„Wolność w prawdzie” czy „wolność z prawdy”? Tischner i Styczeń o encyklice "Veritatis Splendor"

• Authors: Adam Cebula

Title variants

EN

“Freedom in Truth” or “Freedom from Truth”? Tischner and Styczeń on the Encyclical Veritatis Splendor

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Opublikowanie przez Papieża Jana Pawła II encykliki „Veritatis Splendor”, poświęconej w całości problematyce etycznej, spotkało się z niezwykle żywym zainteresowaniem na całym świecie. Przy niewątpliwej zgodzie szeregu polskich myślicieli chrześcijańskich co do normatywnej treści katolickiej doktryny moralnej, w przedstawionych przez nich interpretacjach oficjalnej wypowiedzi papieża uwidoczniły się jednak zasadnicze różnice. Artykuł przedstawia analizę dwóch przeciwstawnych modeli metaetycznej wykładni „Veritatis Splendor” – interpretacji zaprezentowanej przez ks. Tischnera oraz propozycji przedstawionej przez ks. Stycznia. Zarówno w jednej, jak i w drugiej propozycji interpretacyjnej, na plan pierwszy wysuwa się kwestia relacji dwóch pojęć: pojęcia wolności podmiotu moralnego, oraz pojęcia prawdy (prawdziwości) uznawanych przezeń sądów normatywnych. Zestawienie ze sobą owych propozycji pozwala uchwycić zasadnicze rozbieżności między odmiennymi ujęciami moralności chrześcijańskiej oraz wyeksponować fundamentalne ograniczenia każdego z nich.

EN

The publication of John Paul II’s encyclical Veritatis Splendor – an official church document devoted entirely to moral matters – aroused great interest all around the world. The scope of philosophical debate focusing on the encyclical was particularly extensive in Poland. With a number of Polish Christian thinkers agreeing as to the normative content of the Catholic moral doctrine, their interpretations of its official contemporary re-announcement by the pope varied considerably. The paper presents the analysis of two opposite models of a meta-ethical reading of Veritatis Splendor – one proposed by Józef Tischner and one presented by Tadeusz Styczeń. In both interpretations the emphasis is laid on the relationship between two categories: the concept of freedom of moral subjects and the concept of the truth of value judgments, which they endorse (the concept of those judgments’ being true). By comparing both interpretive proposals one can notice the most basic differences between the two alternative ways of understanding the foundations of Christian ethics as well as seeing the principal limitations of both of them.

Keywords

PL

etyka chrześcijańska; prawda; wolność; sądy normatywne; metaetyka

EN

Christian ethics; truth; freedom; normative judgments; meta-ethics

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Studia Philosophiae Christianae
• Year: 2012
• Volume: 48
• Issue: 4
• Pages: 21-33

Contributors

author

Adam Cebula

• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Wydział Filozofii Chrześcijańskiej, Instytut Filozofii, ul. Wóycickiego 1/3, 01-938 Warszawa, Poland