Język gra rolę! Studia performatywne między filozofią a antropologią

• Authors: Kozłowski Marcin Jacek

Title variants

EN

The Language Plays a Role! The Performance Studies between Philosophy and Anthropology

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł podejmuje próbę krytycznego przedstawienia studiów performatywnych z perspektywy filozofii języka. Fundamentalne idee dla nowego spojrzenia pochodzą z tzw. „późnej” twórczości Ludwika Wittgensteina. Pozwolą nam one na ponowne przeanalizowanie kluczowych koncepcji innych autorów, takich jak Michaił Bachtin, Gregory Bateson, czy John L. Austin, w których kręgu zainteresowania znajdowały się kwestie związane z językiem. Cała trójka wchodzi w skład szerokiego panteonu tzw. prekursorów studiów performatywnych. Redefiniujące ustalenia pomogą w ponownym przyjrzeniu się koncepcji i metodzie „etnografii performatywnej’’ powołanej do życia przez Victora W. Turnera. Prowadzone przez niego próby (w co najmniej dwóch znaczeniach i użyciach), dążące do ożywienia doświadczenia etnograficznego zastygłego w tekście uwidoczniły, że zarówno proces opracowywania wybranych fragmentów dla ich inscenizacji, jak ich późniejsze odegranie, prowadzić może do poszerzenia antropologicznej wiedzy oraz głębszego rozumienia ze strony uczestników takich zdarzeń.

EN

The article undertakes a critical approach to Performance Studies from a philosophy of language perspective. Ideas that originate in “late” works of Ludwig Wittgenstein are fundamental for the presentation of this new perspective, since they enable to reanalyze key concepts of other authors, such as Michaił Bakthin, Gregory Bateson, John Austin, each of whom was interested in different aspect of language. These authors form part of a wide pantheon of Performance Studies precursors. The article’s findings can be useful to once again examine the concept and method of “performing ethnography”, founded by Victor Turner. His attempts-rehearsals (which should be at least dually perceived), which aimed at reviving ethnographic experience, have revealed that the process of preparation of an ethnographic text for performance adaptation as well as the performing experience can lead the participants of such events to deeper anthropological knowledge and understanding.

Keywords

PL

studia performatywne; zwrot performatywny; język; Wittgenstein; Bachtin; Bateson; Austin; tekst; etnografia performująca; antropologia

EN

Performance Studies; performative turn; language; Wittgenstein; Bachtin; Bateson; Austin; text; performing ethnography; anthropology

• Publisher: Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych Uniwersytetu Wrocławskiego, Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej
• Journal: Tematy z Szewskiej
• Year: 2014
• Issue: Performatywność 2(12)/2014
• Pages: 75-108

Contributors

author

Kozłowski Marcin Jacek

• Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej, Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu (doktorant)