Wychowanie do przebaczenia w homiliach

• Authors: Szewczyk Leszek

Title variants

EN

Preparation for Forgiveness in Homilies

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Jednym z podstawowych kryteriów au­tentyczności bycia chrześcijaninem jest umiejętność przebaczania. Do takiej postawy trzeba ciągle wychowywać. Jedną z misji Kościoła jest wychowywanie swoich członków. Prawdziwe wychowanie powinno obejmować pełną formację człowieka i odnosić się zarówno do ostatecznego celu życia człowieka, jak i dobra wspólnego społeczności. Podstawowe zadania wychowawcze Kościoła związane są z realizacją jego funkcji zbawczych: głoszenia słowa Bożego, oddawania czci Bogu i realizowania miłości bliźniego, opierając się na zdrowej miłości samego siebie. Jednym z najważniejszych środków wychowawczych, zwłaszcza w zakresie wychowania religijnego, które są w dyspozycji Kościoła, jest przepowiadanie homilijne. Homilia wśród wielu innych podejmuje również zagadnienie przebaczenia. Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie szczególnej roli homilii w wychowaniu do przebaczenia. W kolejnych punktach omówione są kwestie homilisty jako wychowawcy, wychowawczej roli homilii oraz zagadnienie centralne – homilii o przebaczeniu. W końcowej części opracowania przedstawione są sugestie nowo wydanego Dyrektorium homiletycznego, dotyczące zagadnienia przepowiadania na temat przebaczenia. Homilia, czerpiąc z Pisma świętego oraz liturgii, będąc integralną częścią eucharystii, pomaga w porozumieniu się z drugim człowiekiem oraz zachęca do uwiarygodnienia swojej wiary przez postawę przebaczenia.

EN

One of the basic criteria of authenticity of being a Christian is ability to forgive. One constantly needs to be brought up to this attitude. One of the missions of the Church is to bring up her members. The real upbringing should comprise a full formation of a person and relate to the ultimate aim of his/her life as well as a common good of a community. The basic educational tasks of the Church are related to accomplishment of its redemptive functions: preaching the word of God, worshipping God and pursuing love of neighbours based on healthy love of oneself. One of the most important educational means, especially with respect to religious upbringing, possessed by the Church, is homiletic preaching. Among many issues, a homily takes up a problem of forgiveness. The aim of this paper is to present a special role of a homily in preparing for forgiveness. Consecutive points present the issues of a homilist as a pedagogue, a pedagogic role of a homily and the central issue – a homily of forgiveness. The final part of the paper presents suggestions of the newly published Homiletic Directory concerning the issue of preaching on forgiveness. A homily, with its sources in the Bible and the liturgy, being an integral part of the Eucharist, helps to communicate with another person and encourages its listeners to authenticate their faith by the attitude of forgiveness.

Keywords

PL

homilia; przebaczenie; wychowanie; przepowiadanie; homilista

EN

homily; forgiveness; upbringing; preaching; homilist

• Publisher: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
• Journal: Paedagogia Christiana
• Year: 2016
• Volume: 2/38
• Pages: 243-261

Contributors

author

Szewczyk Leszek

• Uniwersytet Śląski

References

• Broński, Włodzimierz. „Homilia”. W: Leksykon teologii pastoralnej, red. Ryszard Kamiński, Wiesław Przygoda, Marek Fijałkowski, 288–291. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 2006.
• Dyk, Stanisław. „Orędzie homilijne w okresie zwykłym w ciągu roku cyklu B”. Roczniki Liturgiczno-Homiletyczne 1 (2010): 17–39.
• Franciszek. „O przebaczaniu: codziennie mamy do tego okazję”. http://www.opoka. org.pl/aktualnosci/news.php?id=58404&s=opoka (dostęp: 28.12.2015).
• Franciszek. Bulla ustanawiająca nadzwyczajny Jubileusz Miłosierdzia Misericordiae vultus (11.04.2015).
• II Polski Synod Plenarny. Poznań–Warszawa: Wydawnictwo Pallottinum, 1991.
• Jan Paweł II. „Wychowanie młodego pokolenia zadaniem wszystkich. Do uczestników europejskiego sympozjum na temat: «Wyzwania edukacji» (3 VII 2004)”. L’Osservatore Romano 11 (2004): 22.
• Kongregacja ds. Duchowieństwa. Kapłan głosiciel słowa, szafarz sakramentów i przewodnik wspólnoty w drodze do trzeciego tysiąclecia chrześcijaństwa. Tarnów: Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos, 1999.
• Kręcidło, Janusz. „Jakiego przebaczenia uczy nas Jezus?”. Ateneum Kapłańskie 156, 1 (2011), 25–34.
• Lewek, Antoni. Współczesna odnowa kaznodziejstwa. Z najnowszych dziejów ruchu homiletycznego. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej, 1980.
• Gosek, Marian. „Tworzywo homiletyczne”. W: Praktyka przepowiadania słowa Bożego. Materiały do nauczania w zakładach teologicznych, red. Leszek Kuc, t. 2, 283–397. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej, 1973.
• Narecki, Zbigniew. „Wartość przebaczenia i pojednania w pryzmacie współczesności”. Pedagogia Ojcostwa 1 (2015): 39–54.
• Przybyłowski, Jan. „Deklaracja o wychowaniu chrześcijańskim Gravissimum educationis: wskazówki pastoralne dla funkcji wychowawczej Kościoła”. Warszawskie Studia Pastoralne 5 (2007): 37–54.
• Przybyłowski, Jan. „Wychowanie chrześcijańskie – pełny rozwój osoby ludzkiej”. Warszawskie Studia Pastoralne 2 (2005): 71–97.
• Przyczyna, Wiesław. „Kaznodzieja jako herold”. W: Sługa Słowa, Wiesław Przyczyna, 51–63. Kraków: Wydawnictwo „Poligrafia Salezjańska”, 1997.
• Reiterer, Friedrich Vinzenz. „Odpuszczenie grzechów/Przebaczenie”. W: Nowy leksykon biblijny, red. Franz Kogler, Renate Egger-Wenzel, Michael Ernst, 543. Kielce: Wydawnictwo „Jedność”, 2011.
• Siwek, Gerard. „Przepowiadanie słowa Bożego”. W: Teologia pastoralna, t. 2, red. Ryszard Kamiński, 131–179. Lublin: Wydawnictwo Atla 2, 2002.
• Sławiński, Henryk. „Wychowawcze znaczenie homilii ślubnej”. Teologia i Moralność 12 (2012): 103–119.
• Sławiński, Henryk. „Znaczenie, geneza i struktura Dyrektorium homiletycznego”. Polonia Sacra 3 (2015): 155–176.
• Sobór Watykański II. „Deklaracja o wychowaniu chrześcijańskim Gravissimum educationis”. W: Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje, 313–324. Poznań: Pallottinum, 1967.
• Szewczyk, Leszek. „Zagadnienia moralne w wypowiedzi kaznodziejskiej”. Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne 2 (2004): 48–57.
• Szewczyk, Leszek. Recepcja liturgicznego wymiaru homilii. Studium homiletyczne na podstawie badań kaznodziejstwa kapłanów Archidiecezji Katowickiej w latach 1972–1999. Katowice: Wydawnictwo „Księgarnia św. Jacka”, 2003.
• Tarnowski, Janusz. „Kaznodzieja jako wychowawca”. W: Sługa Słowa, red. Wiesław Przyczyna, 153–164. Kraków: Wydawnictwo „Poligrafia Salezjańska”, 1997.
• „Trudny temat przebaczenia. Rozmowa z o. Peterem Gumplem SJ”. Zeszyty Formacji Duchowej 14 (2000): 19–25.
• Urbański, Stanisław. „Przebaczenie źródłem uzdrowienia i przemiany życia”. Zeszyty Formacji Duchowej 14 (2000): 48–54.
• Wons, Krzysztof. „Miłość Słowa i złość grzechu”. Zeszyty Formacji Duchowej 14 (2000): 108–117.
• Zaborowski, Marek. „Zadania nauczycielskie Kościoła w Polsce wobec współczesnych wyzwań rodziny”. Pedagogika Katolicka 8 (2011): 84–99.

Identifiers

DOI

10.12775/PCh.2016.032