Efekty wykorzystania chronologizacji w badaniach nad opisem przekładowym leksyki zapożyczonej (na materiale XIX-wiecznego Dokładnego słownika języka polskiego i ruskiego)

• Authors: Mędelska Jolanta

Title variants

EN

The effects of using chronologization in research on the lexicographic description of borrowed lexis (based on the material of the 19th century Dokładny słownik języka polskiego i ruskiego)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Autorzy przeanalizowali wyrazy obce (w obrębie litery M) wykorzystane jako odpowiedniki leksyki rosyjskiej w słowniku rosyjsko-polskim z 1877 roku. Zbadali 23 translaty wyposażone w opis znaczenia, zbędny w słowniku przekładowym, oraz 23 translaty pozbawione takiego opisu. Przeszukali zbiory zdigitalizowane, ustalając daty pojawienia się w obiegu badanych jednostek oraz daty i liczbę kolejnych wystąpień do roku 1877. Wykazali, że opisami na ogół opatrywano leksykę trudną, neologiczną, o ograniczonym zasięgu i słabym upowszechnieniu, zazwyczaj nieodzwierciedloną w słowniku Lindego. Badane jednostki prawdopodobnie nie należały też do aktywnego zasobu słownego samego redaktora, ponieważ pominął je w części polsko-rosyjskiej badanego słownika.

EN

The authors analysed foreign words (starting with the letter M) used as equivalents of Russian lexis in an 1877 Russian-Polish dictionary. They examined 23 translations that included a description of the meaning, unnecessary in a translation dictionary, and 23 translations without such a description. They searched digitised collections, establishing the dates the surveyed items first appeared in use, as well as the dates and number of subsequent occurrences up to 1877. They showed that the descriptions were usually applied to difficult, neological lexis of limited range and poor dissemination, usually not reflected in Linde’s dictionary. The items under study probably did not belong to the editor’s active vocabulary either, as he omitted them from the Polish-Russian part of the dictionary under study.

Keywords

PL

XIX-wieczny słownik przekładowy; zapożyczenia; chronologizacja

EN

19th century translation dictionary; borrowing; chronologization

• Publisher: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
• Journal: Język Polski
• Year: 2023
• Volume: 103
• Issue: 3
• Pages: 86-100

Contributors

author

Mędelska Jolanta

• Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

Identifiers

DOI

https://doi.org/10.31286/JP.00196