Niemiecki model komunalnej skargi konstytucyjnej

• Authors: Jagoda Joanna

Title variants

EN

German Model of Communal Constitutional Complaint

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Komunalna skarga konstytucyjna została przewidziana m.in. w Konstytucji Republi-ki Federalnej Niemiec. Jest to szczególny rodzaj skargi, funkcjonującej obok i nieza-leżnie od skargi konstytucyjnej w ogólnym rozumieniu. Podstawą wniesienia skargi do Trybunału Konstytucyjnego jest naruszenie „prawa do samorządu”. Tego rodzaju szczególnej skargi przysługującej jednostkom samorządu terytorialnego w przypadku naruszenia ich samodzielności (samorządności) nie przewiduje się natomiast w Kon-stytucji RP. Obecnie ani komunalny wniosek o zbadanie konstytucyjności aktu norma-tywnego, ani powszechna skarga konstytucyjna, nie stanowią skutecznych i dostatecz-nych środków ochrony tej samodzielności. Wobec tego wskazane byłoby wyposażenie jednostek samorządu terytorialnego w Polsce w prawo wnoszenia „komunalnej skar-gi konstytucyjnej” do Trybunału Konstytucyjnego na akty normatywne naruszają-ce prawo do samorządu, na wzór rozwiązań występujących w tym zakresie w innych systemach prawnych.

EN

The communal constitutional complaint was provided for in the Constitution of the Federal Republic of Germany. It is a special kind of complaint functioning alongside and notwithstanding the constitutional complaint in general understanding. In Ger-many the basis of lodging it with the Constitutional Tribunal is the infringement of ”the right to self-governance”. In the Constitution of the Republic of Poland, howev-er, this kind of special complaint which local self-government units are entitled to in case of the infringement of their independence (self-governance) is not provided for. At present, neither a communal motion for the examination of the constitutionality of a legislative act nor a general constitutional complaint constitute effective and suffi-cient measures of the protection of this independence. This being the case, it would be advisable that self-government units in Poland are given the right to lodge ”a commu-nal constitutional complaint” about legislative acts that infringe the right to self-gov-ernment with the Constitutional Tribunal, based on the solutions found in other le-gal systems in this area.

Keywords

PL

samorząd terytorialny, komunalna skarga konstytucyjna, ochrona sa-morządności

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
• Year: 2020
• Issue: 1 (53)
• Pages: 177-191

Dates

published

2020-02-29

Contributors

author

Jagoda Joanna

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

References

• Benda E., Klein E., Lehrbuch des Verfassungsprozeßrechts, Heidelberg 1991.
• Bethge H., Der Umfang des Prüfungsmaßstabs des Bundesverfassungsgerichts im Verfahren der kommunalen Verfassungsbeschwerde, Die Öffentliche Verwaltung 1972.
• Burgi M., Kommunalrecht, 6 wyd., München 2019.
• Chorążewska A., Zasada ochrony samorządności terytorialnej. Studium konstytucyjne, Katowice 2018.
• Geis M.-E., Kommunalrecht, 4 wyd., München 2016.
• Gern A., Deutsches Kommunalrecht, Baden-Baden 2003.
• Gern A., Brüning Ch., Deutsches Kommunalrecht, 4 wyd., Baden-Baden 2019.
• Hofstätter Ch., Der Rechtsschutz der Gemeinde gegen Aufsichtsmaβnahmen oraz Ochrona prawna gminy przed środkami nadzoru, [w:] Nadzór i kontrola nad samorządem terytorialnym w Polsce i w Austrii (Aufsicht und Kontrolle über die territoriale Selbstverwaltung in Polen und in Österreich), red. A. Wierzbica, Warszawa 2019.
• Jackiewicz A., Samodzielność jednostek samorządu terytorialnego w państwie federalnym na przykładzie Republiki Austrii w wymiarze konstytucyjnoprawnym, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2019, nr 2 (48).
• Jagoda J., Sądowa ochrona samodzielności jednostek samorządu terytorialnego, Warszawa 2011.
• Litzenburger K., Die kommunale Verfassungsbeschwerde in Bund und Ländern, Kiel 1985.
• Lück D., Der Beitrag der Kommunalverfassungsbeschwerde nach Art. 93 Abs. 1 Nr 4b GG, § 91 BverfGG zum Schutz der kommunalen Selbstverwaltung, Baden-Baden 2014.
• Maurer H., Der verfassungsgerichtliche Rechtsschutz der Gemeinden, politischen Parteien und Kirche, [w:] Die Ordnung der Freiheit, red. R. Grote, I. Härtel i in., Tübingen 2007.
• Meier D., Aufischt und Rechtsschutz oraz Nadzór i ochrona prawna, [w:] Organizacja i funkcjonowanie samorządu terytorialnego w Polsce i w Niemczech. Analiza prawno-porównawcza (Organisation und Funktionsweise der Selbstverwaltung in Polen und in Deutschland. Rechtsvergleichende Analyse), red. J. Jagoda, Warszawa 2018.
• Pestalozza C., Die Sicherung des Selbstverwaltungsrechts in der Verfassungsgerichtsbarkeit, [w:] Selbstverwaltung im Staat der Industriegesellschaft, Festgabe zum 70. Geburtstag von G. Ch. von Unruh, Hrsg. A. v. Mutius,Heidelberg 1983.
• Pestalozza C., Verfassungsprozessrecht, München 1991.
• Pieroth B., [w:] H.D. Jarass, B. Pieroth, Grundgesetz für die Bundesrepublik Deutschland. Kommentar, München 2007.
• Starke T., Grundfälle zur Kommunalverfassungsbescherde, „Juristiche Schulung” 2008, nr 4.
• Stasikowski R., Gwarancje samorządności gminnej w systemie prawnym Republiki Federalnej Niemiec i Rzeczpospolitej Polskiej, Bydgoszcz–Katowice 2005.
• Schmidt-Bleibtreu B., [w:] T. Maunz, B. Schmidt-Bleibtreu, F. Klein, H. Bethge, Bundesverfassungsgerichtsgesetz. Kommentar, C.H. Beck 2011.
• Stern K., Kommentar zum Artikel 93 GG, [w:] Bonner Kommentar – Kommentar zum Grundgesetz 84. Lieferung, Hamburg 1998.
• Tettinger P.J., Die Verfassungsgarantie der kommunalen Selbstverwaltung, „Handbuch der kommunalen Wissenschaft und Praxis” 2007, nr 1.
• Vorholz I., Kommunale Verfassungsbeschwerde gegen das Grundsicherungsgesetz erhoben, „Der Landkreis” 2004, nr 1.
• Waechter K., Kommunalrecht, Köln–Berlin–Bonn–München 1997.

Identifiers

ISSN

2082-1212