Anielski śpiew i anielskie trąby w reprezentacjach Sądu Ostatecznego Staroobrzędowców

• Authors: Sulikowska-Bełczowska Aleksandra

Title variants

EN

Angel Singing and Angel Horns in Old Believers’ Images of the Last Judgement

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

EN

The purpose of this paper is to describe the musical concept of angel singing and the iconography of angel horns in the culture of Russian Old Believers in the 19th century. From the mid-17th century, the Old Believers rejected the new customs of the Muscovite official Church, including musical traditions, and accepted only vocal music. Musical instruments in Old Russian and Old Believer art depicted on icons and miniatures were based primarily on Byzantine models. Further examples can be given from the Book of the Apocalypse and on eschatological icons, which show angels playing the horn. The article discusses items from a 19th century Apocalypse from the collection of the National Library in Warsaw and icons from the National Museum in Warsaw. Angels with horns announce the approaching of the Last Judgement. These images are symbolic in meaning and do not refer to musical practices.

Keywords

PL

aniołowie; Sąd Ostateczny; trąby; Archanioł Michał; staroobrzędowcy; sztuka rosyjska

EN

angels; Last Judgement; horns; Archangel Michael; Old Believers; Russian art

• Publisher: Uniwersytet Pomorski w Słupsku
• Journal: Ars inter Culturas
• Year: 2019
• Volume: 8
• Pages: 35-52

Dates

published

2020-01-10

received

2019-10-08

Contributors

author

Sulikowska-Bełczowska Aleksandra

References

• Anufrieva, Natalia. „Иконография Страшного Суда по двум памятникам книжных собраний Урало-Сибирского региона”. Przegląd Wschodnioeuropejski, 7, 1 (2016): 67-82.
• Büchler, Alfred. „Horns and Trumpets in Byzantium: Images and Texts”. Historic Brass Society Journal 12 (2002): 23-59.
• Cierniak, Urszula. „Apokalipsa rosyjskich staroobrzędowców”. W Apokalipsa. Symbolika – tradycja – egzegeza, red. Krzysztof Korotkich, Jarosław Ławski, t. 1, 73-98. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2006.
• Filosofova, Tatiana. „Eschatological Folk Songs and Poetry in the Manuscript Tradition of the Russian Old Believers at Latgale”. Folklorica 17 (2013): 38-65.
• Florenski, Paweł. „Świątynia jako synteza sztuk”. W Ikonostas i inne szkice. Tłum. Zbigniew Podgórzec, wstęp Henryk Paprocki. Białystok: Bractwo Młodzieży Prawosławnej w Polsce, 1997.
• Himka, John-Pau. Last Jugment Iconography in the Carpathians. Toronto: University of Toronto Press, 2009.
• Iwaniec, Eugeniusz. Z dziejów staroobrzędowców na ziemiach polskich XVII-XX w. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1977.
• Liturgie Kościoła prawosławnego. Tłum. Henryk Paprocki. Kraków: Wydawnictwo „M”, 2003.
• Mayendorff, John. Teologia bizantyjska. Historia i doktryna. Tłum. Zbigniew Podgórzec. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, 1984.
• Pieśń o niebieskiej księdze. Antologia rosyjskiej ludowej poezji religijnej. Tłum.,wybr. i opr. Ryszard Łużny. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, 1990.
• Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych. Poznań: Wydawnictwo Pallotinum, 1991. Polona. Dostęp 01.10.2019. polona.pl/item/apokalipsis-z-komentarzami-andrzeja-z-cezarei, NTc2OTY1OQ/.
• Pseudo-Dionizy Areopagita. Pisma teologiczne II. Hierarchia niebiańska. Hierarchia kościelna. Tłum. Maria Dzielska.Kraków: Wydawnictwo Znak, 1999.
• Rabinowicz, Michał. Życie codzienne w ruskim i rosyjskim mieście feudalnym. Tłum. Wiktor Dłuski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1985.
• Sulikowska, Aleksandra. „Znaki Antychrysta. Miniatury starowierskiej »Komentowanej Apokalipsy« z kolekcji Biblioteki Narodowej”. Rocznik Biblioteki Narodowej 45 (2014): 79-96.
• Sulikowska-Bełczowska, Aleksandra. „Old Believers and the World of Evil: Images of Evil Forces in Old Believer Art”. Ikonotheka 27 (2017): 71-91.
• Wellesz,Egon. Historia muzyki i hymnografii bizantyńskiej. Tłum. Maciej Kaziński. Kraków: Wydawnictwo Homini, 2006.
• Wołosiuk, Włodzimierz. „Bizantyńska muzyka cerkiewna”. W Prawosławie. Światło wiary i zdrój doświadczenia, red. Krzysztof Leśniewski, Jadwiga Leśniewska, 371-378. Lublin: Prawosławna Diecezja Lubelsko-Chełmska, 1999.
• Антонова, Валентина. Древне русское искусство всобрании Павла Корина. Москва: „Искусство”, 1966.
• Брюсова, Валерия Г. Русскаяживопись 17 века. Москва: „Искусство”, 1984.
• Буслаев, Федор. Свод изображенiй изълицевыхъ Апокалипсисовъпо pусскимъ рукописямъсъ XVI-говeкапо XIX-ый. Москва: Синодальная Типографія, 1884.
• Бычков, Виктор В. Византийская эстетика. Теоретические проблемы. Москва: „Искусство”, 1977.
• Бычков,Виктор. Русская средневековая эстетика XI-XVII века. Москва: „Мысль”, 1995.
• Голынец Галина В., pед. Невьянская икона. Екатеринбург: Издательство Уральского университета, 1997.
• Гончаров Юрий А., pед. Уральская икона. Екатеринбург: Издательство Уральского университета, 1998.
• Мартынов, Владимир. Культура, иконос фераи богослужебнопение Московской Руси. Москва: Прогресс-Традиция, Русскийпуть, 2000.
• Нечаева, Галина. Ветковскаяикона. Минск: Издательство „ЧетырыеЧетверти”, 2002.
• Поветкин, Владимир В. „»Русский« изобразительный канонна музыкальные инструменты”.Памятники Культуры. Новые Открытия (1989): 136-157.
• Русский рисованный лубок конца XVIII – начала XX века. Изсобрания Государственного Исторического музея, Москва, cост. Елена И. Иткина. Москва: Русская Книга, 1991.
• Стоглавъ. Казань: Типографія Губернскаго Правленія, 1862.
• Antonova, Valentina. Drevnerusskoe iskusstvo v sobranii Pavla Korina. Moskva: „Iskusstvo”, 1966.
• Anufrieva, Natalia. „Ikonografija Strashnogo Suda po dvum pamjatnikam knizhnyh sobranij Uralo-Sibirskogo regiona”. Przegląd Wschodnioeuropejski 7, 1 (2016): 67-82.
• Brjusova, Valerija G. Russkaja zhivopis’ 17 veka. Moskva: „Iskusstvo”, 1984.
• Buslaev, Fedor. Svod izobrazhenij iz licevyh Apokalipsisov po russkim rukopisjam s XVI-go veka po XIX-yj. Moskva: Sinodal’naja Tipografіja, 1884.
• Büchler, Alfred. „Horns and Trumpets in Byzantium: Images and Texts”. Historic Brass Society Journal 12 (2002): 23-59. Bychkov, Viktor V. Russkaja srednevekovaja jestetika XI-XVII veka. Moskva: „Mysl'”, 1995.
• Bychkov, Viktor V. Vizantijskaja jestetika. Teoreticheskie problemy. Moskva: „Iskusstvo”, 1977.
• Cierniak, Urszula. „Apokalipsa rosyjskich staroobrzędowców”. W Apokalipsa. Symbolika – tradycja – egzegeza, red. Krzysztof Korotkich, Jarosław Ławski, t. 1, 73-98. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2006.
• Filosofova, Tatiana. „Eschatological Folk Songs and Poetry in the Manuscript Tradition of the Russian Old Believers at Latgale”. Folklorica 17 (2013): 38-65.
• Florenski, Paweł. „Świątynia jako synteza sztuk”. W Ikonostas i inne szkice. Tłum. Zbigniew Podgórzec, wstęp Henryk Paprocki. Białystok: Bractwo Młodzieży Prawosławnej w Polsce, 1997.
• Golynec Galina V., ped. Nev’janskaja ikona. Ekaterinburg: Izdatel’stvo Ural’skogo universiteta, 1997.
• Goncharov Jurij A., ped. Ural’skaja ikona. Ekaterinburg: Izdatel’stvo Ural’skogo universi-teta, 1998.
• Himka, John-Pau. Last Jugment Iconography in the Carpathians. Toronto: University of Toronto Press, 2009.
• Iwaniec, Eugeniusz. Z dziejów staroobrzędowców na ziemiach polskich XVII-XX w. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1977.
• Liturgie Kościoła prawosławnego. Tłum. Henryk Paprocki. Kraków: Wydawnictwo „M”, 2003.
• Martynov, Vladimir. Kul’tura, ikonosfera i bogosluzhebno penie Moskovskoj Rusi. Moskva: Progress-Tradicija, Russkij put’, 2000. Mayendorff, John. Teologia bizantyjska. Historia i doktryna. Tłum. Zbigniew Podgórzec. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, 1984.
• Nechaeva, Galina. Vetkovskaja ikona. Minsk: Izdatel’stvo „Chetyrye Chetverti”, 2002.
• Pieśń o niebieskiej księdze. Antologia rosyjskiej ludowej poezji religijnej. Tłum.,wybr. i opr. Ryszard Łużny. Warszawa:Instytut Wydawniczy Pax, 1990.
• Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych. Poznań: Wydawnictwo Pallotinum, 1991. Polona. Dostęp 01.10.2019. polona.pl/item/apokalipsis-z-komentarzami-andrzeja-z-cezarei, NTc2OTY1OQ/.
• Povetkin, Vladimir V. „»Russkij« izobrazitel’nyj kanon na muzykal’nye instrumenty”. Pamjatniki Kul’tury. Novye Otkrytija (1989): 136-157.
• Pseudo-Dionizy Areopagita. Pisma teologiczne II. Hierarchia niebiańska. Hierarchia kościelna. Tłum. Maria Dzielska.Kraków: Wydawnictwo Znak, 1999.
• Rabinowicz, Michał. Życie codzienne w ruskim i rosyjskim mieście feudalnym. Tłum. Wiktor Dłuski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1985.
• Russkij risovannyj lubok konca XVIII – nachala XX veka. Iz sobranija Gosudarstvennogo Istoricheskogo muzeja, Moskva, sost. Elena I. Itkina. Moskva: Russkaja Kniga, 1991.
• Stoglav. Kazan’: Tipografіja Gubernskago Pravlenіja, 1862.
• Sulikowska, Aleksandra. „Znaki Antychrysta. Miniatury starowierskiej »Komentowanej Apokalipsy« z kolekcji Biblioteki Narodowej”. Rocznik Biblioteki Narodowej 45 (2014): 79-96.
• Sulikowska-Bełczowska, Aleksandra. „Old Believers and the World of Evil: Images of Evil Forces in Old Believer Art”. Ikonotheka 27 (2017): 71-91.
• Wellesz,Egon. Historia muzyki i hymnografii bizantyńskiej. Tłum. Maciej Kaziński. Kraków: Wydawnictwo Homini, 2006.
• Wołosiuk, Włodzimierz. „Bizantyńska muzyka cerkiewna”. W Prawosławie. Światło wiary i zdrój doświadczenia, red. Krzysztof Leśniewski, Jadwiga Leśniewska, 371-378. Lu-blin: Prawosławna Diecezja Lubelsko-Chełmska, 1999.