Aktywność fizyczna – przyjemność czy obowiązek? Analiza społeczno-kulturowych uwarunkowań komercyjnego sukcesu Zumba Fitness

• Authors: Dorota Olko

Title variants

EN

Physical Activity—A Duty or a Pleasure? Analysis of the Socio-Cultural Context of Zumba Fitness’ Commercial Success

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł prezentuje wyniki jakościowego studium przypadku dotyczącego Zumba Fitness. Celem badania było zrekonstruowanie społecznych uwarunkowań komercyjnego sukcesu Zumby. W artykule podejmuję próbę odpowiedzi na pytania w jakie tendencje (a może raczej sprzeczności) kulturowe wpisuje się Zumba, do jakich odbiorców jest kierowana i na jakie potrzeby odpowiada. Analiza przypadku Zumby stanowi przyczynek do refleksji nad napięciami, jakie powoduje w doświadczeniu jednostek wszechobecna promocja aktywności fizycznej, oraz strategiami radzenia sobie z nimi. Zumba jest tutaj traktowana także jako jeden z przejawów utowarowienia sportu i praktyk kształtowania ciała.

EN

The article presents the results of a qualitative case study on Zumba Fitness. The aim of this study was to reconstruct the socio-cultural context of Zumba’s commercial success. In this article, I make an attempt to answer the following questions: what cultural trends (or rather contradictions) Zumba conforms to, who it is directed to, and what needs it answers. The case study of Zumba is a contribution to discussion on the tensions caused by pervasive promotion of physical activity, as well as on strategies for coping with them. In the article, Zumba is also considered as manifestation of the commodification of sport and body shaping practices.

Keywords

PL

Zumba; fitness; praca nad ciałem; utowarowienie; klasa średnia

EN

Zumba; Fitness; Body Work; Commodification; Middle Class

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Przegląd Socjologii Jakościowej
• Year: 2015
• Volume: 11
• Issue: 2
• Pages: 186-207

Contributors

author

Dorota Olko

• Uniwersytet Warszawski

References

• Adkins Lisa, Lury Celia (2000) Making People, Making Bodies, Making Work [w:] McKie Linda Watson Nick, eds., Organizing Bodies: Policies, Institutions & Work. Basingstoke: Macmillan, s. 151–165.
• Bauman Zygmunt (1995) Ciało i przemoc w obliczu ponowoczesności. Toruń: Uniwersytet Mikołaja Kopernika.
• Biały Kamila (2006) Modelowanie ciała jako wartość we współczesnej polskiej kulturze popularnej: porównanie osiedlowej siłowni i komercyjnego klubu fitnessu. „Kultura i Społeczeństwo”, nr 4, s. 31–66.
• Borowiec Agnieszka, Lignowska Izabella (2012) Czy ideologia healthsismu jest cechą dystynktywną klasy średniej w Polsce. „Kultura i społeczeństwo”, nr 3, s. 95–111.
• Bourdieu Pierre (2005) Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia. Przełożył Piotr Biłos. Warszawa: Scholar.
• Buchanan Leigh (2012) Zumba Fitness: Company of the Year [dostęp 30 czerwca 2013 r.]. Dostepny w Internecie ‹http://www.inc.com/magazine/201212/leigh-buchanan/zumba-fitness-company-of-the-year-2012.html›.
• Caldwell Linda L. (2005) Leisure and health. Why is leisure therapeutic?, „British Journal
• of Councelling and Psychology”, vol. 1, s. 7–26.
• Centrum Badań Opinii Społecznej (2013) Aktywność fizyczna Polaków. Warszawa: CBOS.
• Crawford Robert (1980) Healthism and the medicalization of everyday life. „International Journal of Health Services”, vol. 10, no. 3, s. 365–388.
• Cregan Kate (2012) Key Concepts in Body & Society. Londyn–Los Angeles–New Delhi: SAGE.
• DI (2014) Kluby fitness coraz modniejsze (raport) [dostęp 15 listopada 2014 r.]. Dostępny w Internecie ‹http://www.pb.pl/3772010,81239,kluby-fitness-coraz-modniejsze-raport›.
• Featherstone Mike (1982) The Body in Consumer Culture. „Theory, Culture & Society”,
• vol. 1, no. 2, s. 18–33.
• Featherstone Mike (2010) Body, Image and Affect in Consumer Culture. „Body & Society”, vol. 16, no. 1, s. 193–221.
• Foucault Michel (1998) Nadzorować i karać. Przełożył Tadeusz Komendant. Warszawa: Wydawnictwo Fundacji Aletheia.
• Gdula Maciej, Sadura Przemysław (2012) Style życia jako rywalizujące uniwersalności [w:] Gdula Maciej, Sadura Przemysław, red., Style życia i porządek klasowy w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, s. 15–70.
• Giang Vivian (2012) How Zumba Became The Largest Fitness Brand In The World. [dostęp 28 sierpnia 2013 r.]. Dostępny w Internecie ‹http://www.businessinsider.com/how-zumba-became-the-largest-fitness-brand-in-the-world-2012-12?op=1›.
• Giddens Anthony (2002) Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności. Przełożyła Alina Szulżycka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Gimlin, Debra (2007) What Is ‘Body Work’? A Review of the Literature. „Sociology Compass”, no. 1, s. 353–370.
• Główny Urząd Statystyczny (2012) Uczestnictwo Polaków w sporcie i rekreacji ruchowej w 2012 r.
• International Health, Racquet & Sportsclub Association (2008) „The IHRSA Global Report 2008".
• International Health, Racquet & Sportsclub Association (2013) „The IHRSA European Health Club Report 2013”.
• Jacyno Małgorzata (2007) Kultura indywidualizmu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Jacyno Małgorzata (2012) Style życia [w:]Anna Giza, Małgorzata Sikorska, red., Współczesne społeczeństwo polskie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 271–312.
• Kaufmann Jean-Claude (2004) Ego: socjologia jednostki. Inna wizja człowieka i konstrukcji podmiotu. Przełożył Krzysztof Wakar. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Kim Renata (2013) Szał zumby opanował Polskę. „Newsweek” [dostęp 30 maja 2013 r.]. Dostępny w Internecie: ‹http://www.newsweek.pl/szal-zumby-opanowal-polske,101528,1,1.html›.
• Kostera Monika, Krzyworzeka Paweł (2012) Etnografia [w:] Dariusz Jemielniak, red., Badania jakościowe. Podejścia i teorie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 167–188.
• Kowalska Ela (2011) W krainie Zumby. „Shape” nr 11, s. .
• kpa (2011) Zumba – tańcz i ćwicz [dostęp 7 lipca 2013 r.]. Dostępny w Internecie ‹http://www.wprost.pl/ar/249458/Zumba-tancz-i-cwicz/›.
• Lash Scott, Urry John (1994) Economies of Signs and Space. London: SAGE.
• McKenzie Shelly (2013) Getting physical: the Rise of Fitness Culture in America. Kansas: University Press of Kansas.
• Miller Toby (2013) Michel Foucault and leisure. Londyn: Routledge.
• Moreno Carolina (2012) Zumba: Latino Music Artists Like Pitbull, Paulina Rubio And Daddy Yankee Use 'Fitness Party' Phenomenon As Promotional Platform. „Huffington Post” [dostęp: 8 czerwca 2014 r.]. Dostępny w Internecie: ‹http://www.huffingtonpost.com/2012/08/23/zumba-latino-music-pitbull-paulina-rubio-daddy-yankee_n_1825296.html›.
• Pine Joseph, Gilmore James (1998) Welcome to the experience economy. „Harvard
• Business Review”, vol. 73, no. 2, s. 103–113.
• Sassatelli Roberta (2007) Consumer Culture, History, Theory and Politics. Los Angeles: SAGE.
• Sassatelli Roberta (2010) Fitness Culture. Gyms and the Commercialisation of Discipline and FunI. Houndmills Basingstoke: Palgrave Macmillan.
• Sassatelli Roberta (2011) Consumers, Bodies and Selves. Framing Humanity Consumerwise. Referat wygłoszony na konferencji „Being Human in a Consumer Society”. Barcelona 31.02–2.04.2011.
• Sassatelli Roberta (2013) Fitbodies. Fitness-culture-and-the-gym [dostęp 30 maja 2013 r.]. Dostępny w Internecie: ‹http://users2.unimi.it/rsassatelli/wp-content/uploads/Sassatelli-Fitbodies.-Fitness-culture-and-the-gym.pdf›.
• Schwandt Thomas A. (2000) Three Epistemological Stances for Qualitative Inquiry: Interpretivism, Hermeneutics and Social Constructionism [w:] Denzin Norman K., Lincoln Yvonne S., eds., Handbook of Qualitative Research. Thousand Oaks, California: Sage Publications, s. 189–214.
• Shilling Chris (2010) Socjologia ciała. Przełożyła Marta Skowrońska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Siemieńska Renata, red. (1997) Portrety kobiet i mężczyzn w środkach masowego przekazu i podręcznikach szkolnych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Smith Maguire Jennifer (2007) Fit For Consumption. Sociology and the Business of Fitness. Londyn: Routledge.
• Stake Robert E. (2009) Jakościowe stadium przypadku [w:] Denzin Norman K., Lincoln Yvonna S., red., Metody badań jakościowych. Przełożyła Marta Sałkowska. Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN, s. .
• Szarecki Artur (2012) Zaangażowany pracownik: kontrola emocjonalna i kolonizacja ciała pracującego w kulturze korporacyjnej. „Kultura Współczesna”, nr 3 (74), s. 94–107.
• Szlendak Tomasz (2011) Nic? Aktywność kulturalna i czas wolny na wsi i w małych miastach. [w:] Izabela Bukraba-Rylska, Wojciech Burszta, red., Stan i zróżnicowanie kultury wsi i małych miast w Polsce. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury, s. 53–101.
• tch (2011) Zumba lepsza od „Piratów z Karaibów” [dostęp 7 lipca 2013 r.]. Dostępny w Internecie ‹http://www.wprost.pl/ar/257734/Zumba-lepsza-od-Piratow-z-Karaibow/›.
• Wieczorkiewicz Anna (2007) Lustro i skalpel [w:] Wiesław Godzic, Maciej Żakowski, red., Gadżety Popkultury. Społeczne życie przedmiotów. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, s. 65–94.
• Wolf Naomi (2014) Mit urody. Przełożyła Monika Rogowska-Stangret. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.
• Valentine Gill (2003) In-corporations: food, bodies and organisations. „Body & Society” , vol. (8)2, s. 1–20.
• Ziętek Agnieszka (2014) „Bierz mnie co wtorek”. Reklama a gender [w:] Gender. Przewodnik Krytyki Politycznej. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, s. 440–447.