, B. (1994). Blurred Boundaries. Bloomington: Indiana University Press.
• Paget, D. (1990). True Stories? Documentary Drama on Radio, Screen, and Stage. Manchester New York: Manchester University Press.
• Paget, D. (2011). No Other Way to Tell it: Documdrama on Film and Television. Manchester-New York: Manchester University Press.
• Plöger, M. (2013). Scripted Reality als Möglichkeit der parasozialen Interaktion. Eine Rezeptionsuntersuchung am Beispiel von „Berlin – Tag & Nacht”. Hamburg: Disserta Verlag.
• Przylipiak, M. (2004). Poetyka kina dokumentalnego. Gdańsk-Słupsk: Wydawnictwo Pomorskiej Akademii Pedagogicznej w Słupsku, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
• Roscoe, J., Hight, C. (2001). Faking It: Mock-Documentary and the Subversion of Factuality. Manchester – New York: Manchester University Press.
• Rosenthal, A. (red.) (1999). Why Docudrama? Fact-Fiction on Film and TV. Carbondale: Southern Illinois University Press.
• Sickles, R. (2006).“It Ain’t the Movies! It’s Real Life!” Cinematic Alchemy in Woody Allen’s ”Woody Allen” D(M)oc(k)umentary Oeuvre. W: G. D. Rhodes, J. P Springer (red.), Docufictions. Essays on the Intersection of Documentary and fictional Filmmaking (ss. 179-190). Jefferson, North Carolina- London: McFarland&Company, Inc., Publishers.
• Szkudlarek-Śmiechowicz, E. (2016). Strukturalno-stylistyczne cechy gatunku a kształtowanie relacji nadawczo-odbiorczych w telenoweli paradokumentalnej „Szkoła”. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica, 2 (32), s. 49-61. http://dx.doi.org/10.18778/1505-9057.32.04
• Szynol, A. (2010). Tabloidy na polskim rynku – bilans zysków i strat. W: I. Kamińska-Szmaj, T. Piekot, M. Poprawa (red.), Tabloidyzacja języka i kultury (ss. 91-104). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Uszyński, J. (2004). Telewizyjny pejzaż genologiczny. Warszawa: Telewizja Polska S.A.
• Wolf, F. (2003). Alles Doku – oder was? Über die Ausdifferenzierung des Dokumentarischen im Fernsehen. Düsseldorf: Landesanstalt für Medien – Dokumentation.
• Vidal, B. (2014). Morgan/Sheen. The Compressed Frame of Impersonation. W: T. Brown, B. Vidal (red.), The Biopic in Contemporary Film Culture, (ss. 140-158). New York-London: Routledge.