Układy przestrzenne wielkich kompleksów zbrojeniowych Europy

• Authors: Piotr L. Wilczyński

Title variants

EN

Space Management at Great Arms and Military Equipment Factories in Europe

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule przedstawione zostało rozmieszczenie największych zakładów zbrojeniowych w Europie, a także specyfika ich zagospodarowania przestrzennego. Celem jest znalezienie różnic i podobieństw między zakładami w tej branży. Biorąc pod uwagę specyfikę każdego z nich, podjęto próbę odnalezienia cech wspólnych. Analiza dokonana została poprzez porównanie zdjęć satelitarnych przedstawiających rozmieszczenie poszczególnych elementów danych kompleksów. Ze względu na ograniczenie objętościowe do analizy wybrane zostały cztery największe zakłady działające w poszczególnych gałęziach branży: stoczniowej, lotniczej, pancerno-zmechanizowanej oraz strzeleckiej. Wyniki odzwierciedlają współczesną rolę przemysłu zbrojeniowego w kształtowaniu układów przestrzennych miast, w których działają te zakłady. Temu poświęcono ostatnią część artykułu. Wynikające wnioski, uwagi, konkluzje przedstawiono w zakończeniu. Zawierają one również porównanie z największymi polskimi kompleksami zbrojeniowymi, dużo mniejszymi w stosunku do największych firm w Europie. Pozwoliło to na stwierdzenie, czy rozwój polskich ośrodków zbrojeniowych jest, czy też nie, blokowany poprzez uwarunkowania geograficzne i przestrzenne

EN

The article describes the distribution of the biggest arms and military equipment factories in Europe. Spatial management special problems of these military complexes are also revealed. The aim of this paper is to find any differences and similarities between military equipment factories. To do that, research was conducted based on an analysis of satellite images of different elements of military complexes. Four biggest complexes in each branch were taken into account – from rifling industry, armor-mechanized weapons industry, naval shipyards, and military aviation factories. The results show the role of military industrial complexes in spatial development of towns in which they exist. The last section of this paper is dedicated to this topic. Conclusions also include the comparison between the biggest European military industrial complexes and the industry in a medium-sized country such as Poland. It allowed to conclude the main factors blocking any development of Polish military industrial complexes. Are they rather geographical, political or economical – the probable solution is in the conclusion.

Keywords

PL

baza wojskowa;; broń;; geografia wojskowa;; kompleks zbrojeniowy;; przemysł zbrojeniowy;; rozwój miast;; zagospodarowanie przestrzenne

EN

armament;; Defense Industrial Complex;; military geography;; Military Industrial Complex;; spatial management;; town spatial development;; weaponry

• Publisher: Instytut Geografii Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
• Journal: Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego
• Year: 2017
• Volume: Volume 31, Issue 4
• Pages: 103-119

Contributors

author

Piotr L. Wilczyński

• Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Zakład Geografii Społeczno-Ekonomicznej

References

• Albertson, D. (ed.) (1963). Eisenhower as President. New York: Hill and Wang. BAE Systems (2017, 17 stycznia). Pozyskano z www.baesystems.com
• Balcerowicz, B. (2006). Siły zbrojne w państwie i stosunkach międzynarodowych. Warszawa: Scholar.
• Cimek, G. (2012). Korporacje ponadnarodowe na globalnej szachownicy. Historia i Polityka, 8(15), 45–61.
• Dunne, J.P. (1995). The Defence Industrial Base. W: Keith Hartley & Todd Sandler (eds.). Handbook in Defense Economics. Amsterdam: Elsevier, 592–623.
• Fine, B. (1993). The military industrial complex: An analytical assessment. Cyprus Journal of Economics, 6(1), 26–51.
• Freedman, L.D. (2014). Torpedo: inventing the military-industrial complex in the United States and Great Britain. Foreign Affairs, 93(3), 181–182.
• Furgacz, P. (2015). Europejski przemysł zbrojeniowy w XXI wieku. W: T.Z. Leszczyński (red.). Bezpieczeństwo Europy. Kontekst gospodarczy. Kraków: Polskie Towarzystwo Geograficzne, 40–60.
• Gajda, W. (2015). Innowacyjność polskiego przemysłu na tle przemysłu światowego. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 29(1), 42–55.
• Harris, S. (2014). @ War: The Rise of the Military-Internet Complex. Boston: Houghton Mifflin Harcourt.
• Hartley, K., Sandler, T. (eds.) (1995). Handbook of Defense Economics. Vol. 1. Amsterdam: Elsevier. Heckler&Koch (2017, 17 stycznia). Pozyskano z www.heckler-koch.com
• Hercik, J., Szczyrba, Z. (2012). Post-military areas as space for business opportunities and innovation. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 19, 142–152.
• Holota, M., Kurpas, M. (2016). Kryteria i zasady projektowania współczesnych pojazdów bojowych z uzbrojeniem wielkokalibrowym. Część 1. Szybkobieżne Pojazdy Gąsienicowe, 1(39), 15–38.
• Jankowski, D.P. (2011). Planowana reforma Bundeswehry i jej wpływ na niemiecki przemysł zbrojeniowy. Zeszyty Naukowe AON, 1(82), 320–327.
• Jaworski, J. (2006). Restrukturyzacja polskiego przemysłu zbrojeniowego. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 9, 130–142.
• Lovering, J. (1990). Military expenditure and the restructuring of capitalism: The military industry in Britain. Cambridge Journal of Economics, 14(4), 453–468.
• Maśloch, G. (2013). Przedsiębiorstwa paneuropejskie wobec konsolidacji, fuzji i przejęć a gospodarka Polski: szansa czy wykluczenie z gry o rozwój? Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 21, 212–224.
• Navantia (2017, 17 stycznia). Pozyskano z www.navantia.es Rheinmetall (2017, 17 stycznia). Pozyskano z www.rheinmetall-defence.com SIPRI (2017, 17 stycznia). Sztokholmski Instytut Badań nad Pokojem. Pozyskano z www.sipri.org
• Smith, R. (1977). Military expenditure and capitalism, Cambridge Journal of Economics, 1, 61–76. Soroka, P. (2016). Rola nowoczesnych technologii w wyścigu zbrojeń. Przegląd Geopolityczny, 16, 77–86.
• Wikimapia (2017, 17 stycznia). Pozyskano z www.wikimapia.org
• Wilczyński, P.L. (2012). Innowacje w zbrojeniach i obronności jako katalizator przemian technologicznych. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 20, 124–133.
• Wilczyński, P.L. (2013a). Sektor zbrojeniowy jako czynnik rozwoju gospodarki opartej na wiedzy. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 21, 133–156.
• Wilczyński, P.L. (2013b). Inwestycje w zbrojenia w czasach kryzysu. Przedsiębiorczość – Edukacja, 9, 227–243.
• Wilczyński, P.L. (2015a) (2017, 17 stycznia). Nie tylko koncerny, czyli kto może zarobić na zbrojeniach. Polska Zbrojna, 9. Pozyskano z http://wiadomosci.wp.pl/nie-tylko-koncerny-czyli- -kto-moze-zarobic-na-zbrojeniach-6027693333693057a
• Wilczyński, P.L. (2015b). Produkcja wojskowej broni strzeleckiej w Europie. W: T.Z. Leszczyński (red.). Bezpieczeństwo Europy. Kontekst gospodarczy. Kraków: Polskie Towarzystwo Geograficzne, 61–72.
• Wilczyński, P.L. (2015c). Rozmieszczenie europejskich stoczni produkujących okręty wojenne. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 29, 138–161.
• Wilczyński, P.L. (2016). Geografia europejskiego przemysłu motoryzacyjnego w branży zbrojeniowej. W: R. Kopeć (red.). Przemysł zbrojeniowy – tendencje, perspektywy, uwarunkowania, innowacje. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, 149–176.
• Woźniak, R. (red.) (2001–2002). Encyklopedia najnowszej broni palnej. Tomy 1–4. Warszawa: Bellona.
• Żebrowski, A. (2016). Zagrożenia i bezpieczeństwo przemysłu zbrojeniowego u progu XXI wieku (wybrane aspekty). W: R. Kopeć (red.). Przemysł zbrojeniowy – tendencje, perspektywy, uwarunkowania, innowacje. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, 8–71.
• Żukrowska, K. (1989). Broń na sprzedaż: kompleks militarno-przemysłowy a zbrojenia. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej.