Uwagi Ludwiga Wittgensteina na temat Pisma Świętego

• Authors: Goniszewski Piotr

Title variants

EN

Ludwig Wittgenstein’s remarks on the Scripture

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem niniejszego artykułu jest analiza kilku uwag L. Wittgensteina, których tematem jest Pismo Święte. Egzegeza tych fragmentów będzie miała charakter pewnego wglądu i rozjaśnienia często niejasnych wypowiedzi austriackiego filozofa na temat Biblii. Uwagi Wittgensteina zestawione zostaną również ze współczesnymi historyczno-krytycznymi poglądami na temat ksiąg biblijnych. Wybrane do analizy fragmenty, mimo że nie pochodzą z „oficjalnych” dzieł austriackiego filozofa, czyli Traktatu logiczno-filozoficznego oraz Dociekań filozoficznych i prawdopodobnie nigdy nie miały zostać opublikowane, są jednak świadectwem jego intelektualnej aktywności i stanowią ważne źródło dla filozofii religii.

EN

The purpose of this article is to discuss a few of L. Wittgenstein's remarks on the Bible. The exegesis has the character of a certain insight and clarification of the vague statements on the Bible given by an Austrian philosopher. Wittgenstein's remarks are compared with contemporary, historical and critical views on the biblical books. The texts selected for the analysis do not belong to the “official” works of the Austrian philosopher as Tractatus Logico-Philosophicus and Philosophical Investigations, and might never have been published. Nevertheless, they are a testimony of his intellectual activity and the important source of religious philosophy.

Keywords

PL

Ludwig Wittgenstein; filozofia religii; studia biblijne; filozofia biblijna; teologia biblijna

EN

Ludwig Wittgenstein; philosophy of religion; biblical studies; philosophy of the Scripture; biblical theology

• Publisher: Wydział Teologiczny Uniwersytetu Szczecińskiego w Szczecinie / Wyższe Seminarium Duchowne w Koszalinie
• Journal: Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
• Year: 2018
• Issue: 25
• Pages: 11-25

Contributors

author

Goniszewski Piotr

• Katedra Egzegezy i Teologii Biblijnej Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Szczecińskiego

References

• Barclay, John M.G. „Jezus a Paweł”. W: Słownik teologii św. Pawła, red. Gerald F. Hawthorne, Ralph P. Martin, Daniel G. Reid. Warszawa: Vocatio. 2010, 342–352.
• Baur, Ferdinand C. Paul, the Apostle of Jesus Christ, his life and work, his epistles and his doctrine, tłum. Eduard Zeller. London–Edinburgh: Williams and Norgate, 1876.
• Bultmann, Rudolf. New Testament und Mythology and Other Writings. Tłum. i red. Schubert M. Ogden. Augsburg, Fortress Press, 1984.
• Crary, Alice, Read Rupert, red. Wittgenstein – nowe spojrzenie, red. nauk. wyd. polskiego Piotr Dehnel. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, 2009.
• Dehnel, Piotr. Ludwig Wittgentein: teoria a terapia. Od „Traktatu” do „Dociekań filozoficznych” – studia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013.
• Ehrman, Bart D. Nowy Testament. Historyczne wprowadzenie do literatury wczesnochrześcijańskiej. Tłum. Sergiusz Tokariew. Warszawa–Stare Groszki: Cis, 2014.
• Fowl, Stephen E. „Naśladowanie Pawła/Chrystusa”. W: Słownik teologii św. Pawła, red. Gerald F. Hawthorne, Ralph P. Martin, Daniel G. Reid, 515–518.Warszawa: Vocatio, 2010.
• Glock, Hans-Johann. Słownik wittgensteinowski. Tłum. Mikołaj Hernik, Michał Szczubiałka. Warszawa: Spacja, 2001.
• Gomułka, Jakub. Gramatyka wiary. Dziedzictwo wittgensteinowskiego fideizm. Kraków: Instytut Myśli Józefa Tischnera, 2011.
• Harnack, Adolf von. Das Wesen des Christentums. Lepizig: J.C. Hinrisch, 1900.
• Kerr, Fergus. Theology after Wittgenstein. London: Society for Promoting Christian Knowledge. 1997.
• Labron, Tim. Wittgenstein and theology. London–New York: Bloomsbury Academic, 2009.
• Longennecker, Richard N. The Epistle to the Romans. A Commentary on the Greek Text. Grand Rapids: William B. Eerdmans Publishing Company, 2016.
• Meier, John P. A Marginal Jew. Rethinking the Historical Jesus. The Roots of the Problem and the Person. New Haven–London: Yale University Press, 1991.
• Monk, Ray. Ludwig Wittgenstein. Powinność geniusza. Tłum. Adam Lipszyc, Łukasz Sommer. Warszawa: KR, 2003.
• Moo, Douglas. The Epistle to the Romans. Grand Rapids-Cambridge: William B. Eerdmans Publishing Company, 1996.
• Painter, John. Theology as Hermeneutics: R. Bultmann’s Interpretations of the History of Jesus. New York: Bloomsbury Academic, 2015.
• Rhees, Rush. Przedmowa do Ludwig Wittgenstein, Niebieski i brązowy zeszyt. Szkice do Dociekań filozoficznych. Tłum. Adam Lipszyc, Łukasz Sommer. Warszawa: Spacja, 1998.
• Sady, Wojciech, „Wittgenstein: życie 1919–1951”. Dostęp 2.05.2017. http://sady.up.krakow.pl/sady.witt.zycie1919-1951.html.
• Soin, Maciej. Gramatyka i metafizyka. Problem Wittgensteina. Wrocław: Wydawnictwo Funna, 2001.
• Tronina, Antoni. „Historia oddziaływania tekstu”. W: Metodologia Nowego Testamentu, red. Hugolin Langkammer, 205–229. Pelplin: Wydawnictwo Diecezjalne, 1994.
• Wittgenstein, Ludwig. Dociekania filozoficzne. Tłum. Bogusław Wolniewicz. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005.
• Wittgenstein, Ludwig. Tractatus logico-philosophicus. Tłum. Bogusław Wolniewicz. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002.
• Wittgenstein, Ludwig. Uwagi o barwach. Tłum. Bogdan Baran. Warszawa: Aletheia, 2014.
• Wittgenstein, Ludwig. Uwagi o religii i etyce. Tłum. Małgorzata Kawecka, Wojciech Sady, Wiesław Walentukiewicz. Kraków: Znak, 1995.
• Wrede, William. Paul. Tłum. Eduard Lummis. London: Philip Green, 1907.