Znaczenie wychowania fizycznego w polskim systemie penitencjarnym w dwudziestoleciu międzywojennym

• Authors: Renata Urban

Title variants

EN

The importance of Physical Education in the Polish penitentiary system in the interwar period

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Dwudziestolecie międzywojenne było dla polskiego systemu penitencjarnego okresem tworzenia nowoczesnych form współczesnego więziennictwa, uwzględniającego doświadczenia innych państw oraz najnowsze postanowienia międzynarodowych kongresów penitencjarnych. Jednym z nich było wskazanie znaczenia zdrowia fizycznego i psychicznego osadzonych dla ich resocjalizacji oraz konieczność wdrożenia programów aktywności fizycznej do zakładów karnych. Polska stała się w tym zakresie jednym z wiodących państw w Europie. Już od połowy lat 20. XX w. w wielu więzieniach w kraju prowadzone były systematyczne ćwiczenia fizyczne, szkolono kadrę funkcjonariuszy – instruktorów oraz tworzono infrastrukturę sportową. Opracowano także akty prawne (regulamin więzienny, Kodeks karny, ustawa o więziennictwie), regulujące realizację wychowania fizycznego we wszystkich więzieniach w całej Polsce. Istotne było to, że objęło ono swoim zasięgiem zarówno mężczyzn, jak i kobiety, nie tylko dorosłych więźniów w zakładach karnych, ale i nieletnich przestępców w placówkach wychowawczo-poprawczych. Stało się ważnym elementem w programach wychowawczych polskiego systemu penitencjarnego w tym okresie.

EN

The interwar period was, for the Polish penitentiary system, a period of development of modern forms of contemporary prison, taking into account the experience of other countries and the recent provisions of international penitentiary conventions. One of them indicated the importance of physical and mental health of prisoners for their resocialization and a need to implement physical activity programs in prisons. Poland became a forerunner in this field in Europe. From the mid-twenties of the twentieth century on in many prisons in the country systematic physical exercises were carried out, staff officers were trained – instructors and sports infrastructure were created. What is more, legal acts were developed (prison regulations, penalty code, prison act), regulating the implementation of physical education in all prisons throughout the country. It was important that it included both men and women, not only adult prisoners in prisons, but also juvenile offenders in correctional educative institutions. It became an important element in the educational programs of the Polish penitentiary system in that period.

Keywords

PL

wychowanie fizyczne; system penitencjarny; zakład karny; dwudziestolecie międzywojenne

• Publisher: Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie
• Journal: Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie Kultura Fizyczna
• Year: 2016
• Volume: 15
• Issue: 2
• Pages: 11-27

Contributors

author

Renata Urban

• Uniwersytetu Szczecińskiego, Wydział Kultury Fizycznej i Promocji Zdrowia

References

• Bugajski Z. (red.), Księga jubileuszowa więziennictwa polskiego 1918–1928, Warszawa 1929.
• Dąbrowski M. (red.), Dziesięciolecie Polski Odrodzonej. Księga Pamiątkowa 1918–1928, Kraków–Warszawa 1928.
• Gawkowski R., Sport jako czynnik resocjalizacyjny trudnej młodzieży w czasach Drugiej Rzeczypospolitej, [w:] J. Chełmecki (red.), Społeczno-edukacyjne oblicza współczesnego sportu i olimpizmu. Sprawność fizyczna dzieci i młodzieży, Warszawa 2009.
• Jasiński Z., Kurek A., Widelak D. (red.), W dziewięćdziesięciolecie polskiego więziennictwa. Księga jubileuszowa, Opole 2008.
• Marek A. (red.), Księga jubileuszowa więziennictwa polskiego 1918–1988, Warszawa 1990.
• Pawlak K., Więziennictwo Polskie w latach 1928–1939, Kalisz 1995.
• Piłsudski J., Psychologia więźnia, Warszawa 1931.
• Rejzner A., Kultura fizyczna w polskim systemie penitencjarnym, Warszawa 1995.
• Urban R., Resocjalizacja poprzez sport w  działalności Klubu Olimpijczyka „Paragraf” w Areszcie Śledczym w Inowrocławiu (1989–2014), Inowrocław 2014.
• Urban R., Wychowanie fizyczne i sport jako formy resocjalizacji w polskim systemie penitencjarnym. Zarys problematyki w ujęciu historycznym, [w:] J. Kwieciński, M. Tomczak, M. Łuczak (red.), Sport i wychowanie fizyczne w badaniach naukowych. Teoria – praktyce, Konin 2014.

Identifiers

DOI

10.16926/kf.2016.15.09