Dziewczyny, które gryzą. „Córki Dancingu” jako kino buntu

• Authors: Jagielski Sebastian

Title variants

EN

Girls That Bite. „The Lure” as Rebel Cinema

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W „Córkach Dancingu” (2015) Agnieszki Smoczyńskiej bohaterki-syreny samą swoją obecnością naruszają obowiązujący – patriarchalny i heteronormatywny – porządek społeczny. Ów film to kino wielkiej odmowy, przykład feministycznego i queerowego kontrkina, które każe nam spojrzeć na rzeczywistość przez pryzmat potworów i niesie ze sobą obietnicę innego życia, porządku i pragnienia. Jagielski sytuuje film Smoczyńskiej w kontekście, po pierwsze, kampowej estetyki oraz cielesnych i abiektalnych gatunków (horroru, musicalu i melodramatu), po drugie zaś – negatywnych afektów: niespełnionej miłości, smutku, depresji, żalu, utraty czy gniewu. Koncentruje się on na obrazach potwornych, pokawałkowanych ciał oraz sadomasochistycznych, melodramatycznych i muzycznych performance’ów. „Wsteczność” – kampowa estetyka, abiektalne ciała, „słabe” afekty, niemodne artefakty – prowadzi widzów „Córek Dancingu”, jak dowodzi autor, w stronę utopii, nadziei i przyszłości.

EN

In Agnieszka Smoczyńska’s “The Lure” (“Córki Dancingu”, 2015) the siren heroines, by their very presence, violate the dominating – patriarchal and heteronormative – social order. This film is a cinema of great refusal, an example of a feminist and queer counter-cinema, which makes us look at reality through the prism of monsters and brings with it the promise of a different life, order and desire. Jagielski situates Smoczyńska’s film in the context of, firstly, camp aesthetics and bodily and abject genres (horror, musical and melodrama), and second – negative affects: unrequited love, sadness, depression, grief, loss or anger. He focuses on images of monstrous, fragmented bodies and sadomasochistic, melodramatic and musical performances. “Backwardness” – camp aesthetics, abnormal bodies, “weak” affects, unfashionable artefacts – lead the viewers of “The Lure”, as the author shows, towards utopia, hope and the future.

Keywords

EN

Agnieszka Smoczyńska; Mermaids; Feminism; Queer; Camp; Counter-cinema; Genre

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Kwartalnik Filmowy
• Year: 2017
• Issue: 100 O świętowaniu
• Pages: 126-144

Contributors

author

Jagielski Sebastian

• Instytut Sztuk Audiowizualnych, Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej, Uniwersytet Jagielloński

References

• „Janda wezwała kobiety do strajku i się zaczęło. Dziesiątki tysięcy osób skrzykują się na Facebooku.” September 26, 2016.
• Babuscio, Jack. “Camp and the Gay Sensibility.” In: Queer Cinema: The Film Reader, edited by Harry Benshoff, Sean Griffin, 121-136. New York-London: Routledge, 2004.
• Bakare, Lanre. “The Lure: Mermaid Musical a Splashy Distraction Until Lack of Story Seems Fishy.” The Guardian, January 24, 2016, https://www.theguardian.com/film/2016/jan/24/the-lure-mermaid-musical-a-splashy-distraction-until-lack-of-story-seems-fishy.
• Benshoff, Harry M. Monsters in the Closet. Homosexuality and the Horror Film. Manchester-New York: Manchester University Press, 1997.
• Bolesto, Robert. „Ciągnie mnie w nieskrępowaną zabawę.” rozm. Paweł Gawlik. Gazeta Wyborcza, April 22, 2016.
• Bolesto, Robert. „Pożytki z niszczenia.” rozm. Janusz Wróblewski. Polityka 17/18 (2017): 134-136.
• Carroll, Noël. Filozofia horroru albo paradoksy uczuć. trans. Mirosław Przylipiak. Gdańsk: Słowo/obraz terytoria, 2004.
• Cleto, Fabio. „Międzynarodowa intryga. Szpiedzy pop i szykowne sekrety lat 60.” trans. Maria Perchuć. Kwartalnik Filmowy 66 (2009): 6-36.
• Creed, Barbara. „Potworna kobiecość.” trans. Anna Kowalcze-Pawlik. In: Teorie wywrotowe. Antologia przekładów, edited by Agnieszka Gajewska, 523-535. Poznań: Wyd. Poznańskie, 2012.
• Cvetkovich, Ann. Depression: A Public Feeling. Durham-London: Duke University Press, 2012.
• Czapliński, Przemysław. „Gry antropologiczne.” In: Kamp. Antologia przekładów, edited by Przemysław Czapliński, Anna Mizerka, 7-48. Kraków: Universitas, 2012.
• Dłużewska, Emilia. „Córki dancingu w prestiżowej The Criterion Collection.” Gazeta Wyborcza 166 (2017): 15.
• Dyer, Richard. Only Entertainment. London-New York: Routledge, 2002.
• Edelman, Lee. „Przyszłość to dziecinne mrzonki.” trans. Tomasz Sikora. In: Teorie wywrotowe. Antologia przekładów, edited by Agnieszka Gajewska, 675-711. Poznań: Wyd. Poznańskie, 2012.
• Edelman, Lee. No Future. Queer Theory and the Death Drive. Durham-London: Duke University Press, 2004.
• Ehrlich, David. “The Lure Is The Best Goth Musical About Man-Eating Mermaids Ever Made.” IndieWire, July 25, 2016.
• Farmer, Brett. Spectacular Passions. Cinema, Fantasy, Gay Male Spectatorships. Durham-London: Duke University Press, 2000.
• Flinn, Caryl. „Śmierci kampu.” trans. Marek Jastrzębiec-Mosakowski. In: Kamp. Antologia przekładów, edited by Przemysław Czapliński, Anna Mizerka, 551-595. Kraków: Universitas, 2012.
• Godzic, Wiesław. Film i psychoanaliza. Problem widza. Kraków: Wyd. UJ, 1991.
• Hanson, Ellis. “Lesbians Who Bite.” In: Out Takes. Essays on Queer Theory and Film, edited by Ellis Hanson, 183-222. Durham-London: Duke University Press, 1999.
• Henderson, Odie. “Polish Mermaid Musical The Lure Gets Joyously Nasty.” The Village Voice, January 31, 2017, https://www.villagevoice.com/2017/01/31/polish-mermaid-musical-the-lure-gets-joyously-nasty.
• Johnston, Claire. „Kino kobiece jako kino buntu.” trans. Alicja Helman. Film na Świecie 384 (1991): 13-21.
• Kowalcze-Pawlik, Anna. „Obietnica potworności.” In: Teorie wywrotowe. Antologia przekładów, edited by Agnieszka Gajewska, 487-505. Poznań: Wyd. Poznańskie, 2012.
• Love, Heather. Feeling Backward. Loss and the Politics of Queer History. Cambridge-Massachusetts-London: Harvard University Press, 2007.
• Majewska, Ewa. „Słaby opór i siła bezsilnych. # Czarnyprotest kobiet w Polsce 2016.” Praktyka Teoretyczna, November 10, 2016, http://www.praktykateoretyczna.pl/ewa-majewska-slaby-opor-i-sila-bezsilnych-czarnyprotest-kobiet-w-polsce-2016.
• Majmurek, Jakub. „Drapieżne syreny z Warszawy.” Dziennik Opinii, September 18, 2015, http://krytykapolityczna.pl/kultura/film/drapiezne-syreny-z-warszawy-majmurek-z-gdyni.
• Medhurst, Andy. „Kamp.” trans. Przemysław Czapliński. In: Kamp. Antologia przekładów, edited by Przemysław Czapliński, Anna Mizerka, 118-143. Kraków: Universitas, 2012.
• Mulvey, Laura. „Przyjemność wzrokowa a kino narracyjne.” trans. Jolanta Mach. In: Do utraty wzroku. Wybór tekstów, edited by Kamila Kuc, Lara Thompson, 33-47. Kraków-Warszawa: Korporacja Ha!Art, 2010.
• Muñoz, José Esteban. „Jak w niebie. Queerowa sztuka utopijna i wymiar estetyczny.” trans. Jan Burzyński, Widok. Teorie i praktyki kultury wizualnej 5 (2014), http://pismowidok.org/index.php/one/article/view/181/288.
• Muñoz, José Esteban. „Uwodząc Utopię.” trans. Michał Abel Pelczar. In: Teorie wywrotowe. Antologia przekładów, edited by Agnieszka Gajewska, 797-810. Poznań: Wyd. Poznańskie, 2012.
• Neale, Stephen. Genre. London: British Film Institute, 1980.
• Pasternak, Karolina. „Krwiożercze syreny znad Wisły.” Newsweek Polska 39 (2015): 116-119.
• Potwory, hybrydy, mutanty. Pogranicza ludzkiej natury, edited by Ryszard Koziołek [et al.], Katowice: Wyd. FA-art, 2012.
• Prodeus, Adriana. „Córki Dancingu.” Kino 12 (2015): 67.
• Robertson, Pamela. „Jak się robi kamp feministyczny.” trans. Agnieszka Matkowska. In: Kamp. Antologia przekładów, edited by Przemysław Czapliński, Anna Mizerka, 92-117. Kraków: Universitas, 2012.
• Romney, Jonathan. “Film of the Week: The Lure.” Film Comment, February 2, 2017, https://www.filmcomment.com/blog/film-week-lure.
• Ross, Andrew. „Kamp: sposoby użycia.” trans. Ewa Rajewska. In: Kamp. Antologia przekładów, edited by Przemysław Czapliński, Anna Mizerka, 328-369. Kraków: Universitas, 2012.
• Scott, A. O. “2 Mermaids Walk Into a Strip Club (Things Get Weirder).” New York Times, February 1, 2017, https://www.nytimes.com/2017/01/31/movies/the-lure-review.html.
• Smoczyńska, Agnieszka, Kijowski, Kuba. „Zasada niehamowania wyobraźni.” rozm. Kinga Gałuszka. Pleograf 2 (2016), http://akademiapolskiegofilmu.pl/pl/historia-polskiego-filmu/pleograf/kino-plastyka/4/zasada-niehamowania-wyobrazni-z-agnieszka-smoczynska-i-kuba-kijowskim-rezyserka-i-autorem-zdjec-do-filmu-corki-dancingu-rozmawia-kinga-galuszka/550.
• Smoczyńska, Agnieszka. „Amerykanie zakochali się w Córkach dancingu.” rozm. Anna Bielak. Dziennik Gazeta Prawna, December 25, 2015, http://film.dziennik.pl/news/artykuly/508933,agnieszka-smoczynska-wywiad-amerykanie-zakochali-sie-w-corkach-dancingu.html.
• Smoczyńska, Agnieszka. „Knajpa jak wyspa.” rozm. Dominika Bierczyńska. Kino 12 (2015): 22-23.
• Smoczyńska, Agnieszka. „Mama – syrena, a ojciec – księgowy: horror, musical, Tarantino i PRL.” rozm. Mike Urbaniak. Wysokie Obcasy, January 2, 2016, http://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/1,53662,19401280,mama-syrena-a-ojciec-ksiegowy.html.
• Smoczyńska, Agnieszka. „Polski horror.” rozm. Agata Trzebuchowska. Przekrój, August 25, 2017, https://przekroj.pl/kultura/polski-horror-agata-trzebuchowska.
• Smoczyńska, Agnieszka. „Polskie syreny w Ameryce.” rozm. Ewa Szponar, June 3, 2017, http://film.onet.pl/artykuly-i-wywiady/polskie-syreny-w-ameryce-rozmowa-z-agnieszka-smoczynska-wywiad/mbx8nq.
• Smoczyńska, Agnieszka. „Syreny nie chowają zębów – jak trzeba to zagryzają.” rozm. Albert Kiciński. Magazyn Filmowy SFP 52 (2015): 36-37.
• Sobolewski, Tadeusz. „Coś nowego idzie w polskim kinie.” Gazeta Wyborcza 219 (2015): 2.
• Sontag, Susan. “Notatki o kampie.” trans. Wanda Wertenstein. In: Kamp. Antologia przekładów, edited by Przemysław Czapliński, Anna Mizerka, 49-67. Kraków: Universitas, 2012.
• Weiss, Andrea. Vampires and Violets: Lesbians in the Cinema. New York: Penguin, 1992.
• Williams, Linda. “Film Bodies: Gender, Genre, Excess.” In: Film and Theory: An Anthology, edited by Robert Stam, Toby Miller, 207-221. Malden: Blackwell, 2000.
• Williams, Linda. Hard core. Władza, przyjemność i „szaleństwo widzialności”. trans. Justyna Burzyńska, Irena Hansz, Miłosz Wojtyna. Gdańsk: Słowo/obraz terytoria, 2010.