O modelowaniu formalnym czynników i mechanizmów ewolucji

• Authors: Stuchliński Józef Andrzej

Title variants

EN

On Formal Models of Factors and Mechanisms of Organic Evolution

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Obok powszechnie znanej odmiany formalnego modelowania zjawisk biologicznych, szczególnie ewolucyjnych, rozwijanej w postaci matematycznej, warto byłoby podjąć także próby modelowania formalnego zjawisk organicznych przy użyciu współczesnej logiki. Dotyczy to w szczególności kolektywnego (w mereologii) lub dystrybutywnego (w teorii mnogości) rozumienia klas lub zbiorów wielu przedmiotów, np. organizmów żywych, ich populacji i gatunków, a także składników organicznych właściwych poszczególnym organizmom (molekuły, komórki, organy). Ujęcie kolektywne odnosiłoby się do stanu owych zbiorów lub klasy, o ile są one warunkowane obiektywnie w samej przyrodzie. Natomiast ujęcie dystrybutywne dotyczyłoby językowo–badawczego przybliżania się wiedzy biologicznej do adekwatnego ujmowania owych zależności przyrodniczych.

EN

Two formal types of models of living processes, especially evolutionary ones, may be distinguished: the well-known mathematical type and the less-known logical one. The latter applies the terms “class” or “set”; both the terms are understood either in a collective sense (in mereology) or in a distributive sense (in set theory). These formal terms may be used among others to such organic multiplicities as populations or species of organisms, and to organic constituents (molecules, cells, organs) of living organism. Collective concepts refer to objects existing in nature, whereas distributive concepts refer to the linguistic and research constructions of models of natural objects, developed to cognitively grasp natural regularities.

Keywords

PL

czynniki i mechanizmy ewolucji; modelowanie matematyczne; modelowanie logiczne; klasy i zbiory kolektywne; klasy i zbiory dystrybutywne

EN

factors and mechanisms of evolution; mathematical model; logical model; classes and sets understood collectively; classes and sets understood distributively

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
• Journal: Filozofia i Nauka
• Year: 2019
• Volume: 7/2
• Pages: 91-95

Contributors

author

Stuchliński Józef Andrzej

• Instytut Filozofii UW, ul. Krakowskie Predmieście 3, Warszawa.