Socjologia a literatura popularna. Problemy społeczne w polskich powieściach kryminalnych – przykłady

• Authors: Ilona Wilk-Suwa

Title variants

EN

Sociology and Popular Literature: Social Problems in Polish Crime Novels – Examples

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Niniejszy artykuł wiąże się z trzema dyscyplinami naukowymi: socjologią, literaturą oraz kryminologią. Na wstępie omówione zostały podstawowe zagadnienia związane z literaturoznawstwem, a następnie zaprezentowano dziedzinę wiedzy, jaką jest socjologia literatury, oraz przybliżono jej podstawowe problemy badawcze i metodologiczne. Dalej zostały przedstawione teoretyczne założenia dotyczące problemów społecznych oraz ich ujęcie w polskich powieściach kryminalnych autorstwa Marka Krajewskiego oraz Mariusza Czubaja. Obecność kwestii społecznych w kryminałach rozpatrywana była z perspektywy metodologii teorii ugruntowanej w opracowaniu Anselma L. Straussa oraz Barneya G. Glasera. Na koniec czytelnik może zaznajomić się ze statystykami dotyczącymi czytelnictwa oraz rolą powieści kryminalnych w kreowaniu rzeczywistości społecznej.

EN

This article is related to three scientific disciplines: sociology, literature and criminology. At the beginning, the author disscuss basic issues related to literary studies, then she presents the sociology of literature and its basic research and methodological problems, and next the theoretical assumptions concerning social problems and their depiction in Polish crime novels by Marek Krajewski and Mariusz Czubaj. The presence of social issues in the crime fiction is considered from the perspective of the grounded theory methodology in the concept of Anselm L. Strauss and Barney G. Glaser. At the end, the reader can become familiar with the statistics on reading and the role of crime novels in creating social reality.

Keywords

PL

powieść kryminalna; problem społeczny; utwór literacki; odbiór społeczny

EN

crime novel; social problem; literary work; public perception

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Nauk Społecznych
• Year: 2017
• Volume: 9(45)
• Issue: 4
• Pages: 167-186

Contributors

author

Ilona Wilk-Suwa

• Uniwersytet Łódzki

References

• Besala J., Alkoholowe dzieje Polski. Czasy Piastów i Rzeczypospolitej szlacheckiej, Poznań: Zysk i S-ka 2015.
• Błaszczyk W., Wrażliwość jako czynnik wspływu społecznego na zmiany w organizacji, „Folia Oeconomica” 2010, nr 234, s. 157-171.
• Bystroń J.S., Publiczność literacka, Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk 2006.
• Charkowska K., Zjawisko prostytucji w doświadczeniach prostytuujących się kobiet, Kraków: Impuls 2010.
• Chłosta-Zielona J., Zamiast powieści obyczajowej. Cechy współczesnej polskiej powieści sensacyjnej, „Media. Kultura. Komunikacja Społeczna” 2013, nr 9, s. 87-98.
• Ćwiklicki M., Przesłanki stosowanie teorii ugruntowanej w naukach o zarządzaniu, „Folia Oecnomica” 2010, nr 234, s. 243-253.
• Emocje i polityka. Sceny z życia polskiego parlamentu, red. T.K. Konecki, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2016.
• Encyklopedia Powszechna PWN, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1985.
• Encyklopedia socjologii, t. 3, Warszawa: Oficyna Naukowa 2000.
• Franczak J., Od determinacji do dystynkcji. Przemiany socjologii literatury, „Wielogłos” 2010, nr 7-8, s. 85-96.
• Fulińska A., Dlaczego literatura popularna jest popularna?, „Teksty Drugie” 2003, nr 4, s. 55-66.
• Glaser B.G., Strauss A.L., Odkrywanie teorii ugruntowanej. Strategie badania jakościowego, tłum. M. Gorzko, Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS 2009.
• Głowiński M., Okopień-Sławiński A., Sławiński J., Zarys teorii literatury, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1991.
• Gorzko M., Teoria ugruntowana jako rodzina metod, „Opuscula Sociologica” 2013, nr 4, s. 5-16.
• Heywood A., Politologia, tłum. B. Maliszewska, M. Masojć, N. Orłowska, D. Stasiak, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2009.
• Hołyst B., Socjologia kryminalistyczna, t.1, Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze „Lexis Nexis” 2007.
• Imieliński K., Manowce seksu – prostytucja, Łódź: Res Polonia 1990.
• Karyś I., Michalak D., Chymkowski R., Raport na temat: Stan czytelnictwa w Polsce w 2014 roku, Warszawa: Biblioteka Narodowa 2014.
• Kaźmierczak-Kałużna I., Ubóstwo, jako problem społeczny. Kwestie terminologiczne i ustalenia empiryczne, „Kultura i Społeczeństwo” 2012, nr 1, s. 147-157.
• Kenrick D. T., Neuberg S. L., Cialdini R.B., Psychologia społeczna, tłum. A. Nowak, O. Waśkiewicz, M. Trzebiatowska, Orski M., Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne 2006.
• Konecki T.K., Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2000.
• Korzeniewski K., Paranoja polityczna jako rys społeczno-politycznej mentalności Polaków, „Studia Ekonomiczne” 2012, nr 4, s. 545-566.
• Książka i prasa w systemie komunikacji społecznej: przeszłość, dzień dzisiejszy, perspektywy, red. M. Juda, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej 2002.
• Ludzie i książki: studia i szkice bibliologiczno-bibliograficzne: księga pamiątkowa dedykowana Profesor Hannie Tadeusiewicz, red. E. Andrysiak, Łódź: Wydawnictwo Ibidem 2011.
• Matysiak-Błaszczyk A., Słupska K., Wybrane problemy społeczne środowisk wiejskich (ze szczególnym uwzględnieniem kwestii edukacji młodego pokolenia wsi), „Studia Edukacyjne” 2013, nr 25, s. 171-193.
• Muszyński H., Zarys teorii wychowania, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1976.
• Nogowski J.M., Wykluczenie społeczne w kontekście ubóstwa i bezdomności, „Civitas et Lex” 2015, nr 1, s. 55-64.
• Nowa encyklopedia powszechna PWN, red. B. Kaczorowski, t. 7, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2004.
• Polityka społeczna, red. G. Firlit-Fesnak, M. Szylko-Skoczny, Warszawa: Wydawnictwo Naukow PWN 2007.
• Raport CBOS pt. Polacy i książki, Warszawa: Fundacja Centrum Badań Opinii Społecznej 2011.
• Samsel-Chojnacka M., Szwedzka powieść kryminalna jako literatura społecznie zaangażowana, „Studia Humanistyczne AGH” 10 (2011), nr 1, s. 103-118.
• Słownik terminów literackich, red. J. Sławiński, Wrocław: Ossolineum 2008.
• Surzykiewicz J., Agresja i przemoc w szkole. Uwarunkowania socjoekologiczne, Warszawa: Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej 2000.
• Szumski J., Problem społeczny jako przedmiot badań socjologii, „Studia Socjologiczne”, 1977, nr 3.
• Turner J.H., Socjologia. Koncepcje i ich zastosowania, tłum. E. Różalska, Poznań: Zysk i S-ka 1998.
• Wnuk-Lipiński E., Socjologia życia publicznego, Warszawa: SCHOLAR 2008.
• Współczesne formy turystyki kulturowej, red. K. Buczkowska, A. Mikos von Rohrscheidt, Poznań: Wydawnictwo Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu 2009.
• Żółkiewski S., Wiedza o kulturze literackiej. Główne pojęcia, Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk 1985.

Identifiers

DOI

10.18290/rns.2017.9.4-9