Ustanowienie fundacji w testamencie – czynność prawna mortis causa czy inter vivos?

• Authors: Trzewik Jacek

Title variants

EN

Establishment of a foundation in a will – mortis causa or inter vivos legal act?

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

EN

An unambiguous settlement of the legal nature of the act of establishing a foundation in a will is in fact a problematic issue. It seems obvious that it constitutes a legal act in the event of death. It seems that the view presented in the doctrine regarding the possibility of establishing a foundation in a will requires a certain correction. In casu it may transpire that such an act may be classified as a legal act between the living. This results from the possibility of making a distinction between the act of establishing a foundation in a will and the fact of establishing it as the beneficiary of the inheritance. This undoubtedly affects the legal situation of the established foundation, as well as the sphere of inheritance from the bequeather-testator. In any case, however, only the assessment of a specific actual state, and in particular the actual content of dispositions made by the testator, may allow for a proper classification of individual actions.

Keywords

EN

will; establishment of foundation; legal act; inter vivos; mortis causa

• Publisher: Kancelaria Sejmu / Chancellery of the Sejm
• Journal: Przegląd Sejmowy
• Year: 2021
• Issue: 4(165)
• Pages: 189-203

Contributors

author

Trzewik Jacek

• Dr Jacek Trzewik Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji, Polska John Paul II Catholic University of Lublin, Faculty of Law, Canon Law and Administration, Poland [e-mail], https://orcid.org/0000-0002-6462-6294

References

• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz.U. nr 78, poz. 483.
• Postanowienie SN z dnia 8.12.1992 r., I CRN 182/92, OSNCP 1993, nr 7–8, poz. 139.
• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 1740.
• Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego, tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 1575.
• Ustawa z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach, tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 2167.
• Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym, tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 1500.
• Uchwała siedmiu sędziów SN z dnia 31 marca 1998 r., sygn. akt III ZP 44/97, LEX nr 33082.
• Uchwała siedmiu sędziów SN z dnia 13 marca 2002 r., sygn. akt III ZP 21/01, LEX nr 51695.
• Uchwała SN z dnia 7 lipca 1993 r., sygn. akt III CZP 88/93, LEX nr 3951.
• Uchwała SN z dnia 12 kwietnia 2007 r., sygn. akt III CZP 26/07, LEX nr 2361019.
• Wyrok SN z dnia 27 stycznia 2016 r., sygn. akt II CSK 153/15, LEX nr 1996828.
• Borysiak W., Komentarz do art. 927, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. K. Osajda, Wolters Kluwer, Warszawa 2020.
• Borysiak W., Konstrukcja czynności prawnych mortis causa w polskim prawie cywilnym, „Przegląd Prawniczy Uniwersytetu Warszawskiego” 2006, nr 2.
• Bugajna-Sporczyk D., Janson I., Fundacje, [w:] D. Bugajna-Sporczyk, E. Dzbeńska, I. Janson, M. Sztekier-Łabuszewska, Fundacje i stowarzyszenia. Prawo i praktyka, Wydawnictwo Zrzeszenia Prawników Polskich, Warszawa 2005, https://doi.org/10.21697/zp.2008.8.1.21.
• Cioch H., Fundacje w ujęciu prawa polskiego na tle porównawczym, AWH Antoni Dudek, Lublin 2000.
• Cioch H., Istota aktu fundacyjnego, „Nowe Prawo” 1986, nr 10.
• Cioch H., Pojęcie i rodzaje fundacji (Wybrane zagadnienia na tle prawnoporównawczym), „Państwo i Prawo” 1987, nr 2.
• Cioch H., Prawo fundacyjne, Wolters Kluwer, Warszawa 2002.
• Cioch H., Status polskich fundacji w świetle judykatury, „Rejent” 2000, nr 5.
• Cioch H., Kidyba A., Ustawa o fundacjach. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2007.
• Cyman D., Zalewska-Cyman A., Fundacje i stowarzyszenia, Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr, Gdańsk 2013.
• Dębiński A., Rzymskie prawo prywatne. Kompendium, Wolters Kluwer, Warszawa 2017.
• Dłużak K., Fundacja w praktyce notarialnej, „Rejent” 1992, nr 2.
• Grzybowski S., System prawa cywilnego, t. 1, Część ogólna, Ossolineum, Wrocław 1974.
• Hasło „fundator” w SJP, <https://sjp.pl/fundator>.
• Ignatowicz J., Stefaniuk K., Wolter A., Prawo cywilne. Zarys części ogólnej, Wolters Kluwer, Warszawa 2017.
• Kawałko A., Komentarz do art. 927, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. 6, Spadki (art. 922–1087), red. M. Fras, A. Habdas, Wolters Kluwer, Warszawa 2019.
• Kidyba A., Ustawa o fundacjach i ustawa Prawo o stowarzyszeniach, Wydawnictwa Prawnicze PWN, Warszawa 1997.
• Kidyba A., Niezbecka E., Komentarz do art. 927, [w:] Kidyba, E. Niezbecka, Kodeks cywilny. Komentarz, t. 4, Spadki, Wolters Kluwer, Warszawa 2015.
• Kidyba S., Wybrane problemy związane z reprezentacją fundacji, „Przegląd Prawa Handlowego” 2019, nr 9.
• Kremis J., Komentarz do art. 927, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, C.H.Beck, Warszawa 2016.
• Lewecki K., Najważniejsze aspekty prawne związane z likwidacją fundacji, „Doradca Podatkowy” 2018, nr 7.
• Łętowska E., Woleński J., Czy prawo zatruwa wolność?, „Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria” 2013, nr 3.
• Kępa M., Podgórska-Rykała J., Prawo o fundacjach. Komentarz do ustawy o fundacjach. Działalność fundacji w praktyce. Wzory dokumentów, C.H.Beck, Warszawa 2020.
• Mariański A., Opodatkowanie fundacji rodzinnych, czyli dokąd zmierza tzw. uszczelnianie systemu podatkowego, „Przegląd Podatkowy” 2020, nr 4.
• Mazur E., Fundacja, „Palestra” 1991, nr 5–7.
• Niezbecka E., Status majątku fundacji a zdolność do dziedziczenia fundacji ustanawianej w testamencie, „Rejent” 1992, nr 12.
• Pieńkos J., Słownik łacińsko-polski, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1993.
• Pinior P., Reprezentacja fundacji i stowarzyszeń, „Przegląd Prawa Handlowego” 2019, nr 9.
• Popławska E., Zasada pomocniczości (subsydiarności), [w:] Zasady podstawowe polskiej konstytucji, red. J. Sweeney, J. Van Grewen, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1998.
• Radwański Z., Mularski K., Wykładnia oświadczeń woli, [w:] System prawa prywatnego, t. 2, Prawo cywilne – część ogólna, red. Z. Radwański, A. Olejniczak, C.H.Beck, Warszawa 2019.
• Sagan B., Strzępka J., Prawo o fundacjach. Komentarz, Wydawnictwo dr-a A. Abramskiego, Katowice 1992.
• Stecki L., Fundacja, cz. 1, TNOiK „Dom Organizatora”, Toruń 1996.
• Studzińska J., Czynności procesowe w trybie nieprocesowym, [w:] E. Gapska, J. Studzińska, Postępowanie nieprocesowe, C.H.Beck, Warszawa 2020.
• Suski P., Stowarzyszenia i fundacje, Wolters Kluwer, Warszawa 2018.
• Tim A., Fundacje prywatne jako element liberalizacji polskich przepisów o spadkach. Refleksje na gruncie stanu prawnego Republiki Austrii i Księstwa Liechtenstein, „Studia Prawno--Ekonomiczne” 2018, nr 109, <https://doi.org/10.26485/SPE/2018/109/9>.
• Wasilewski A., Prawna problematyka fundacji. Zagadnienia podstawowe, „Państwo i Prawo” 1984, nr 9.
• Załucki M., Ustanowienie fundacji w testamencie, „Periodyk Naukowy Akademii Polonijnej” 2013, nr 1.
• Zaporowska J., Mazurkiewicz J., Kapitał założycielski fundacji, cz. 1, „Monitor Prawniczy” 1998, nr 6.

Identifiers

DOI

10.31268/PS.2021.54