Eucharystia jako centrum chrześcijańskiego życia w nauczaniu papieży: Jana Pawła II, Benedykta XVI i Franciszka

• Authors: Żarkowski Andrzej

Title variants

EN

Eucharist as Centre of Christian life in the Teaching of Popes John Paul II, Benedict XVI and Francis

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Pośród wszystkich sakramentów naczelne miejsce zajmuje Eucharystia. Kiedy stanowi ona centrum chrześcijańskiego życia, prowadzi do jego rozwoju. W swoim nauczaniu papieże Jan Paweł II, Benedykt XVI i Franciszek podejmują temat Eucharystii i jej wpływu na ludzi ochrzczonych. Sakrament ołtarza jest pokarmem, który wzmacnia w pielgrzymce wiary do wieczności. Eucharystia stanowi zwornik chrześcijańskiego życia i szczyt całej sakramentalnej ekonomii, ponieważ jest uobecnieniem samego Zbawiciela. Dlatego istotą każdej Mszy Świętej jest spotkanie ze Zmartwychwstałym Panem. Rozwój duchowego życia dokonuje się dzięki Eucharystii i przez nią. Uprzywilejowane miejsce zajmuje niedzielna Msza Święta jako Pascha tygodnia. Papieże podejmują także temat konieczności sakramentalnej spowiedzi, aby godnie przyjmować Komunię Świętą, która gładzi grzechy lekkie i chroni przed ciężkimi. Pomocna w rozwoju chrześcijańskiego życia jest także eucharystyczna pobożność, której przejawem są różne formy kultu Najświętszego Sakramentu. Poza Mszą Świętą Eucharystia zobowiązuje także do miłości wobec bliźnich i do pojednania z nimi.

EN

The Eucharist holds centre stage among all sacraments. As long as the Eucharist constitutes the centre of Christian life, it substantially contributes to its development. In their teaching, Popes John Paul II, Benedict XVI and Francis explore the subject of the Eucharist and the way it influences those baptised. The Sacrament of the Altar provides the faithful with the necessary food and strength in their pilgrimage towards eternity. The Eucharist underlies Christian life and constitutes the culmination of the entire sacramental economy as it embodies the Saviour Himself. Therefore, the encounter with the Risen Lord is the essence of each Holy Mass. It is thanks to and through the Eucharist that one’s spiritual life progresses. As the so-called Passover of the Week, the Sunday Mass holds a dominant position. The Popes also bring up the subject of sacramental confession which enables the worthy reception of Holy Communion. The Holy Communion in turn takes away petty sins and protects from committing major ones. Eucharistic devotion is yet another aid in the development of Christian life. It manifests itself in various forms of adoration of the Most Blessed Sacrament. Outside of the Holy Mass, the Eucharist reaffirms a person’s commitment to the love of his / her neighbour and to reconciliation.

Keywords

PL

Eucharystia; Msza Święta; Jan Paweł II; Benedykt XVI; Franciszek

EN

Eucharist; Holy Mass; John Paul II; Benedict XVI; Francis

• Publisher: Wyższe Seminarium Misyjne Księży Sercanów
• Journal: Sympozjum
• Year: 2022
• Volume: 2(43)
• Pages: 165-192

Dates

published

2023-03-01

Contributors

author

Żarkowski Andrzej

• Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

References

• Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 2020.
• Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, Powróćmy z radością do Eucharystii. List do przewodniczących Konferencji Episkopatów na temat celebrowania liturgii (15.08.2020), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 41 (2020), nr 10(426), s. 32-34.
• Kupczak J., „Amoris laetitia”. Konflikt interpretacji, Poznań 2020.
• Lustiger J. M., Eucharystia i głoszenie Ewangelii, „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 2 (1981), nr 7(19), s. 8-9.
• Nadolski B., Akt pokuty w sprawowaniu Eucharystii, w: E. Mateja, R. Pierskała (red.), Wezwani do nawrócenia. Z teologii pokuty i pojednania, Opole 2009, s. 417-425.
• Perz Z., Misterium Sakramentu Pokuty a życie chrześcijańskie, w: Z. Perz (red.), Grzech i nawrócenie a Sakrament Pokuty, Warszawa 1999, s. 131-175.
• Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, Poznań 2000.
• Benedykt XVI, Adoracja najlepszym przygotowaniem do Komunii eucharystycznej. Do uczestników sesji plenarnej Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów (13.03.2009), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 30 (2009), nr 5(313), s. 49-51.
• Benedykt XVI, Eucharystia darem Boga dla życia świata. Homilia z okazji 49. Międzynarodowego Kongresu Eucharystycznego w Quebec w Kanadzie (22.06.2008), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 29 (2008), nr 7-8(305), s. 22-24.
• Benedykt XVI, Eucharystia musi być centrum waszego życia. Msza św. na zakończenie Światowego Dnia Młodzieży w Kolonii (21.08.2005), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 26 (2005), nr 10(277), s. 26-28.
• Benedykt XVI, Eucharystia skarbem Kościoła. Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” (04.09.2005), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 26 (2005), nr 10(277), s. 50-51.
• Benedykt XVI, Jesteśmy uczniami i misjonarzami Chrystusa, aby nasze narody miały w Nim życie. Sesja inauguracyjna V Konferencji Ogólnej Episkopatu Ameryki Łacińskiej i Karaibów (13.05.2007), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 28 (2007), nr 9(296), s. 36-42.
• Benedykt XVI, Messagio all’em.mo Card. James Francis Stafford, Penitenziere Maggiore, e ai partecipanti al. XX corso sul foro interno (12.03.2009), http://www.penitenzieria.va/content/penitenzieriaapostolica/it/tribunale-del-foro-interno/magistero-e-biblioteca-di-testi/magistero/benedetto-xvi/xx-cfi-2009.html (odczyt z dn. 10.05.2021 r.).
• Benedykt XVI, Miłosierdzie darem zmartwychwstałego Jezusa. Rozważanie przed modlitwą „Regina caeli” (15.04.2012), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 33 (2012), nr 6(344), s. 46-47.
• Benedykt XVI, Nasze drogi niech będą drogami Jezusa. Msza św. w uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa (26.05.2005), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 26 (2005), nr 7-8(275), s. 23-24.
• Benedykt XVI, Nie możemy żyć bez dnia Pańskiego. Msza św. w katedrze św. Stefana w Wiedniu podczas pielgrzymki do Austrii (09.09.2007), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 28 (2007), nr 10-11(297), s. 24-26.
• Benedykt XVI, Posynodalna adhortacja apostolska o Eucharystii, źródle i szczycie życia i misji Kościoła „Sacramentum Caritatis” (22.02.2007), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 28 (2007), nr 4(292), s. 4-42.
• Benedykt XVI, Praktyka adoracji eucharystycznej. Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” (10.06.2007), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 28 (2007), nr 7-8(295), s. 52.
• Benedykt XVI, Rodzina, szkoła, parafia – miejsca formacji chrześcijańskiej. Nieszpory w katedrze w Monachium podczas pielgrzymki do Bawarii (10.09.2006), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 27 (2006), nr 11(287), s. 18-19.
• Benedykt XVI, W Eucharystii Chrystus żyje wśród nas i dla nas. Msza św. na zakończenie XXIV Kongresu Eucharystycznego we Włoszech (29.05.2005), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 26 (2005), nr 9(276), s. 8-10.
• Benedykt XVI, Żyjmy mocą Eucharystii. Homilia z okazji inauguracji Synodu nt. Eucharystii (02.10.2005), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 27 (2006), nr 1(279), s. 7-8.
• Franciszek, Adhortacja apostolska Amoris Laetitia o miłości w rodzinie, Rzym 2016.
• Franciszek, Adhortacja apostolska Evangelii gaudium o głoszeniu Ewangelii w dzisiejszym świecie, Rzym 2013.
• Franciszek, Encyklika Laudato si poświęcona trosce o wspólny dom, Rzym 2015.
• Franciszek, Eucharystia jest chlebem dla wszystkich. Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” (06.06.2021), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 41 (2021), nr 7(434), s. 31-32.
• Franciszek, Eucharystia jest mocą dla słabych. Homilia podczas Mszy św. w uroczystość Bożego Ciała (04.06.2015), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 36 (2015), nr 6(373), s. 39-40.
• Franciszek, Jaką pamięcią zaspokajam głód mojej duszy? Homilia w uroczystość Bożego Ciała (19.06.2014), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 35 (2014), nr 7(363), s. 14-15.
• Franciszek, Jeśli rachunki się nie zgadzają. Msza św. na otwarcie V Krajowego Kongresu Eucharystycznego w Santa Cruz de la Sierra (09.07.2015), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 36 (2015), nr 9(375), s. 10-12.
• Franciszek, Logika dzielenia się. Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” (23.06.2019), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 40 (2019), nr 7-8(414), s. 50-51.
• Franciszek, Miłujmy tych, którzy nas nie kochają. Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” (22.06.2014), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 35 (2014), nr 7(363), s. 55.
• Franciszek, Mocne serca, aby przezwyciężyć obojętność. Orędzie na Wielki Post 2015 r. (04.10.2014), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 36 (2015), nr 2(369), s. 4-6.
• Franciszek, Msza św. nie jest przedstawieniem. Przemówienie podczas Audiencji Generalnej (08.11.2017), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 38 (2017), nr 12(398), s. 18-19.
• Franciszek, Niedziela chrześcijańska. Przemówienie podczas Audiencji Generalnej (13.12.2017), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 39 (2018), nr 1(399), s. 40-41.
• Franciszek, Nie ma chrześcijaństwa na odległość. Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” (18.04.2021), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 41 (2021), nr 6(433), s. 30-31.
• Franciszek, Pociągnięci do zwycięstwa przez Zmartwychwstałego. Przemówienie podczas Audiencji Generalnej (22.11.2017), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 38 (2017), nr 12(398), s. 21-22.
• Franciszek, Po stronie uchodźców. Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” (18.06.2017), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 38 (2017), nr 6-7(393), s. 44-46.
• Franciszek, Przyjmowanie Komunii to przyjmowanie żywego Chrystusa. Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” (19.08.2018), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 39 (2018), nr 10(406), s. 55-56.
• Franciszek, Spotkanie, które zmienia życie. Przemówienie podczas Audiencji Generalnej (12.02.2014), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 35 (2014), nr 3-4(360), s. 43-44.
• Jan Paweł II, Adhortacja apostolska Ecclesia in Europa o Jezusie Chrystusie, który żyje w Kościele, jako źródło nadziei dla Europy, Watykan 2003.
• Jan Paweł II, Adhortacja apostolska Reconciliatio et Paenitentia o pojednaniu i pokucie, Rzym 1984.
• Jan Paweł II, Bóg pośrodku swojego ludu. Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa (22.06.2000), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 21 (2000), nr 9(226), s. 28-29.
• Jan Paweł II, Chleb prawdziwy, który daje życie światu. Homilia podczas Mszy św. z udzieleniem I Komunii św. (02.06.1982), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 3 (1982), nr 6(30), s. 17.
• Jan Paweł II, Chleb wędrującego ludu. Msza św. w uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa (14.06.2001), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 22 (2001), nr 9(236), s. 50-51.
• Jan Paweł II, Droga do wolności w Duchu prowadzi przez Eucharystię. Procesja Bożego Ciała w Rzymie (10.06.1982), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 3 (1982), nr 6(30), s. 18.
• Jan Paweł II, Encyklika Ecclesia de Eucharistia o Eucharystii w życiu Kościoła, Rzym 2003.
• Jan Paweł II, Encyklika Redemptor hominis, Rzym 1979.
• Jan Paweł II, Eucharystia i misja – nierozerwalnie związane. Orędzie na Światowy Dzień Misyjny 2004 r. (19.04.2004), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 25 (2004), nr 6(264), s. 4-5.
• Jan Paweł II, Eucharystia i sakrament pojednania. Przesłanie do uczestników kursu dla spowiedników zorganizowanego przez Penitencjarię Apostolską (08.03.2005), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 26 (2005), nr 5(273), s. 46-47.
• Jan Paweł II, Eucharystia jako pamiątka „mirabilia Dei”. Przemówienie podczas Audiencji Generalnej (04.10.2000), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 22 (2001), nr 3(231), s. 28-29.
• Jan Paweł II, Eucharystia jest sakramentem drogi. Homilia podczas Mszy św. w Piacenza (05.06.1988), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 9 (1988), nr 7(104), s. 12-13.
• Jan Paweł II, Eucharystia jest Sakramentem pojednania. Przemówienie podczas Audiencji Generalnej (15.06.1983), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 4 (1983), nr 5-6(41-42), s. 12.
• Jan Paweł II, Eucharystia największą ziemską celebracją „chwały”. Przemówienie podczas Audiencji Generalnej (27.09.2000), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 22 (2001), nr 1(229), s. 43-44.
• Jan Paweł II, Eucharystia największym darem Boga dla ludzi. Zakończenie XXIII Krajowego Kongresu Eucharystycznego we Włoszech (28.09.1997), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 18 (1997), nr 11(197), s. 18-20.
• Jan Paweł II, Eucharystia: sakrament bliskości Boga. Przemówienie podczas Audiencji Generalnej (13.06.1979), w: Nauczanie papieskie, t. II, 1, Poznań 1990, s. 717-719.
• Jan Paweł II, Eucharystia – Sakrament miłości i służby. Homilia na zakończenie Kongresu Eucharystycznego w Port-au-Prince (09.03.1983), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 4 (1983), nr 4(40), s. 27-28
• Jan Paweł II, Eucharystia szkołą wolności i solidarności międzyludzkiej. Homilia podczas „Statio Orbis” na zakończenie 46. Międzynarodowego Kongresu Eucharystycznego (01.06.1997), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 18 (1997), nr 7(194), s. 13-16.
• Jan Paweł II, Eucharystia – trwały znak miłości Boga. Msza św. Wieczerzy Pańskiej w Wielki Czwartek (12.04.2001), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 22 (2001), nr 6(234), s. 18-19.
• Jan Paweł II, Eucharystia – uczta komunii z Bogiem. Przemówienie podczas Audiencji Generalnej (18.10.2000), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 22 (2001), nr 3(231), s. 30-31.
• Jan Paweł II, Eucharystia w Kościele – wspólnocie kapłańskiej i sakramentalnej. Przemówienie podczas Audiencji Generalnej (08.04.1992), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 13 (1992), nr 6(143), s. 38-39.
• Jan Paweł II, Eucharystia zapowiada przyszłość Bożą. Przemówienie podczas Audiencji Generalnej (25.10.2000), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 22 (2001), nr 3(231), s. 31-32.
• Jan Paweł II, Eucharystia źródłem łaski i mocy dla życia prawdziwie chrześcijańskiego. Homilia wygłoszona w Phoenix Park w Dublinie (29.09.1979), w: Nauczanie papieskie, t. II, 2, Poznań 1992, s. 204-209.
• Jan Paweł II, Eucharystia źródłem misyjnej działalności Kościoła. Przemówienie podczas Audiencji Generalnej (21.06.2000), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 21 (2000), nr 9(226), s. 26-27.
• Jan Paweł II, Eucharystia źródłem mocy. Msza św. dla polskich pielgrzymów w czasie Międzynarodowego Kongresu Eucharystycznego (20.06.2000), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 21 (2000), nr 9(226), s. 31-33.
• Jan Paweł II, Kiedy nadeszła godzina Jezusa Chrystusa. Msza św. Wieczerzy Pańskiej (16.04.1981), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 2 (1981), nr 4(16), s. 4.
• Jan Paweł II, List apostolski na Rok Eucharystii „Mane nobiscum Domine” (07.10.2004), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 26 (2005), nr 1(269), s. 4-11.
• Jan Paweł II, List apostolski Novo millennio ineunte na zakończenie Wielkiego Jubileuszu Roku 2000, Watykan 2001.
• Jan Paweł II, List apostolski o świętowaniu niedzieli „Dies Domini” (31.05.1998), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 19 (1998), nr 8-9(205), s. 4-29.
• Jan Paweł II, List do kapłanów na Wielki Czwartek 2000 r. (23.03.2000), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 21 (2000), nr 5(223), s. 4-7.
• Jan Paweł II, List do kapłanów na Wielki Czwartek 2002 r. (18.03.2002), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 23 (2002), nr 5(243), s. 5-10.
• Jan Paweł II, List do wszystkich biskupów i kapłanów Kościoła o Tajemnicy i kulcie Eucharystii (24.02.1980), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 1 (1980), nr 3, s. 9-13.
• Jan Paweł II, Niedzielna Eucharystia. Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” (09.08.1998), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 19 (1998), nr 11(207), s. 55.
• Jan Paweł II, O świętowaniu niedzieli. Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” (05.07.1998), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 19 (1998), nr 10(206), s. 57.
• Jan Paweł II, Sakrament pojednania w Roku Wielkiego Jubileuszu. Do uczestników kursu zorganizowanego przez Penitencjarię Apostolską (13.03.1999), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 20 (1999), nr 9-10(216), s. 32-34.
• Jan Paweł II, Zamieszkał wśród nas. Rozważanie przed modlitwą „Anioł Pański” (25.06.2000), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 21 (2000), nr 9(226), s. 29.
• Jan Paweł II, Z nadzieją w sercu głoście Ewangelię Chrystusa. Do biskupów australijskich przybyłych z wizytą „ad limina Apostolorum” (26.03.2004), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 25 (2004), nr 6(264), s. 25-27.
• Jan Paweł II, Został z nami pod postaciami chleba i wina. Msza św. Wieczerzy Pańskiej w Wielki Czwartek (28.03.2002), „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 23 (2002), nr 5(243), s. 19-20.

Identifiers

DOI

10.4467/25443283SYM.22.019.17387