Dostęp do usług medycznych a zamożność Polaków

• Authors: Pietrzak Marta

Title variants

EN

Access to medical services and the wealth of Poles

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

W artykule podjęto próbę weryfikacji prawa odwrotnej adekwatności opieki medycznej (prawo Harta) w Polsce na przykładzie geograficznej dostępności medycznych zasobów kadrowych dla obywateli. Celem artykułu była analiza wybranych wskaźników ekonomicznych w odniesieniu do relacji liczby lekarzy przypadającej na 10 tys. mieszkańców w poszczególnych województwach w Polsce. Analiza miała na celu sprawdzenie, czy w Polsce absolwenci medycyny wybierając miejsce świadczenia usług kierują się zamożnością mieszkańców danego rejonu. W artykule była weryfikowana hipoteza badawcza stanowiąca, że czynniki ekonomiczne, tj. przeciętny dochód mieszkańca, produkt krajowy brutto w danym województwie, stopa bezrobocia, wydatki na opiekę medyczną jednostek samorządu terytorialnego oraz wydatki prywatne na zdrowie gospodarstw domowych korelują z liczbą lekarzy na 10 tys. mieszkańców w danym województwie w Polsce. Występowanie zależności zostało zbadane współczynnikiem korelacji Spearmana, a uzyskane wyniki wykazały, że w Polsce obecne jest geograficzne zróżnicowanie dostępności do lekarzy oraz częściowo potwierdzone zostało prawo Harta. Na podstawie wniosków można stwierdzić, że mimo iż, dostęp do usług medycznych jest powszechny i zapewniony przez państwo, jest on zróżnicowany i nie dla każdego obywatela równy.

EN

The article attempts to verify the law of the reverse adequacy of medical care (Hart's law) in Poland on the example of geographic availability of medical human resources for citizens. The aim of the article was to analyze selected economic indicators in relation to the ratio of the number of doctors per 10,000. inhabitants in individual provinces in Poland. The aim of the analysis was to check whether in Poland, graduates of medicine choosing the place of providing services are guided by the wealth of the inhabitants of a given region. The article verified the research hypothesis that economic factors: the average income of the resident, gross domestic product in a given province, the unemployment rate, expenses for medical care of local government units and private expenditure on household health correlate with the number of doctors per 10,000. residents in a given region in Poland. The occurrence of the dependence was examined with Spearman's correlation coefficient, and the results obtained showed that there is a geographical variation in access to doctors in Poland and that Hart's law was partially confirmed. Based on the conclusions, it can be concluded that although access to medical services is universal and provided by the state, it is diverse and not equal for every citizen.

Keywords

PL

ekonomika zdrowia; polityka zdrowia; usługi medyczne; opieka medyczna; zdrowie; prawo Harta

EN

health economics; health policy; medical services; medical care; health; Hart's law

• Publisher: Polskie Towarzystwo Ekonomiczne w Zielonej Górze
• Journal: Zeszyty Naukowe Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego w Zielonej Górze
• Year: 2018
• Issue: 9
• Pages: 153 - 166

Dates

published

2018

Contributors

author

Pietrzak Marta

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

References

• Chew-Graham C.A., Mullin S., May C.R., Hedley S., Cole H. (2002), Managing Depression in Primary Care: Another Example of the Inverse Care Law?, “Family Practice” 19, nr 6, s. 632-637, dostępny na: https://academic.oup.com/fampra/article/19/6/632/477712 (10.07.2018).
• Getzen T. (2000), Ekonomika zdrowia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Grossman M. (2000), The Human Capital Model, w: A. Culyer, J. Newhouse (eds.), Handbook of Health Economics, vol. 1, Elsevier, Amsterdam, s. 347-408.
• GUS (2016), Ochrona zdrowia w gospodarstwach domowych w 2016 r., dostępne na: http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/zdrowie/ (2.09.2018).
• GUS (2017a), Zdrowie i ochrona zdrowia 2015, dostępne na: https://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5513/1/6/1/zdrowie _i_ochrona_zdrowia_w_2015.pdf (2.09.2018).
• GUS (2017b), Zdrowie i ochrona zdrowia 2016, dostępne na: https://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5513/1/7/1/zdrowie _i_ochrona_zdrowia_w_2016.pdf (2.09.2018).
• GUS (2018a), Aktywność ekonomiczna ludności Polski. IV kwartał 2017 r., dostępny na: https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5475/4/28/1/aktywnosc_ ekonomiczna_ludnosci_polski_4_kwartal_2017.pdf (10.07.2018).
• GUS (2018b), Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2018 roku, dostępny na: http://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5468/7/15/1/powierz chnia_i_ludnosc_w_przekroju_terytorialnym_w_2018.pdf (10.07.2018).
• Hart J.T. (1971), The Inverse Care Law, “The Lancet”, vol. 297, iss. 7696, s. 405-412, DOI: https://doi.org/10.1016/S0140-6736(71)92410-X.
• Hart J.T. (2000), Commentary: Three decades of the Inverse Care Law, “British Medical Journal”, vol. 320, s. 15-19.
• Henderson J.W. (2009), Health Economics and Policy, Cengage Learning, Mason.
• Hurley J. (2000), An Overview of the Normative Eonomics of the Health Sector, w: A. Culyer, J. Newhouse (eds.), Handbook of Health Economics, vol. 1, Elsevier, Amsterdam, s. 55-118.
• Jakubowska A. (2016), Kapitał zdrowia jako czynnik wzrostu społeczno-gospodarczego – sytuacja Polski w kontekście epidemii chorób przewlekłych, „Zeszyty Naukowe PTE w Zielonej Górze” nr 5, s. 42-53.
• Kodeks Etyki Lekarskiej (b.d.), https://www.nil.org.pl/__data/assets/pdf_file/0003/4764/Kodeks-Etyki-Lekarskiej.pdf (10.08.2018).
• Kulik T.B., Latolski M. (2008), Zdrowie Publiczne. Podręcznik dla studentów i absolwentów Wydziału Pielęgniarstwa i Nauk o Zdrowiu Akademii Medycznych, Wydawnictwo Czelej, Lublin.
• Mercer, S.W., Watt G. (2007), The Inverse Care Law: Clinical Primary Care Encounters in Deprived and Affluent Areas of Scotland, “Annals of Family Medicine”, vol. 5(6), s. 503-510, DOI: 10.1370/afm.778.
• Morris S., Devlin N., Parkin D. (2012), Ekonomia w ochronie zdrowia, ABC a Wolters Kluwer business, Warszawa.
• NIL (2018), Zestawienie nr 2 – Zestawienie liczbowe lekarzy i lekarzy dentystów wg województw, miejsca zameldowania i tytułu zawodowego, dostępne na https://www.nil.org.pl/__data/assets/pdf_file/0003/133959/zestawienie-nr-2.pdf (10.08.2018).
• Pell J.P., Pell A.C.H., Norrie J., Ford I., Cobbe S.M. (2000), Effect of socioeconomic deprivation on waiting time for cardiac surgery: retrospective cohort study, “British Medical Journal” nr 320(7226), s. 15-19, https://doi.org/10.1136/bmj.320.7226.15.
• Pułaska-Turyna B. (2011) Statystyka dla ekonomistów, wydanie III zmienione, Difin SA, Warszawa.
• Seddon N. (2007), Quite Like Heaven? Options for the NHS in a Consumer age, Civitas: Institute for the Study of Civil Society London, dostępne na http://www.civitas.org.uk/pdf/QuiteLikeHeaven.pdf (5.08.2018).
• Suchecka J. (2016), Ekonomia zdrowia i opieki zdrowotnej, Wolters Kluwer SA, Warszawa.
• Włodarczyk W.C. (2010), Wprowadzenie do polityki zdrowotnej, Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa.
• (Ustawa, 1997), Ustawa z dnia 2 kwietnia 1997 r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U.1997.78.483).
• (Zarządzenie 2018), Zarządzenie Nr 22/2018/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 14 marca 2018 r. w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów o udzielenie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju: ambulatoryjna opieka specjalistyczna dostępne na http://www.nfz.gov.pl/zarzadzenia-prezesa/zarzadzenia-prezesanfz/zarzadzenie-nr-222018dsoz,6739.html (22.10.2018).

Identifiers

DOI

10.26366/PTE.ZG.2018.142