Wychowywanie jako spotkanie osób w świecie wartości

• Authors: Glinkowski Witold P.

Title variants

EN

Upbringing as a meeting of humans in the world of values

Abstracts

EN

Presentation’s title indicates two obviousnesses. First one is that upbringing refers to persons – they are animators and receivers of this process. Second one is that this process goes on in daily “human” life, therefore eo ipso axiological world. Above obviousnesses tend to be omitted, or at least marginalized. It is worth posing a question about the reason for that. At the same time it is worth noting what are the conditions, in which upbringing process takes place, and which attest to its ‘not-everydayness’. Despite being fundamental and unprecedented, those conditions are often veiled by other – the ones pertaining to the ‘everydayness’ of this process. They designate educational-didactic perspective and apply to tactical-strategical aspects of upbringing. Whereas the other apply to primary principles, which should determine this process. Among primary principles we can distinguish the question about human and the question about values. In the everydayness of upbringing those principles are sometimes hidden behind casual, particular tasks or utilitarian aims, which we tend to perceive as fundamental reasons for pursuing educational activities. However, without devoting some time for theoretical refl ection, the process of upbringing can not be fulfilled implicitly. What we should reflect upon is the human being understood as a subject of meeting, together with his or her values, which create the realm, in which meeting is being conducted.

PL

Tytuł tekstu sygnalizuje dwie oczywistości. Po pierwsze tę, że wychowywanie dotyczy osób – są one animatorami oraz adresatami tego procesu. Po drugie, proces ten przebiega w codzienności świata „ludzkiego”, a więc eo ipso świata zaksjologizowanego. Powyższe oczywistości bywają przeoczane, a przynajmniej są marginalizowane. Warto jednak postawić pytanie o przyczynę takiego stanu rzeczy. Jednocześnie warto zwrócić uwagę na warunki, w jakich przebiega proces wychowawczy, a które świadczą o jego „niecodzienności”. I chociaż są to warunki fundamentalne i bezprecedensowe, bywają one przesłaniane przez inne warunki, należące do „codzienności” tego procesu. Te ostatnie wyznaczają perspektywę edukacyjno-dydaktyczną i dotyczą „taktyczno-strategicznych” uwarunkowań wychowania. Z kolei te pierwsze dotyczą podstawowych pryncypiów, które powinny określać ten proces. Do owych podstawowych pryncypiów należą: pytanie o osobę oraz pytanie o wartości. W codzienności wychowania te pryncypia bywają ukryte, przesłonięte doraźnymi, partykularnymi zadaniami bądź utylitarnie pojmowanymi celami, w których upatruje się zasadniczych racji podejmowania i prowadzenia działań wychowawczych. Stawiam jednak tezę, że bez poddania odpowiedniej teoretycznej refleksji, proces wychowawczy może być realizowany jedynie połowicznie i nie może przynieść optymalnych rezultatów. Czynnikami, których nie wolno tu przeoczyć są: osoba ludzka, rozumiana jako podmiot spotkania oraz wartości przez nią postrzegane i przeżywane, jako realia, w których spotkanie się dokonuje.

Keywords

EN

upbringing; meeting; experiencing values; human being

PL

wychowywanie; spotkanie; doświadczenie wartości; osoba ludzka

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
• Journal: Studia z Teorii Wychowania
• Year: 2018
• Issue: 1 (22)
• Pages: 49-61

Contributors

author

Glinkowski Witold P.

• Uniwersytet Łódzki