Sposób podejścia do konfliktu między równością i wolnością religijną w prawie pracy Unii Europejskiej

• Authors: Burgoński Piotr

Title variants

EN

The approach to the conflict between equality and religious freedom in the European Union labour law

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł podejmuje problem sposobu rozwiązania w legislacji Unii Europejskiej konfliktu między prawem do bycia niedyskryminowanym a prawem do wolności religijnej, której podmiotem są instytucje religijne jako pracodawcy. Kontekstem jego powstania są liczne przypadki oskarżeń o dyskryminację, kierowane pod adresem instytucji religijnych z tego względu, że różnicują one pracowników lub kandydatów na pracowników, kierując się określonymi przez siebie kryteriami. Przedmiotem analiz zawartych w artykule są przepisy art. 4 dyrektywy Rady UE 2000/78/WE, który reguluje kwestie zatrudniania pracowników przez instytucje religijne. Przeprowadzone analizy pokazują, iż dyrektywa 2000/78/WE nie przypisuje wartości absolutnej ani prawu do bycia niedyskryminowanym ani prawu do wolności religijnej. Nie ustala też wyraźnej ich hierarchii. Konflikt między nimi rozwiązuje na zasadzie szukania równowagi za pomocą koncesji czynionych przez każdą ze stron. Widać jednak, że prawo do bycia niedyskryminowanym jest ograniczane w większym stopniu niż prawo do wolności religijnej. Przeprowadzone analizy ujawniają istnienie w dyrektywie 2000/78/WE różnych sposobów postrzegania charakteru instytucji religijnych. Pokazują też, iż art. 4 dyrektywy stanowi przykład respektowania zasady pomocniczości, ponieważ uwzględnia on specyfikę i tradycję państw członkowskich w zakresie regulowania autonomii instytucji religijnych, pozostawiając państwom wiele swobody w dookreśleniu bądź nawet modyfikacji przepisów dyrektywy.

EN

The paper addresses the problem of the way in which the European Union legislation resolves the conflict between the right to be non-discriminated and the right to religious freedom, in the case of religious institutions as employers. The background to its creation are numerous cases of accusations of discrimination directed at religious institutions, as they differentiate employees or candidates for employees, following their specific criteria. The subject of the analyses contained in the paper is art. 4 of the EU Council Directive 2000/78/EC, which regulates the employment of employees by religious institutions. The analyses carried out show that Directive 2000/78/EC does not assign an absolute value neither to the right not to be discriminated nor to the right to religious freedom. Neither does it set a clear hierarchy. The conflict between them is solved on the principle of seeking balance by means of concessions made by each party. However, it can be seen that the right to be non-discriminated is more limited than the right to religious freedom. The analyses revealed the existence in the Directive of various ways of perceiving the character of religious institutions. They also show that art. 4 of the directive is an example of the principle of subsidiarity, because it takes into account the specificity and tradition of the Member States in regulating the autonomy of religious institutions, leaving the states a considerable scope to define or even modify the provisions of the Directive.

Keywords

PL

dyrektywa 2000/78/WE; równość; dyskryminacja; wolność religijna

EN

Directive 2000/78/EC; equality; discrimination; religious freedom

• Publisher: Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych, Uniwersytet Warszawski
• Journal: Przegląd Europejski
• Year: 2018
• Issue: 2(48)
• Pages: 53-70

Dates

published

2018

Contributors

author

Burgoński Piotr

• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

References

• BRIBOSIA Emmanuelle, RORIVE Isabelle (2010), In search of a balance between the right to equality and other fundamental rights, Luxemburg.
• BURGOŃSKI Piotr (2013), Model obecności i naturalnego napięcia, w: Janusz Węgrzecki, Piotr Burgoński, Michał Gierycz, Sławomir Sowiński, Monika Kacprzak, Katarzyna Stępkowska, Obecność Kościoła katolickiego w sferze publicznej demokratycznego państwa prawa. Przykład współczesnej Polski, Warszawa.
• DYREKTYWA RADY 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiająca ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy, Dz. Urz. UE L Nr 303 z 2.12.2000.
• EUROPEJSKI TRYBUNAŁ PRAW CZŁOWIEKA (2010), wyrok z dnia 23 września 2010 r. w sprawie Schüth przeciwko Niemcom, skarga nr 1620/03.
• EQUALITY ACT (2010), https://www.legislation.gov.uk/ukpga/2010/15/contents (10.01.2018).
• JANYGA Wojciech (2014), Wolność religijna, w: Piotr Burgoński, Michał Gierycz (red.), Religia i polityka. Zarys problematyki, Warszawa.
• KOMISJA EUROPEJSKA (2015), Special Eurobarometer 437. Discrimination in the EU in 2015. Summary, October 2015.
• LIPPERT-RASMUSSEN Kasper (2014), Born Free and Equal? A Philosophical Inquiry into the Nature of Discrimination, Oxford.
• ŁOPATOWSKA Joanna (2009), Discrimination based on religion or belief in the EU legal framework, „Derecho y Religión”, vol. IV.
• MALISZEWSKA-NIENARTOWICZ Justyna (2013), Dyskryminacja ze względu na religię, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną. Dyrektywa 2000/78 i orzecznictwo TS UE. Komentarz, Warszawa.
• MAZURKIEWICZ Piotr (2015), Polityka niedyskryminacji w kontekście Unii Europejskiej, w: Józef Krukowski, Mirosław Sitarz, Henry Stawniak (red.), Katolickie zasady relacji państwo-kościół a prawo polskie, Lublin.
• SANDBERG Russell, DOE Norman (2007), Religious exemptions in discrimination law, „Cambridge Law Journal”, nr 66(2).
• ŚLEDZIŃSKA-SIMON Anna (2011), Zasada równości i zasada niedyskryminacji w prawie Unii Europejskiej, „Studia BAS”, vol. 26, nr 2.
• TFUE, Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,, wersja skonsolidowana (2016), Dz. Urz. UE 2016 C 202/1 z 7.06.2016.
• TRIBUNAL CONSTITUCIONAL (1985), Sala 2ª, Wyrok nr 47/1985, 27 marca 1985, https://tc.vlex.es/vid/1-16-c-2-3-26-u-15034524 (12.01.2018).
• VICKERS Lucy (2007), Religion and Belief Discrimination in Employment – the EU law, Luxemburg 2007.
• WALTAMAN Jerold (2013), Church Autonomy, Sexual Orientation, and Employment Policy in Britain: A Legislative History of the Employment Provisions of the Equality Act 2010, „Politics and Religion“, vol. 7, nr 1.
• ZUCCA Lorenzo (2007), Constitutional Dilemmas. Conflicts of Fundamental Legal Rights in Europe and the USA, Oxford.