Węch i jego zaburzenia przedmiotem badań (również) logopedii

• Authors: Hamerlińska Agnieszka

Title variants

EN

Smell and Its Disorders Are the Subject of Research (Also) in Speech Therapy

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł zawiera opis zmysłu węchu, jego rozwoju oraz działania. Ujęto w nim informację o pełnionych przez węch funkcjach i roli, jaką spełnia w codziennym życiu człowieka. Następnie dokonano przedstawienia charakterystyki zaburzeń węchu. Ostania część artykułu wiąże się z uzasadnieniem, dlaczego węch i jego upośledzenie miałyby być również przedmiotem badań nauki, którą jest logopedia.

EN

The article contains a description of the sense of smell and its development. It includes information about the functions performed. Then the characteristics of olfactory disorders were presented. The last part of the article is connected with the justification why smell and its impairment would also be the subject of research in the science of speech therapy.

Keywords

PL

węch; anosmia; hiposmia; logopedia; terapia

EN

smell; anosmia; hyposmia; speech therapy; therapy

• Publisher: Polskie Towarzystwo Logopedyczne
• Journal: Logopedia
• Year: 2019
• Volume: 48
• Issue: 1
• Pages: 187-201

Dates

published

2020-08-30

Contributors

author

Hamerlińska Agnieszka

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Wydział Filozofii i Nauk Społecznych, Centrum Terapii Dobra Mowa

References

• Behrbohm H., Kaschke O., Nawka T., Swift A., 2012, Ear, nose and throat diseases, Stutgart–New York – przeł. W. Gołąbek, C. Stankiewicz.
• Brzezińska A., Appelt K., Ziółkowska B., 2008, Psychologia rozwoju człowieka, [w:] Psychologia. Podręcznik akademicki, t. 2, red. J. Strelau, D. Doliński, Gdańsk, s. 95–290.
• Costanzo R.M., 2005, Regeneration and Rewiring the Olfactory Bulb, Chemistry Senses, 30 (Suppl 1), s. 133–134.
• Frasnelli J., Laguë-Beauvais M., LeBlanc J., Alturki A.Y., Champoux M.C., Couturier C., Anderson K., Lamoureux J., Marcoux J., Tinawi S., Dagher J., Maleki M., Feyz M., Guise E., Olfactory function in acute traumatic brain injury, “Clinical Neurology and Neurosurgery”, vol. 140, s. 68–72.
• Gilbert A., 2010, What the Nose knows. The science of Scent in Everyday Life, Polish translation J. Konieczny, New York–Warszawa.
• Gouvêa dos Santos C.H., Bergmann A., Lima Coça K., Garcia A.A., de Oliveira Valente T.C., 2015, Olfactory acuity and quality of life after total laryngectomy, “Rev. CEFAC”, 17, 6, s. 1976–86.
• Grabias S., 2012, Teoria zaburzeń mowy. Perspektywy badań, typologie zaburzeń, procedury postępowania logopedycznego, [w:] Logopedia – Teoria zaburzeń mowy, Podręcznik akademicki, red. S. Grabias, M. Kurkowski, Lublin.
• Grabias S., 1991, Logopedia – jej przedmiot i stopień zaawansowania refleksji metanaukowej, [w:] Przedmiot logopedii, seria „Komunikacja językowa i jej zaburzenia”, red. S. Grabias, t. 1, Lublin, s. 26–47.
• Hamerlińska A., 2019, Applying nasal airflow: inducing maneuvers with patients with hyposmia after total laryngectomy, „Współcz. Onkol.”, vol. 23, no. 3, s. 141–145.
• Hilgers F.J., Jansen H.A., Van As C.J., Polak M.F., Muller M.J., Van Dam F.S., 2002, Long-term results of olafaction rehabilitation using the nasal airflow-inducing (polite yawning) maneuver after total laryngectomy, “Archives of Otolaryngology–Head & Neck Surgery”, 128 (6), s. 648–654.
• Kornas-Biela D., 2001, Okres prenatalny, [w:] Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia człowieka, red. B. Harwas-Napierała, J. Trempała, Warszawa, s. 17–42.
• de Kruijk J.R., Leffers P., Menheere P.P., Meerhoff S., Rutten J.,Twijnstra A., 2003, Olafactory function after mild traumatic brain injury, “Brain Injury”,17 (1), s. 73–78.
• Kwiatkowska A., 2014, Terapia logopedyczna osób w stanie minimalnej świadomości i zespole zamknięcia, [w:] Interdyscyplinarność w logopedii, red. A. Hamerlińska, M. Karwowska, Gliwice, s. 85–102.
• Odowska-Szlachcic B., 2010, Metoda integracji sensorycznej we wspomaganiu rozwoju mowy u dzieci z uszkodzeniami ośrodkowego układu nerwowego, Gdańsk.
• Panasiuk J., 2014, Neurobiologiczne podstawy mowy, [w:] Biomedyczne podstawy logopedii, red. S. Milewski, J. Kuczkowski, K. Kaczorowska-Bray, Gdańsk.
• Pluta-Wojciechowska D., 2013, Zaburzenia czynności prymarnych i artykulacji. Podstawy postępowania logopedycznego, Bytom.
• Philpott C.M., Wolstenholme C.R., Goodenough P.C., Clark A., Murty G.E., 2006, Comparison of subjective perception with objective measurement of olfaction, “Otolaryngol Head Neck Surgery”, 134 (3), s. 488–490.
• Woźniak T., 2017, Logopedia na świecie u progi XXI wieku, [w:] Współczesne tendencje w diagnozie i terapii logopedycznej, red. D. Pluta-Wojciechowska, B. Sambor, Gdańsk, s. 65–82.
• Rapiejko P., 2006, Zmysł węchu, „Alergoprofil”, 2, s. 4–10.
• Rapiejko P., 2016, Zaburzenia zmysłu węchu, Warszawa.
• Sadowski B., 2001, Biologiczne mechanizmy zachowania się ludzi i zwierząt, Warszawa.
• Skangiel-Kramska J., Rogozińska K., 2005, Zmysł węchu – kodowanie zapachów – nagroda Nobla z fizjologii lub medycyny 2004 roku, „Kosmos Problemy Nauk Biologicznych”, t. 54, nr 2–3, s. 149–154.
• Szymański J., 1954, Choroby jamy ustnej gardła, nosa, krtani i ucha. Podręcznik dla studentów akademii medycznych, Warszawa.
• Walsh K., 2000, Neuropsychologia kliniczna, Warszawa.