Problem twórczości w generowaniu pojęć wprost z danych w świetle metodologii teorii ugruntowanej

• Authors: Marek Gorzko

Title variants

EN

The Problem of Creativity and the Generation of Concepts from Data in the Light of the Methodology of Grounded Theory

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przedmiotem rozważań w artykule jest problem związku myślenia twórczego z procedurami metodologicznymi. Jest on rozpatrywany na konkretnym przykładzie postulowanego przez metodologię teorii ugruntowanej przypadku bezpośredniego generowania pojęć wprost z danych, interpretowanego jako egzemplifikacja myślenia abdukcyjnego. Omówione zostały zaproponowane przez badaczy z kręgu metodologii teorii ugruntowanej procedury wspomagające kreatywność (odkrywanie): dwoisty charakter myślenia – racjonalny i swobodny (Karen Locke), usuwanie blokad kreatywności i nastawienie „cierpliwości” (Barney G. Glaser) oraz techniki teoretycznych porównań i zadawania pytań (Anselm L. Strauss).

EN

In the paper the problem of relationship between creative thinking and methodological procedures is discussed. It is dealt with as a specific example of a concepts generation from data (accordingly with postulates of the grounded theory methodology) interpreted as an exemplification of abductive thinking. There are some procedures aimed to enhance creativity (discovery) proposed by the grounded theorists that are discussed in the paper such as: double-thinking – rational and free-playing (Karen Locke), removal of creativity blocks and attitude of “patience” (Barney G. Glaser), and techniques of theoretical comparisons and questioning (Anselm L. Strauss).

Keywords

PL

badanie jakościowe; twórczość w nauce; odkrywanie; generowanie kategorii; metodologia teorii ugruntowanej

EN

qualitative research; creativity in science; discovery; category generatio; methodology of grounded theory

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Nauk Społecznych
• Year: 2016
• Volume: 8(44)
• Issue: 4
• Pages: 95-119

Contributors

author

Marek Gorzko

• Katedra Administracji i Socjologii, Akademia Pomorska w Słupsku

References

• Babbie E.: Badania społeczne w praktyce, tłum. zespół, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2003.
• Blumer H.: Interakcjonizm symboliczny, tłum. G. Woroniecka, Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos 2007.
• Bryant A., Charmaz K.: The SAGE Handbook of Grounded Theory, Los Angeles, London, New Delhi, Singapore: Sage 2007.
• Charmaz K.: Grounded Theory: Objectivist and Constructivist Methods, w: Handbook of Qualitative Research, red. Y. Lincoln, N.K. Denzin, Thousand Oaks: Sage 2000.
• Charmaz K.: Teoria ugruntowana. Praktyczny przewodnik po analizie jakościowej, tłum. B. Komorowska, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2009.
• Dewey J.: Experience and Education, West Lafayette: Kappa Delta Ki 1998.
• Dey I.: Grounding Grounded Theory, San Diego: Academic Press 1999.
• Glaser B.G.: Emergence vs Forcing: Basics of Grounded Theory Analysis, Mill Valley: Sociology Press 1992.
• Glaser B.G.: Theoretical Sensitivity: Advances in the Methodology of Grounded Theory, Mill Valley: Sociology Press 1978.
• Glaser B.G., Strauss A.L.: The Discovery of Grounded Theory: Strategies for Qualitative Research, New York: Aldine 1967; wyd. pol.: Odkrywanie teorii ugruntowanej: Strategie badania jakościowego, tłum. M. Gorzko, Kraków: ZW Nomos 2009.
• Golka M.: Socjologia sztuki, Warszawa: Difin 2008.
• Gorzko M.: Procedury i emergencja: o metodologii klasycznych odmian teorii ugruntowanej. Szczecin: Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego 2008.
• Holton J.A.: The Coding Process and Its Challenges, w: The SAGE Handbook of Grounded Theory, red. A. Bryant, K. Charmaz, Los Angeles, London, New Delhi, Singapore: Sage 2007, s. 265-289.
• Kelle U.: The Development of Categories: Different Approaches in Grounded Theory, w: The SAGE Handbook of Grounded Theory, red. A. Bryant, K. Charmaz, Los Angeles, London, New Delhi, Singapore: Sage 2007, s. 565-579.
• Locke K.: Rational Control and Irrational Free-play: Dual-thinking Modes as Necessary Tension in Grounded Theorizing, w: A. Bryant, K. Charmaz (red.), The SAGE Handbook of Grounded Theory, Los Angeles, London, New Delhi, Singapore: Sage 2007, s. 565-579.
• Loffland J., Snow D.A., Anderson L., Lofflan L.H.: Analiza układów społecznych: Podręcznik metodologiczny po badaniach jakościowych, tłum. A. Kordasiewicz, S. Urbańska, M. Żychlińska, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar 2009.
• Moustakas C.: Fenomenologiczne metody badań, tłum. S. Zabielski, Białystok: Wydawnictwo Uniwersyteckie Transhumana 2001.
• Popper K.R.: Logika odkrycia naukowego, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2002.
• Reichertz I.: Abduction:The Logic of Discovery of Grounded Theory, w: The SAGE Handbook of Grounded Theory, red. A. Bryant, K. Charmaz, Los Angeles, London, New Delhi, Singapore: Sage 2007, s. 214-228.
• Strauss A.L.: Qualitative Analysis for Social Scientists, Cambridge: University Press 1987.
• Strauss A.L.: Continual Permutations of Action, New York: Aldine de Gruyter 1993.
• Strauss A.L., Corbin J.: Basics of Qualitative Research: Grounded Theory Procedures and Techniques, Thousand Oaks: Sage 1990.
• Strauss A.L., Corbin J.: Basics of Qualitative Research: Grounded Theory Procedures and Techniques, wyd. II, Thousand Oaks, London, New Delhi: Sage 1998.
• Tatarkiewicz W.: Dzieje sześciu pojęć, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1988.
• Urbański M.: Rozumowania abdukcyjne, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM 2009.

Identifiers

DOI

10.18290/rns.2016.44.4-5