Studiowanie w narracjach niepełnosprawnych studentów

• Authors: Agnieszka Kumaniecka-Wiśniewska , Elżbieta Zakrzewska-Manterys

Title variants

EN

Study­ing in the Narratives of Disabled Students

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł dotyczy problematyki pełnienia roli społecznej studenta przez osoby niepełnosprawne. Autorki traktują narrację jako pracę nad tożsamością. Narracje te ujmowane są w różnych kontekstach: trajektorii cierpienia w rozumieniu Fritza Schutze, trajektorii tożsamości oraz kokonu ochronnego w rozumieniu Anthony’ego Giddensa, a także transformacji tożsamości z uwzględnieniem punktów zwrotnych i przechodzenia od statusu do statusu w rozumieniu Anselma L. Straussa. Następnie konfrontowane są one z koncepcją osobowości społecznych sformułowaną przez Floriana Znanieckiego w książce Ludzie teraźniejsi a cywilizacja przyszłości. Autorki pokazują, że połączenie „typifikującej” koncepcji Znanieckiego z indywidualistycznymi koncepcjami metody biograficznej jest szczególnie owocne przy badaniu sytuacji niestandardowych, za jakie można uznać pełnienie przez osoby niepełnosprawne roli studenta. Punktem wyjścia jest raport z badań przeprowadzonych w 2011 roku na próbie 60 osób. Spośród 60 wywiadów zostały zaprezentowane cztery, egzemplifikujące wyróżnione na podstawie analizy wszystkich wywiadów typy „osobowości społecznej niepełnosprawnego studenta”: „duże dziecko”, „mentor”, „samodzielny” i „hiperaktywny”.

EN

The article discussed the problem of disabled persons performing the social role of a student. The authors analyse narratives as identity work. Narratives are framed in different contexts: trajectories of suffering in the meaning of Fritz Schutze, trajectories of identity and protective cocoon in the meaning of Anthony Giddens as well as transformations of identity including turning points and passing from one status to another as envisaged by Anselm L. Strauss. Subsequently, they are confronted with the concept of social personalities set forth by Florian Znaniecki in his book Ludzie teraźniejsi a cywilizacja przyszłości. The authors show that a combination of Znaniecki’s “typifying” conception with individualistic concepts of biographical method many be particularly fruitful in the research of unusual situations, one of which may be a disabled person performing the role of a student. The starting point is a report from research conducted in 2011 on a sample of 60 persons. Four interviews are presented, which exemplify the types of disabled students “social personality” distinguished as a result of an analysis of all 60 interviews: “big child”, “mentor”, “self-reliant” and “hyperactive”.

Keywords

PL

socjologia niepełnosprawności; narracja; tożsamość; typifikacja; triangulacja

EN

sociology of disability; narrative; identity; typification; triangulation

• Publisher: Institute of Philosophy and Sociology, Polish Academy of Sciences
• Journal: Studia Socjologiczne
• Year: 2014
• Issue: 2(213)
• Pages: 129-152

Contributors

author

Agnieszka Kumaniecka-Wiśniewska

• Uniwersytet Warszawski, Instytut Stosowanych Nauk Społecznych, ul. Nowy Świat 69, 00-046 Warszawa

author

Elżbieta Zakrzewska-Manterys

• Uniwersytet Warszawski, Instytut Stosowanych Nauk Społecznych, ul. Nowy Świat 69, 00-046 Warszawa

References

• Denzin, Norman K. 2006. Sociological Methods: A Sourcebook. Chicago: Aldine Transaction.
• Giddens, Anthony. 2001. Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności. Warszawa: WN PWN.
• Goffman, Erving, 2005. Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Jacyno, Małgorzata. 2007. Kultura indywidualizmu. Warszawa: WN PWN.
• Kaufmann, Jean-Claude. 2013. Kiedy Ja jest innym. Warszawa: Oficyna Naukowa,
• Kaźmierska, Kaja. 2012. Wstęp. W: K. Kaźmierska (red.). Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów. Kraków: Nomos.
• McRuer, Robert. 2006. Crip Theory. Cultural Signs of Queerness and Disability. New York: University Press.
• Miller, Jody i Barry Glassner. 2011. The „Inside” and the „Outside”: Finding Realities in Interviews. W: D. Silverman (red.). Qualitative Research. Issues of Theory, Method and Practice. Third Edition. Sage.
• Northcutt, Norvell i Danny McCoy. 2004. Interactive Qualitative Analysis. A Systems Method for Qualitative Research. Sage Publications.
• Piątek, Katarzyna. 2012. Ciało nadzorowane. Strategie kontroli ciała podejmowane przez kobiety z niepełnosprawnością fizyczną. W: E. Banaszak, P. Czajkowski i R. Florkowski. Fenomeny kontroli ciała. Warszawa: Difin.
• Riemann, Gerhard i Fritz Schutze. 2012. Trajektoria jako podstawowa koncepcja teoretyczna w analizach cierpienia i bezładnych procesów społecznych. W: K. Kaźmierska (red.). Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów. Kraków: Nomos.
• Riesman, David, Nathan Glazer i Reuel Denney. 1971. Samotny tłum. Tłum. J. Strzelecki. Warszawa: PWN.
• Schutze, Fritz. 2012. Trajektoria cierpienia jako przedmiot badań socjologii interpretatywnej.W: K. Kaźmierska (red.). Procesy biograficzne. Metoda biograficzna w socjologii. Kraków: Nomos.
• Silverman, David. 2007. Interpretacja danych jakościowych. Warszawa: WN PWN.
• Silverman, David. 2008. Prowadzenie badań jakościowych. Warszawa: WN PWN.
• Stake, Robert E. 2009. Jakościowe studium przypadku W: N.K. Denzin i Y.S.Lincoln (red.). Metody badań jakościowych. Tom 1. Warszawa: WN PWN.
• Strauss, Anzelm L. 2012. Praca biograficzna i jej powiązania. W: K. Kaźmierska (red.). Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów. Kraków: Nomos.
• Strauss, Anzelm L. 2013. Zwierciadła i maski. W poszukiwaniu tożsamości. Kraków: Nomos.
• Szczepański, Jan. 1974. Wstęp. W: F. Znaniecki. Ludzie teraźniejsi a cywilizacja przyszłości. Warszawa: PWN.
• Weber, Max. 2004. „Obiektywność” poznania społeczno-naukowego i społeczno-politycznego. W: M. Weber, Racjonalność, władza, odczarowanie. Tłum. M. Holona. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
• Wolan-Nowakowska, Mariola. 2013. Młodzież w sytuacji planowania kariery zawodowej. Badania porównawcze uczniów z dysfunkcją narządu ruchu i pełnosprawnych. Warszawa: Wydawnictwo APS.
• Znaniecki, Florian. 1974 (1934). Ludzie teraźniejsi a cywilizacja przyszłości. Warszawa: PWN.
• Znaniecki, Florian. 2008 (1934). Metoda socjologii. Warszawa: WN PWN.