Jak badać kondycję kapitału społecznego – doświadczenia i postulaty badawcze na przykładzie Rzeszowskiej Diagnozy Społecznej

• Authors: Kotarski Hubert

Title variants

EN

How to study the state of social capital? Experimental and research postulates on the basis of “Rzeszowska Diagnoza Społeczna” (Rzeszow Social Diagnosis)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Zainteresowanie socjologów kapitałem społecznym wiąże się przede wszystkim z poszukiwaniem czynników umożliwiających i ułatwiających rozwiązywanie problemów grup społecznych, społeczności lokalnych i całych społeczeństw. Pojęcie kapitału społecznego jest definiowane w bardzo różny sposób, przez co nie jest ono jednoznaczne. Lista elementów składających się na kapitał społeczny jest dość długa, a do najważniejszych zalicza się zazwyczaj: różnorodne połączenia międzyludzkie, zaufanie, chęć porozumienia, zespół wspólnych wartości i zachowań oraz sieci społeczne warunkujące wspólne działania. Kapitałem społecznym jest wszystko, co warunkuje zbiorowe działanie dla dobra wspólnego w każdej dziedzinie: gospodarce, kulturze, polityce. Diagnoza i określenie poziomu kapitału społecznego na poziomie mezzo, a za taki możemy uznać miasto, umożliwia wskazanie zasobów, które mogą oddziaływać na ważne z punktu widzenia rozwoju miasta obszary. Wyniki podjętych badań empirycznych dowodzą, że kapitał społeczny jest zasobem, który przynosi jednostkom oraz społecznościom lokalnym konkretne korzyści. Istotną zaletą stosowania w badaniach miejskich kategorii kapitału społecznego jest możliwość jego wykorzystania do projektowania polityki miejskiej odpowiadającej w większym stopniu realnym potrzebom mieszkańców.

EN

The interest of sociologists in social capital is primarily related to the search for factors that enable and facilitate the solution of problems of social groups, local communities and entire societies. The concept of social capital is defined in a very different way, so it is not unambiguous. The list of elements that constitute social capital is quite long, and the most important are usually: various interpersonal connections, trust, willingness to reach an agreement, a set of shared values and behaviors, and social networks conditioning joint actions. Social capital is all that determines collective action for the common good in every field: economy, culture, politics. Diagnosis and determining the condition of the level of social capital at the mezzo level, and for that we can recognize the city, allows for the identification of resources that may affect development important from the point of view of the city. The results of empirical research have shown that social capital is a resource that brings specific benefits to individuals and local communities. An important benefit of using the category of social capital in urban research is the possibility of using it in urban policy design to better suit the real needs of residents. This can be achieved through activities in the field of education, labor market and decentralization of local policy. Increased use of local resources for social capital should be the aim of local policy.

Keywords

PL

kapitał społeczny; diagnoza społeczna; miasto; Rzeszów

EN

social capital; social diagnosis; city; Rzeszów

• Publisher: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: UR Journal of Humanities and Social Sciences
• Year: 2018
• Issue: 3(8)
• Pages: 106-127

Contributors

author

Kotarski Hubert

• Instytut Socjologii Uniwersytetu Rzeszowskiego, al. Rejtana 16c, 35-959 Rzeszów

References

• Adler P.S., Kwon S.W., 2000, Social Capital: The Good, the Bad, and the Ugly [w:] Knowledge and social capital: Foundations and applications, red. E.L. Lesser, Butterworth-Heinemann, Oxford, Auckland, Johannesburg, Melbourne, New Delhi.
• Bartkowski J., 2007, Kapitał społeczny i jego oddziaływanie na rozwój w ujęciu socjologicznym [w:] Kapitał ludzki i kapitał społeczny a rozwój regionalny, red. M. Herbst, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa.
• Beugelsdijk S., van Schaik T., 2005, Social capital and growth in European regions: An empirical test. „European Journal of Political Economy”, 21, 2.
• Bokszański Z., Kubiak H., 2005, Encyklopedia socjologii. Suplement, Warszawa
• Bourdieu P., Wacquant L., 2001, Zaproszenie do socjologii refleksyjnej, Oficyna Naukowa, Warszawa.
• Coleman J.S., 1988, Social Capital in the Creation of Human Capital, „American Journal of Sociology”, Supplement: Organizations and Institutions: Sociological and Economic Approaches to the Analysis of Social Structure, Vol. 94.
• Czapiński J., Panek T., Batorski D., 2007, Diagnoza społeczna 2007: Warunki i jakość życia Polaków raport, Vizja Press&IT, Warszawa.
• Działek J., 2011, Kapitał społeczny jako czynnik rozwoju gospodarczego w skali regionalnej i lokalnej w Polsce, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Fine B., 2001, Social Capital Versus Social Theory: Political Economy and Social Science at the Turn of the Millennium (Contemporary Political Economy Series), Routledge, London.
• Fukuyama F., 1997, Zaufanie: Kapitał społeczny a droga do dobrobytu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, Wrocław.
• Gilchrist A., 2001, Zdolność przypadkowego dokonywania szczęśliwych, acz niespodziewanych odkryć oraz płatki śniegu [w:] Społeczności lokalne zmierzch czy renesans:
• Roczniak 6, Biuro Obsługi Ruchu Inicjatyw Społecznych BORIS, Warszawa.
• Kaźmierczak T., 2007, Kapitał społeczny a rozwój społeczno-ekonomiczny – przegląd podejść [w:] Kapitał społeczny, ekonomia społeczna, red. T. Kaźmierczak, M. Rymsza, Fundacja Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
• Kotarski H., 2013, Kapitał ludzki i kapitał społeczny a rozwój województwa podkarpackiego. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.
• Kotarski H., Malicki K., 2013, Stolica Podkarpacia wczoraj i dziś. Studium socjologiczne społecznych aspektów przemian w Rzeszowie w latach 1989–2009, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.
• Kotarski H., Malicki K., Palak M., Piróg K., 2016, Rzeszowska diagnoza społeczna 2015, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.
• Kwiatkowski M., 2005, Kapitał społeczny [w:] Encyklopedia socjologii: Suplement, red. Z. Bokszański, H. Kubiak, Oficyna Naukowa, Warszawa.
• Lewenstein B., 2006, Społeczeństwo rodzin czy obywateli – kapitał społeczny Polaków okresu transformacji, „Societas Communitas. Półrocznik Instytutu Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego”, 1(1).
• Michalska-Żyła A., 2015, Zadowolenie z życia a zaufanie społeczne mieszkańców miast postprzemysłowych, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica”, z. 52.
• Mihaylova D., 2004, Social capital in Central and Eastern Europe: A critical assessment and literature review, Center for Policy Studies CEU, Budapest.
• Niesporek A., 2008, Miejsce i funkcja pojęcia kapitału społecznego w teorii socjologicznej [w:] Kapitały ludzkie i społeczne a konkurencyjność regionów, red. M.S. Szczepański, K. Bierwiaczonek, T. Nawrocki, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
• Newton K., 1997, Social Capital and Democracy, „American Behavioral Scientist“, nr 40(5).
• OECD (2001), Well-being of Nations: The Role of Human and Social Capital, Organisation for Economic Co-operation and Development, New York.
• Portes A., 1998, Social capital: Its Origins and Applications in Modern Sociology, „Annual Review of Sociology”, 24.
• Putnam R.D., Leonardi R., Nanetti R.Y., 1995, Demokracja w działaniu. Tradycje obywatelskie we współczesnych Włoszech, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Fundacja im. Stefana Batorego, Kraków, Warszawa.
• Sadowski A., 2006, Białystok: Kapitał społeczny mieszkańców miasta, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ekonomicznej, Białystok.
• Szawiel T., 2006, Społeczeństwo obywatelskie i kapitał społeczny w Polsce na przełomie wieków (1995–2001) [w:] Obszary ładu i anomii: Konsekwencje i kierunki polskich przemian, red. A. Miszalska, A. Piotrowski, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Sztompka P., 2007, Zaufanie: Fundament społeczeństwa. Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Kraków.
• Tocqueville A.D., 1996, O demokracji w Ameryce, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Fundacja im. Stefana Batorego, Kraków, Warszawa.
• Trutkowski C., Mandes S., 2005, Kapitał społeczny w małych miastach, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa.
• Zarycki T., 2004, Kapitał społeczny a trzy polskie drogi do nowoczesności, „Kultura i Społeczeństwo”, XLVIII, nr 2.