Analiza akustyczna głosek [s], [z], [š] i [ž] u pacjentów Kliniki Chirurgii Szczękowo-Twarzowej UM w Lublinie operowanych z powodu wady szkieletowej klasy III wg Angle’a

• Authors: Wojciechowicz Jolanta , Waryszak Małgorzata , Barszczewski Grzegorz , Baran Marcin , Tomaszewski Tomasz

Title variants

EN

The Acoustic Analysis of Sounds [s], [z], [š] and [ž] by Patients of Maxillofacial Surgery Clinic of the Medical University in Lublin, Operated on for Angle’s Class III Defect

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań obrazujących, w jaki sposób zabieg operacyjny przeprowadzony w obrębie aparatu artykulacyjnego, wykonany u osób z wadą szkieletową klasy III wg Angle’a celem przywrócenia prawidłowych warunków anatomicznych, wpływa na wymowę głosek sybilantnych [s], [z], [š] i [ž]. Wykorzystując program PRAAT, wykonano analizę akustyczną głosek wyizolowanych z nagrania tekstu przeczytanego przez każdego pacjenta przed operacją i 3 miesiące po operacji. Zmierzone parametry to: 1) środek ciężkości widma (ang. center of gravity), 2) częstotliwość odcięcia szumu oraz 3) czas trwania poszczególnych głosek. Ze wstępnych doniesień wynika, że zmiana warunków anatomicznych układu stomatognatycznego powoduje również zmianę sposobu artykulacji badanych głosek sybilantnych, ale bez zastosowania terapii logopedycznej nie u wszystkich następuje całkowita poprawa jakości wymowy.

EN

The article presents the results of studies showing how the surgical procedure carried out within the articulatory apparatus, performed in people with Angle’s class III defect to restore normal anatomic conditions, influences the pronunciation of sibilant sounds [s], [z], [š] and [ž]. Using the PRAAT program, an acoustic analysis of the sounds isolated from the recording of the text, read by each patient before surgery and 3 months after surgery, was performed. The measured parameters are: (1) the center of gravity, (2) the frequency of the noise cut-off, and (3) the duration of individual sounds. Preliminary reports indicate that the change in the anatomical conditions of the stomatognathic system also causes a change in the articulation of the sibilants, but without the use of speech therapy, not everyone’s pronunciation improves.

Keywords

PL

sybilanty; klasa III wg Angle’a; fonetyka akustyczna

EN

sibilant sounds; Angle’s class III; acoustic phonetics

• Publisher: Polskie Towarzystwo Logopedyczne
• Journal: Logopedia
• Year: 2019
• Volume: 48
• Issue: 1
• Pages: 107-120

Dates

published

2020-08-30

Contributors

author

Wojciechowicz Jolanta

• Uniwersytet Medyczny w Lublinie Katedra i Klinika Chirurgii Szczękowo-Twarzowej

author

Waryszak Małgorzata

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie Katedra Logopedii i Językoznawstwa Stosowanego

author

Barszczewski Grzegorz

• Uniwersytet Medyczny w Lublinie Katedra i Klinika Chirurgii Szczękowo-Twarzowej

author

Baran Marcin

• Uniwersytet Medyczny w Lublinie Katedra i Klinika Chirurgii Szczękowo-Twarzowej

author

Tomaszewski Tomasz

• Uniwersytet Medyczny w Lublinie Katedra i Klinika Chirurgii Szczękowo-Twarzowej

References

• Bartkowski S., 1996, Chirurgia szczękowo-twarzowa, Kraków.
• Bill J., Wurzler K., Reinhart E., Bohm H., Eulert S., Reuther J., 1981–2002, Bimaxillary osteotomies with and without condyle positioning – long−term follow−up, “Mund Kiefer. Gesichts. Chir.” 2003, 7, s. 345–350.
• Bowers J., Tobey E., Shaye R., 1985, An acoustic-speech study of patients who received orthognatic surgery, “Am J Orthod” 88, s. 373.
• Chang H.P., Kinoshita Z., Kawamoto T., 1992, Craniofacial pattern of Class III deciduous dentition, “Angle Orthod”, t. 62, s. 139–144.
• Downarowicz P., Mikulewicz M., Strzałkowska A., Pawlak W., 2009, BSSO and Le Fort I Osteotomy as surgical methods of treatment in skeletal class III malocclusion – Review of the literature and the case report, “Dental and Medical Problems”, 46, s. 346–353.
• Hassan T., Naini F.B., Gill D.S., 2007, The effects of orthognathic surgery on speech: a review, “Oral Maxillofac. Surg. Dec”, 65 (12), s. 2536–2543.
• Jaemyung A., Gunjong K., Young H.K., Jongrak H., 2015, Acoustic analysis of vowel sounds before and after orthognatic surgery, “J. Craniomaxillofac. Surg.”, Jan, 43 (1) s. 11–16.
• Karłowska I., 2008, Zarys współczesnej ortodoncji, Warszawa.
• Lee A., Whitehill T., Ciocca V., Samman N., 2002, Acoustic and perceptual analysis of the sibilant sound /s/ before and after orthognathic surgery, “J Oral Maxillofac Surg” 2002 Apr, 60 (4), s. 364–372.
• Konopska L., 2006, Wymowa osób z wadą zgryzu, Szczecin.
• Lorenc A., 2013, Diagnozowanie normy wymawianiowej, „Logopedia”, t. 42, Lublin.
• Osowicka-Kondratowicz M., 2013, Specyficzne problemy związane z realizacją spółgłosek w rozwoju mowy dziecka, „Prace Językoznawcze”, t. XV, z. 2, s. 55–68.
• Sołtys-Chmielowicz A., 2008, Zaburzenia artykulacji. Teoria i praktyka, Kraków.
• Stachura J., Domagała W., 2003, Patologia, znaczy słowo o chorobie, t. 1: Patologia ogólna, Kraków.
• Stellzig-Eisenhauer A., Lux Christoper J., Schuster G., 2002, Treatment decision in adult patients with Class III malocclusion: Orthodontic therapy or orthognatic surgery?, “Am. J. Orthod. Dentofac. Orthoped”, 122, s. 27–38.
• Tornes K., Lyberg T., 1987, Surgical correction of mandibular prognathism in Norway, 1975–1984, “A national survey. Acta Odontol. Scand.”, 45, s. 87–94.
• Trochymiuk A., Święciński R., 2004, Symbole podstawowej (IPA) i rozszerzonej (ExtIPA) transkrypcji Międzynarodowego Towarzystwa Fonetycznego, „Audiofonologia”, t. 25.
• Von Essen O., 1967, Fonetyka ogólna i stosowana, Warszawa.
• Wierzchowska B., 1980, Fonetyka i fonologia języka polskiego, Wrocław.