(Auto)biografia jako materiał w badaniach historii równouprawnienia kobiet. Przyczynek do dyskusji

• Authors: Duda Maciej

Title variants

EN

(Auto)biography as an instrument of research in area of women’s equal rights

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule zanalizowany został mechanizm wykorzystania przekazów autobiograficznych oraz biograficznych dotyczących polskich mężczyzn wspierających ruchy emancypacji kobiet w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku. Autor porównuje różne przekazy na temat biografii Benedykta Dybowskiego, Kazimierza Kelles-Krauzego, Ludwika Krzywickiego i Ignacego Radlińskiego. Analiza pokazuje, w jaki sposób mężczyźni wspierający emancypację kobiet przedstawiani są przez historyków, którzy budując ich obraz, wykorzystują zarówno przekazy autobiograficzne, anegdoty, jak i przekazy beletryzowane, i zestawiają je z ideami zawartymi w pismach publicystycznych wymienionych autorów. W ujawnionych przekazach literatura dokumentu osobistego weryfikować ma oficjalnie głoszone przez mężczyzn poglądy proemancypacyjne. Analizowany mechanizm rozliczania autorów z niezgodności głoszonych tez i ich życia prywatnego/rodzinnego opiera się na naiwnym zrównaniu lektury przekazów autobiograficznych, biografizujących oraz publicystycznych.

In the article the mechanism of use of autobiographical and biographical record of Polish men supporting emancipatory movements in the second half of the 19th century and in the early 20th century is analyzed. The author compares different records about biographies of Benedykt Dybowski, Kazimierz Keller-Krazuse, Ludwik Krzywicki and Ignacy Radliński. The analysis shows the way in which men supporting women’s emancipation are described by historians. The historians use – equally – autobiographical records, anecdotes and fictionalized biographies to create a picture of these men and, moreover, they collate it with the ideas included in journalistic texts of these authors. In these disclosed the literature should verify the emancipant views that are officially proclaimed by men. Analysed mechanism of appraising the authors on inconsistency of thesis and their private/family life is based on naive making autobiographical and journalistic records equal.

Keywords

PL

mężczyźni; męskości; historia; (auto)biografie; emancypanci

EN

men; masculinity; history; (auto)biographies; emancipated men

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Autobiografia. Literatura. Kultura. Media
• Year: 2016
• Issue: 1(6)
• Pages: 25-37

Contributors

author

Duda Maciej

• Uniwersytet Szczeciński

References

• Borkowska, Grażyna. Cudzoziemki. Studia o polskiej prozie kobiecej. Warszawa: IBL PAN Wydawnictwo, 1996. Brzęk, Gabriel. Benedykt Dybowski. Życie i twórczość. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie, 1981. Duda, Maciej. „Pamiętnik Odo Bujwida. Po/między życiem i męskością”. W: Autobiografie (po)graniczne, red. T. Czerska, I. Iwasiów, 221–240. Kraków: Universitas, 2016. Dybowski, Benedykt. O kwestii tak zwanej „kobiecej” ze stanowiska nauk przyrodniczych. Lwów: Księgarnia Polska, 1897. Filipiak, Izabela. Obszary odmienności. Rzecz o Marii Komornickiej. Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 2007. Fuszara, Małgorzata. „Niekonsekwentny feminista czy niekonsekwentny antyfeminista? Krzywicki jako badacz społecznej i ekonomicznej sytuacji kobiet”. W: Wizjoner i realista. Szkice o Ludwiku Krzywickim, red. nauk. Józefa Hrynkiewicz, 165–185. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2012. Gawin, Magdalena. „Historie intymne. Codzienność warszawianek doby fin de siècle’u”. W: Metamorfozy społeczne 2. Badania nad dziejami społecznymi XIX i XX w., red. nauk. Janusz Żarnowski. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, Instytut Historii PAN, 2007. Gawin, Magdalena. Spór o równouprawnienie kobiet (1864–1919). Warszawa: Wydawnictwo Neriton Instytut Historii PAN, 2015. Krzywicka, Irena. Wyznania gorszycielki. Warszawa: Czytelnik, 1995. Skucha, Mateusz. Ładni chłopcy i szalone. Męskość i kobiecość w późnym pisarstwie Józefa Ignacego Kraszewskiego. Kraków: Collegium Columbinum, 2014. Szpakowska, Małgorzata. „Wiadomości Literackie” prawie dla wszystkich. Warszawa: W.A.B., 2012. Walczewska, Sławomira. Damy, rycerze, feministki. Kobiecy dyskurs emancypacyjny w Polsce. Kraków: Wydawnictwo eFKa, 1999.

Identifiers

ISSN

2353-8694

DOI

10.18276/au.2016.1.6-03