O pojęciu „muzycznego postmodernizmu”

• Authors: Krajewski Marcin

Title variants

EN

On the notion of “musical postmodernism”

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The usual way of characterising the notion of “musical postmodernism” is set out by the following claims: (1) a postmodern musical work corresponds to the postmodern worldview; the notion in question is closely connected with the etymology of its name (“postmodern” means, in any case, “of an era after a modern one”); (3) the characterisation of the postmodern worldview (and, thus, of a postmodern piece of music) ought to conform to the beliefs of the classics of the postmodern thought; (4) the postmodern repertoire includes mainly the works created after about 1970; (5) the most important features of these compositions are euphony, aleatoric indetermination, polistylistics, and repetitiveness. The notion governed by the claims (1) – (5) is highly unclear and provides little help for understanding musical phenomena. In order to make it more precise, the basis of its definition should be modified and the three following claims accepted: (A) a postmodern musical work is a musical representation of the postmodern worldview; (B) the existing musical repertoire contains some postmodern works; (C) a correct definition of musical postmodernism should enable to qualify at least some of the given composi-tions as postmodern or not. The conditions (A ) – (C) and the analysis of the postmodern worldview seem to suggest that a postmodern musical work is such of a precariously integrated structure. A postmodern work represents the undermining (“deconstruction”) of the crucial idea of the com-posing practice: the piece of music arises from the integration of sounds, not of a simple aggregation of them. The musical “deconstruction” can emerge when some of the important portions a work or certain aspects of it exhibit larger degree of integration than the work as a whole. It seems that some compositions by Ives and the final movement of Chopin’s Sonata in B minor Op. 35 are postmodern in the sense pointed above.

Keywords

EN

postmodernism; musical work; definition; deconstruction

• Publisher: Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku, Wydział Dyrygentury, Kompozycji i Teorii Muzyki
• Journal: Aspekty Muzyki
• Year: 2017
• Volume: 7
• Pages: 15-32

Contributors

author

Krajewski Marcin

• Uniwersytet Warszawski, Instytut Muzykologii

References

• Ajdukiewicz Kazimierz, Język i znaczenie, w: idem, Język i poznanie, t. 1, Warszawa 1960, s. 145–174.
• Ajdukiewicz Kazimierz, Obraz świata i aparatura pojęciowa, w: idem, Język i poznanie, t. 1, Warszawa 1960, s. 175–195.
• Aylesworth Gilbert, „Postmodernism”, hasło w: Stanford Encyclopedia of Philosophy [online], https://plato.stanford.edu/entries/postmodernism/ (dostęp: 15.06.2017).
• Botstein Leon, Why Gustav Mahler? [online], http://www.acfny.org/fileadmin/useruploads/fdfx_ image/TRANSFORUM/TF9-Best/MUS/Botstein_Mahler.pdf (dostęp: 15.06.2017).
• Chołopow Jurij, O zasadach kompozycji Chopina: zagadka fi nału „Sonaty b-moll”, tłum. Olga Andrzejewska, „Rocznik Chopinowski” 1987, nr 19, s. 211–235.
• Dell’Antonio Andrew, „Postmodernism”, hasło w: The New Grove Dictionary of Music and Musi- cians [online], http://www.oxfordmusiconline.com/public/book/omo_gmo (dostęp: 15.06.2017).
• Derrida Jacques, Et Cetera, transl. Geoffrey Bennington, w: Deconstructions: A User’s Guide, ed. Nicholas Royle, London 2000, s. 282–305.
• Derrida Jacques, O gramatologii, tłum. Bogdan Banasiak, Warszawa 1999.
• Fleck Ludwik, Entstehung und Entwicklung einer wissenschaftlichen Tatsache. Einführung in die Lehre vom Denkstil und Denkkollektiv, Basel 1935.
• Frank Manfred, Einführung in die frühromantische Ästhetik: Vorlesungen, Frankfurt am Main 1989.
• Geach Peter Thomas, Do czego odnoszą się wyrażenia ogólne? Krytyka pewnych teorii średniowiecznych i współczesnych, tłum. Joanna Odrowąż-Sypniewska, Warszawa 2006.
• Gombrowicz Witold, Dziennik 1953–1956, Kraków 2004.
• Jarzębska Alicja, Modernizm i postmodernizm w refleksji o muzyce, w: Idee modernizmu i post-modernizmu w poetyce kompozytorskiej i w refl eksji o muzyce, red. Alicja Jarzębska, Jadwiga Paja-Stach, Kraków 2007, s. 11–53.
• Krajewski Marcin, O konstruktywizmie w muzyce, „Scontri” 2015, nr 2, s. 109–130.
• Kramer Jonathan Donald, Postmodern Concepts of Musical Time, „Indiana Theory Review” 1996, vol. 17, nr 2, s. 21– 62.
• Książek Andrzej, Sztuka przeciw sztuce. Z teorii awangardy XX wieku, Warszawa 2001.
• Lyotard Jean-François, Kondycja ponowoczesna, tłum. Małgorzata Kowalska, Jacek Migasiński, Warszawa 1997.
• Musiał Zbigniew, Wolniewicz Bogusław, Ksenofobia i wspólnota. Przyczynek do filozofii człowieka, Komorów 2010.
• Nikolska Irina, Postmodernizm w interpretacji Pawła Szymańskiego, „Ruch Muzyczny” 1996, nr 16, s. 12–15.
• Nowak Leszek, Byt i myśl, t. 1, Poznań 1998.
• Petrażycki Leon, Wstęp do nauki prawa i moralności. Podstawy psychologii emocjonalnej, oprac. Jerzy Lande, Warszawa 1959.
• Popoff Alexandre, John Cage’s Number Pieces as Stochastic Processes: a Large-Scale Analysis [online], https://arxiv.org/pdf/1311.5853.pdf (dostęp: 15.06.2017).
• Rorty Richard, Przygodność, ironia i solidarność, tłum. Wacław Jan Popowski, Warszawa 1996.
• Skarbek Janusz, Pozytywistyczna teoria wiedzy, Warszawa 1995.
• Szczepańska Elżbieta, Postmodernizm a muzyka, w: Encyklopedia kultury polskiej XX wieku. Od awangardy do postmodernizmu, red. Grzegorz Dziamski, Warszawa 1996, s. 439–448.
• Trzęsiok Marcin, Pieśni drzemią w każdej rzeczy. Muzyka i estetyka wczesnego romantyzmu niemieckiego, Wrocław 2009.
• Wolniewicz Bogusław, O pojęciach „fanatyzmu’ i „tolerancji”, w: idem, Filozofia i wartości, Warszawa 1993, s. 153–159.