Między autonomią a hybrydycznością. Wprowadzenie do sztuki nowych mediów

• Authors: Ryszard W. Kluszczyński

Title variants

EN

Between Autonomy and Hybridity. Introduction to the Art of New Media

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Kategoria sztuki nowych mediów upowszechniła się w połowie lat 90. ubiegłego wieku, spychając na dalszy plan terminy sztuki elektronicznej, komputerowej czy nawet cyfrowej. Kategorie te, ze względu na ich wąski, czysto technologiczny zakres odniesienia, stały się nieadekwatne wobec procesów hybrydyzacji, łączących zakresy różnych nowych technologii i nadających poszczególnym tworzonym w tym polu dziełom analogiczny, hybrydyczny charakter. Sztuka nowych mediów, której początki autor tekstu lokuje w połowie lat 50. minionego stulecia, rozwijała się bowiem od fazy autonomicznych, funkcjonujących równolegle dyscyplin artystycznych, zbudowanych wokół poszczególnych technologii (np. sztuka cybernetyczna, robotyczna, ewolucyjna, generatywna, sztuka rzeczywistości wirtualnej, net art), dla których komputer spełniał funkcję metamedium, do fazy hybrydycznych, wielowymiarowych powiązań międzymedialnych i transdyscyplinarnych. Niektórzy badacze ogłosili w efekcie narodziny epoki postmedialnej, w której media przestały wyznaczać autonomiczne nurty sztuk nowych mediów, lecz budują całościową postać sztuki zorganizowanej według logiki nowych mediów. Najnowszą postać procesów hybrydyzacji tworzy dialog między sztuką i nauką, rozwijający się na fundamencie technologicznym.

EN

The category of new media art was popularized in the mid 1990s, pushing into the background labels such as electronic art, computer art or digital art. These categories, due to their narrow, purely technological reference range, have become inadequate given the hybridization process that combines the scopes of various new technologies, and that gives individual art pieces created in this field an analogue and hybrid character. The art of new media, which the author argues has its origins in the mid 1950s, flourished from the phase of autonomous and parallel artistic disciplines built around specific technologies (e.g., cybernetic art, robotics, evolutionary, generative art, virtual reality, net art), which were combined with the computer serving as a metamedium, into a hybrid phase, that contained ultidimensional relationships between various medias and disciplines. As a result of this process, some researchers announced the birth of the post-media era, in which the media no longer define individual new media trends, but build a comprehensive form of art organized by the logic of new media. The latest form of hybridization process creates a dialogue between art and science, based on the foundation of technology.

Keywords

EN

New media art

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Kwartalnik Filmowy
• Year: 2013
• Issue: 82
• Pages: 156-166

Contributors

author

Ryszard W. Kluszczyński

• Katedra Mediów i Kultury Audiowizualnej, Instytut Kultury Współczesnej, Uniwersytet Łódzki

References

• Abel, Manuela (red.). 1997. Jeffrey Shaw – a user’s manual. From Expanded Cinema to Virtual Reality. Ostfildern-Ruit: Cantz Verlag.
• Birringer, Johannes. 1998. Media & Performance. Along the Border. Baltimore and London: The John Hopkins University Press.
• Bürger, Peter. 2006. Teoria awangardy. Tłum. J. Kita-Huber. Kraków: Universitas.
• Colson, Richard. 2007. The Fundamentals of Digital Art. Lausanne: AVA Publishing.
• Gane, Nicholas, David Beer. 2008. New Media. The Key Concepts. Oxford – New York: Berg.
• Grau, Virtual Art. 2003. From Illusion to Immersion. Cambridge Mass. – London, England: MIT Press.
• Grau, Oliver (red.). MediaArtHistories. Cambridge Mass. – London, England: MIT Press.
• Greene, Rachel. 2004. Internet Art. London: Thames & Hudson Ltd.
• Hahne, Marille (red.). 2003. Coded Characters. Media Art by Jill Scott. Ostfildern-Ruit: Cantz Verlag.
• Kimbell, Lucy (red.). 2004. New Media Art. Practice and Context in the UK 1994-2004. London: Arts Council England.
• Kluszczyński, Ryszard W. 1999. Od konceptualizmu do sztuki hipermediów. Rozważania na temat modelu sytuacji estetycznej w sztuce multimedialnej. W: K. Wilkoszewska (red.). Piękno w sieci. Estetyka a nowe media. Kraków: Universitas.
• Kluszczyński, Ryszard W. 2010. Sztuka interaktywna. Od dzieła-instrumentu do interaktywnego spektaklu. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Lieser, Wolf. 2009. Digital Art. Potsdam: Tandem Verlag.
• Lovejoy, Margot, Christiane Paul, Victoria Vesna. 2011. Context Providers: Conditions of Meaning in Media Arts. Bristol, UK-Chicago, USA: Intellect.
• Manovich, Lev. 2006. Język nowych mediów. Tłum. P. Cypryański. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Manovich, Lev. 2001. Post-media Aesthetics. www.manovich.net/articles.php [dostęp 15.07.2013].
• Mulder, Arjen. 2010. From Image to Interaction. Meaning and Agency in the Arts. Rotterdam: V2_Publishing/NAi Publishers.
• Paul, Christiane. 2003. Digital Art. London: Thames & Hudson Ltd.
• Paul, Christiane (red.). 2008. New Media in White Cube and Beyond. Berkeley-Los Angeles: University of California Press.
• Popper, Frank. 1993. Art of the Electronic Age. New York: Harry N. Abrams, Inc.
• Popper, Frank. 2007. From Technological to Virtual Art. Cambridge Mass. – London, England: MIT Press.
• Quaranta, Domenico. 2013. Beyond New Media Art. Brescia: LINK Editions.
• Schwarz, Hans-Peter. 1997. Media – Art – History. Munich-New York: Prestel.
• Shanken Edward A. (red.). 2009. Art and Electronic Media. London: Phaidon.
• Shanken, Edward A. 2002. Art in the Information Age: Technology and Conceptual Art. „Leonardo” 4.
• Smith, Marquard, (red.). 2005. Stelarc. The Monograph. Cambridge Mass. – London, England: MIT Press.
• Todd, Stephen, William Latham. 1992. Evolutionary Art and Computers. London: Academic Press.
• Tromble, Meredith (red.). 2005. The Art and Films of Lynn Hershman Leeson. Los Angeles: University of California Press.
• Tribe, Mark, Reena Jana. 2006. New Media Art. Köln: Taschen.
• Wands, Bruce. 2006. Art of the Digital Age. New York: Thames & Hudson.
• Weibel, Peter (red.). 2006. The Postmedia Condition. Madrid: Centro Cultural Conde Duque.