Od lingwistyki teoretycznej do lingwistyki stosowanej – znaczenie koncepcji i paradygmatów językoznawczych w procesie glottodydaktycznym

• Authors: Małgorzata Rzeszutko-Iwan

Title variants

EN

From Theoretical Linguistics to Linguistics Applied – the Meaning of Concepts and Linguistic Paradigms in a Glottodidactic Process

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest ukazanie znaczenia wiedzy językoznawczej (koncepcji językoznawczych) w procesie nauczania języka polskiego jako obcego. Wydaje się, że spostrzeżenia te można przenieść także na proces nauczania każdego języka obcego. Glottodydaktyk ukazuje język jako system (strukturalizm): wzorce odmian, końcówki fleksyjne, kategorie słowotwórcze itp., jako narzędzie komunikacji (socjolingwistyka, pragmatyka): nastawienie na zdobycie kompetencji komunikacyjnej, skuteczność, dostosowanie do sytuacji itd., jako źródło kultury i wiedzy o świecie (językowy obraz świata, lingwistyka kulturowa): frazeologizmy, przysłowia, aforyzmy itp. Zatem nie sposób nie zauważać i nie doceniać znaczenia językoznawstwa teoretycznego w metodyce nauczania języków obcych. I tak jak na przestrzeni lat zainteresowania lingwistów badających język przenosiły się na poszczególne jego podsystemy, tak i dzisiaj daje się zauważyć analogiczne przesunięcia w glottodydaktyce. Obecnie w centrum badań lingwistów znajduje się pragmatyka, a glottodydaktyczne nauczanie sprawności właśnie pozostaje w kręgu jej zainteresowań.

EN

The aim of the article is to show the importance of linguistic knowledge (linguistic concepts) in the process of teaching Polish as a foreign language. It seems that these observations can also be transferred to the process of teaching each foreign language. Glottodidactics shows the language as a system (structuralism): patterns of varieties, inflectional terminology, word formation, etc., as a communication tool (sociolinguistics, pragmatics): attitudes towards communication competence, effectiveness, adaptation to situations, etc., as a source of culture and knowledge about the world (language of the world, cultural linguistics): phraseologies, proverbs, aphorisms, etc. Thus, the importance of theoretical linguistics in the methodology of teaching foreign languages can not be overlooked or underestimated. Just as over the years the interest of language linguists has shifted to individual subsystems, so today analogous shifts in glottodidactics can be observed. At present, pragmatics is at the center of linguistic research, and glottodacty teaching of efficiency is in the interest of the linguists.

Keywords

PL

glottodydaktyka; język; metody uczenia; wiedza; kreacja

EN

glottodidactics; language; learning methods; knowledge; creation

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Humanistyczne
• Year: 2018
• Volume: 66
• Issue: 10: Glottodydaktyka
• Pages: 135-146

Contributors

author

Małgorzata Rzeszutko-Iwan

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

References

• Abramowicz B., 2011, U źródeł nowożytnego pluralizmu politycznego: Skąd sofiści i co z ich nadejścia wynikło?, w: Aksjologiczny i pragmatyczny wymiar współczesnej polityki, red. D. Walczak-Duraj, Łódź, s. 13-31.
• Bloom B., Stern G., Stein M., 1954, Methods in personality assessment, New York: Wiley.
• Bobrowscy E. i I., 2013, Narzędzie formułowania myśli czy środek komunikacji? O dzisiejszych sporach w obrębie filozofii języka i pragmatyki lingwistycznej, w: Komunikacja. Tradycja i innowacje, red. M. Karwatowska, A. Siwiec, Chełm, s. 13-30.
• Bobrowski I., 1998, Zaproszenie do językoznawstwa, Kraków.
• Dakowska M., 2010, Dydaktyka języków obcych we współczesności, w: Studia językoznawcze: od językoznawstwa teoretycznego do stosowanego, red. J. Fisiak, Kraków, s. 147-179.
• Duszak A., 2012, Centra, hybrydy i zmiana społeczno-dyskursywna, w: Analiza dyskursu. Centrum – peryferie, red. T. Piekot, M. Poprawa, Wrocław, s. 9-25.
• ESOKJ, 2003, Europejski system opisu kształcenia językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie, Warszawa.
• Filipiak M., 2014, Homo communicans – wprowadzenie do teorii masowego komunikowania, Lublin.
• Grabias S., 1994, Język w zachowaniach społecznych, Lublin.
• Grucza F., 2010, O statusie, pozycji i zadaniach lingwistyki stosowanej, w: Studia językoznawcze: od językoznawstwa teoretycznego do stosowanego, red. J. Fisiak, Kraków, s. 121-147.
• Janowska I., 2011, Podejście zadaniowe do nauczania i uczenia się języków obcych, Kraków.
• Komorowska H., 2003, Metodyka nauczania języków obcych, Warszawa.
• Kuhn T., 2011, Struktura rewolucji naukowych, Warszawa.
• Ożóg K., 2013, Dawne i nowe w komunikacji językowej przełomu XX i XXI wieku. Napięciei współistnienie, w: Komunikacja. Tradycja i innowacje, red. M. Karwatowska, A. Siwiec, Chełm, s. 59-69.
• Popper K., 2002, Wiedza obiektywna, Warszawa.
• Rogers M., 1988, Developments in Applied Linguistics and Language Teaching, „IRAL” XXVI, No 1, s. 1-18.
• Rorty R., 2007, Wittgenstein i zwrot lingwistyczny, „Homo Communicativus” nr 1, s. 13-28.
• Rzeszutko-Iwan M., 2014, Język polski czy polskawy? – kształcenie językowe w dobie zmian językowo-kulturowych, w: Z problematyki kształcenia językowego, t. V, red. E. Awramiuk, Białystok, s. 135-159.
• Rzeszutko-Iwan M., 2015a, Limits of Scientific Discourse, in: Academic Inter-Genres: between Texts, Contexts and Identities, eds. A. Duszak, G. Kowalski, Frankfurt am Main, p. 45-61.
• Rzeszutko-Iwan M., 2015b, Zarys paradygmatu strategii w przestrzeni dyskursu publicznego (przesłuchania sądowe a/i wywiady radiowe), Lublin.
• Rzeszutko-Iwan M., 2016, Pedagogika CLIL, czyli o nauczaniu językowo-przedmiotowym na lektoracie języka polskiego jako obcego, w: Nauczanie języka polskiego jako obcego. Tradycje i innowacje, t. I, red. W. Próchniak, M. Smoleń-Wawrzusiszyn, Lublin, s. 331-347.
• Seretny A., Lipińska E., 2005, ABC metodyki nauczania języka polskiego jako obcego, Kraków.
• Wittgenstein L., 1970, Tractatus Logico-Philosophicus, Warszawa.

Identifiers

DOI

10.18290/rh.2018.66.10-9