Ironia jako narzędzie negatywnego wartościowania w języku polityki

• Authors: Siennicka Adrianna

Title variants

EN

Irony: a tool of negative evaluation in the language of politics

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Autorka zajmuje się istotą ironii, która jest jednym z najbardziej interesujących zjawisk w języku współczesnej polityki. Ze względu na swą złożoność zjawisko to jest jednocześnie wyjątkowo trudne do opisania. Na podstawie wybranych przykładów zaczerpniętych z języka polityki oraz w odniesieniu do literatury przedmiotu autorka stara się przedstawić, w jaki sposób w przytoczonych wypowiedziach wyraża się ich charakter ironiczny. Artykuł pokazuje, że ironia, ukrywająca się pod nie zawsze oczywistymi i łatwymi do rozpoznania postaciami, może przybrać formę wyjątkowo agresywnej retoryki. Sięganie po tę zjadliwą odmianę ironii, zawierającą w swej istocie typ wartościowania negatywnego, okazuje się wyjątkowo skutecznym narzędziem, służącym obrażeniu, ośmieszeniu oraz pokazaniu co najmniej lekceważącego stosunku do rywala na scenie politycznej.

EN

The article analyses the use of irony in contemporary political discourse. Referring to selected examples taken from the discourse of politics, the author shows how the cited statements express their ironic characteristics. The article demonstrates that hidden irony is not always obvious and easy to recognize, and it may take a form of an extremely aggressive rhetoric. Using this virulent form of irony containing the type of negative evaluation proves to be extremely effective tool for insulting, expressing at least disrespect for the rival on the political scene.

Keywords

EN

Irony; political discourse; characteristics of irony; politics

• Publisher: Wydział Neofilologii, Uniwersytet Warszawski
• Journal: Acta Philologica
• Year: 2016
• Issue: 48
• Pages: 59-86

Contributors

author

Siennicka Adrianna

• Uniwersytet Warszawski

References

• Allemann, B. (2002). O ironii jako o kategorii literackiej. M. Głowiński (Red.), Ironia (17–41). Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
• Bach, K., Harnish, R. M. (1979). Linguistic Communication and Speech Acts. Cambridge: Mass: MIT Press.
• Dąbrowska, A. (1991). Językowy obraz przeciwnika politycznego (na podstawie tekstów prasowych z marca 1968 roku). J. Bartmiński, R. Grzegorczykowa (Red.), Język a kultura, t. 4 (115–147). Wrocław: Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej.
• Habrajska, G. (1994). Wykorzystanie ironii do walki politycznej. J. Anusiewicz, B. Siciński (Red.), Język a kultura. Język polityki a współczesna kultura polityczna, t. 11 (57–68). Wrocław: Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej.
• Iłowiecki, M. (2009). Krzywe zwierciadło. O manipulacji w mediach. Wydawnictwo: Wydawnictwo Archidiecezji Lubelskiej Gaudium.
• Głowiński, M. (2002). Ironia jako akt komunikacyjny. M. Głowiński (Red.), Ironia (5–16). Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
• Głowiński, M. (2010). Notatki o dzisiejszej mowie politycznej. M. Czyżewski, S. Kowalski, T. Tabako (Red.), Retoryka i polityka. Dwudziestolecie polskiej transformacji (239–248). Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Hutcheon, L. (2002). Ironia, satyra, parodia – o ironii w ujęciu pragmatycznym. M. Głowiński (Red.), Ironia (165–190). Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
• Jacques, F. (1982). Mowa okaleczona. Kraków: Znak (nr 4: 273–276).
• Karwat, M. (2000). Sztuka manipulacji politycznej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Kaufer, D. S. (2002). Ironia forma interpretacyjna i teoria znaczenia. M. Głowiński (Red.), Ironia (145–163). Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
• Kerbrat-Orecchioni, C. (2002). Ironia jako trop. M. Głowiński (Red.), Ironia (109–143). Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
• Klemensiewicz, Z. (1961). Zarys składni polskiej. Warszawa: PWN.
• Majkowska, G. (1993). Czy neonowomowa? Język dyskursu politycznego w okresie przemian ustrojowych w Polsce. Polonistyka (nr 2: 72–79).
• Muecke, D. S. (2002). Ironia: podstawowe klasyfikacje. M. Głowiński (Red.), Ironia (43–74). Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
• Ożóg, Kazimierz. (2004). Język w służbie polityki. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
• Peisert, M. (2004). Formy i funkcje agresji werbalnej: próba typologii. [Acta Universitatis Wratislaviensis, n. 2580]. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Puzynina, J. (1988). Ironia jako element języka osobniczego. J. Brzeziński (Red.), Język osobniczy jako przedmiot badań lingwistycznych (35–44). Zielona Góra: Wyższa Szkoła Pedagogiczna.
• Walczak, B. (1994). Co to jest język polityki. J. Anusiewicz, B. Siciński (Red.), Język a kultura. Język polityki a współczesna kultura polityczna (t. 11: 15–20). Wrocław: Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej.
• Wieczorek, U. (1999). Wartościowanie, perswazja, język. Kraków: Księgarnia Akademicka.
• Wrześniewska-Pietrzak, M. (2007). Wartościowanie jako oręż perswazji. P. Lissewski (Red.), Polityka i perswazja (49–59). Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych.