WYCHOWANIE DO WARTOŚCI W SZKOLE JAKO POLE PROFESJONALNYCH DZIAŁAŃ NAUCZYCIELA (WYBRANE SPOSTRZEŻENIA Z BADAŃ SONDAŻOWYCH)

• Authors: Sałaciński Lech

Title variants

EN

VALUES EDUCATION AT SCHOOL AS A FIELD OF TEACHERS’ PROFESSIONAL ACTIVITIES SELECTED OBSERVATIONS BASED ON SURVEYS

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Artykuł porusza problem profesjonalizmu pracy nauczycieli w ramach szkolnego wychowania do wartości. Zagadnienie to wydaje się dziś wyjątkowo aktualne. Odzwierciedla bowiem jedno z ważniejszych współczesnych wyzwań stojących przed edukacją, zwłaszcza w jej instytucjonalnej formie. Pomimo, iż problem był już przedmiotem rozmaitych dociekań naukowych, dokładniej go zgłębiając odkrywamy, jak wiele w tym obszarze jest jeszcze niejasności i wątpliwości. Największa trudność jawi się zazwyczaj w określeniu właściwości nauczycielskich działań. Rzecz w tym, aby sprzyjały one rozwojowi uczniów, a nie poprzez nakazowość i manipulację ten rozwój upośledzały. Najważniejszym w profesjonalnej pracy w ramach wychowania do wartości, z punktu widzenia humanistycznej pedagogiki, wydaje się zatem to, aby nauczyciel w każdym momencie i na każdym etapie swych działań cenił osobę ucznia, jego indywidualność i autonomię. Jak postulował już przed wielu laty prof. S. Ruciński, w profesjonalnym realizowaniu w szkole wychowania do wartości najważniejszym jest to, aby nauczyciel traktował ucznia jako podmiot, jako autoteliczną wartość. Tylko poprzez takie podejście w dążeniu do samorealizacji stworzy się uczniowi najlepsze warunki do racjonalnego korzystania z posiadanego potencjału.

EN

The article discusses the issue of teachers’ professionalism in the context of values education at school. The problem appears to be of particular relevance nowadays, as it reflects one of the major contemporary challenges facing education, especially in its institutional form. Although the problem has already been subject to a certain degree of scientific scrutiny, the deeper we delve into it, the more we become aware of confusion and uncertainty still permeating this area. The greatest difficulty is typically nested in determining the properties of teaching activities, so that they are conducive to pupils’ development rather than to hindering it through authoritative and manipulative attitudes. Thus, from humanistic point of view, education respecting pupils as persons with their individuality and autonomy appears to be the most vital factor at any time and at any stage of teachers’ professional work within values education. As already postulated many years ago by prof. S. Rucinski, the most important aspect in professional implementation of values education at school is that teachers treat pupils as entities with autotelic value. Only through such an approach can optimal conditions for the rational use of pupils’ potential be instigated in an effort to prompt their self-actualisation.

Keywords

PL

wychowanie do wartości; profesjonalizm nauczyciela

EN

values educationteachers’ professionalism

• Publisher: Polskie Towarzystwo Profesjologiczne, Instytut Inżynierii Bezpieczeństwa i Nauk o Pracy, Uniwersytet Zielonogórski
• Journal: Problemy Profesjologii
• Year: 2014
• Issue: 2
• Pages: 111-122

Dates

published

2014-12-05

Contributors

author

Sałaciński Lech

• Uniwersytet Zielonogórski

References

• Frąckowiak T., O pedagogice nadziei. Fascynacje i asocjacje aksjologiczne, Wyd. Naukowe UAM, Poznań 2007.
• Materne J., Próba zarysowania układu podstawowych właściwości wychowania jako zjawiska społecznego, „Socjologia Wychowania“ 1982, AUNC IV Nauki Humanistyczno-Społeczne, zeszyt 135.
• Ostrowska U., Aksjologiczne podstawy wychowania, [w:] B. Śliwerski (red.), Pedagogika, GWP, Gdańsk 2006.
• Ruciński S., Wychowanie jako wprowadzanie w życie wartościowe, Wyd. UW, Warszawa 1981.
• Sałaciński L., Aporie wychowawcze szkoły i nauczyciela. Złudzenia transmisji wartości w edukacji, Oficyna Wyd. UZ, Zielona Góra 2010.
• Szewczyk K., Wychowywać człowieka mądrego, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 1998.
• Śliwerski B., Wprowadzanie w życie wartościowe, „Edukacja i Dialog” 2000, nr 3 (116).
• Tischner J., Myślenie według wartości, Wyd. Znak, Kraków 1993.

Identifiers

ISSN

1895-197X