Działalność Rajmunda Llulla w Afryce Północnej (XIII i XIV wiek). Początki dialogu chrześcijańsko-muzułmańskiego

• Authors: Hryszko Rafał

Title variants

EN

Work of Raimund Llull in North Africa (13th and 14th centuries). Beginnings of Christian-Moslem dialogue

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł został poświęcony okolicznościom trzech wypraw misyjnych Rajmunda Llulla do Afryki (kolejno do: Tunisu w latach 1292–1293, Bidżaji w 1307 r. i ponownie Tunisu w latach 1314–1315). W pierwszej części artykułu, po sumarycznym zaprezentowaniu życia i dokonań Llulla, zostało nakreślone tło relacji Korony Aragonii z północnoafrykańskim państwem Hafsydów, które stało się terenem jego aktywności misyjnej. Na podstawie wybranych pism uczonego przedstawiono motywy, jakimi kierował się przy pracy chrystianizacyjnej. Osobne miejsce zajmuje analiza proponowanych przezeń metod konwersji muzułmanów na tle XIII-wiecznej myśli misjologicznej. W artykule ukazano także wpływ wydarzeń związanych z kolejnymi podróżami do Afryki na modyfikację refleksji nad problemem nawracania muzułmanów na chrześcijaństwo w oparciu o dialog. Llull, uciekając się do rozumu i używając argumentów filozoficznych, odwoływał się do wspólnych elementów łączących obie religie jako płaszczyzny porozumienia. W ten sposób wytyczał nowe zasady postępowania na styku świata chrześcijaństwa zachodniego i domeny islamu.

EN

The article is focusing on the circumstances of three missionary trips of Raimund Llull to Africa (to Tunisia in the years 1292-1293, Bejaia in 1307 and again to Tunisia between 1314 and 1315). In the first part of the article, after a brief presentation of the life and achievements of Raimund Llull, the background of mutual relations between Aragon and the North-African state ruled by the Hafsids, which became an area of missionary activity in that part of the world, was presented. Pursuant to the selected writings of the scholar, motives were presented, on which he based his missionary activity. Some special focus is directed on the activity among the Moslems and the methods he suggested in that type of work according to the mission-theological thought of the 13th century. The article also shows the influence of the events connected with his subsequent travels to Africa on the modification of the reflection on the problem of converting the Moslems on the basis of a dialogue. Llull, resorting to the reason and using philosophical arguments, referred to the common elements of the both religions as the common ground for agreement and mutual understanding. In this way he pointed to some new principles of acting on the meeting point of the western Christian world and the Islam domain.

Keywords

PL

Rajmund Llull (Raimundus Lullus); Misje; Muzułmanie; dialog międzyreligijny; historia Kościoła w XIII–XIV wieku

EN

Raimund Llull (Raimundus Lullus); Missions; Moslems; interreligious dialogue; the history of the Church of the 13th and 14th centuries

• Publisher: Verbinum / Wydawnictwo Księży Werbistów
• Journal: Nurt SVD
• Year: 2015
• Issue: 2
• Pages: 56-85

Dates

published

2015-12-31

Contributors

author

Hryszko Rafał

• Uniwersytet Jagielloński

References

• R. Llull, Vida coetánea de Ramón Llull, [w:] M. Batllori, M. Caldentey (red.), Obras literarias de R. Lull, Madrid 1948
• R. Llull, Libre de contemplació en Deu, escrit a Mallorca i transladat darabic en romanç vulgar devers lany MCCLXXII, t. I–II, [w:] Obres de Ramon Lull, v. II–III, Palma de Mallorca 1906
• R. Llull, Libre de doctrina pueril, [w:] Doctrina Pueril, Libre del Orde de Cavalleria: text original y antiga versió francesa, Art de Confessió, [w:] Obres de Ramon Lull, v. I, Palma de Mallorca 1906
• R. Lulle, Le live du gentil et des trois sages, texte établi et présenté par A. Llinarès, Paris 1966
• R. Llull, Libre de Blanquerna escrit a Montpeller devers lany MCCLXXXIIII, [w:] Obres de Ramon Lull, v. IX, Palma de Mallorca 1914
• A. Llinares, Raymond Lulle, philosophe de l’action, Grenoble 1963
• J. Judycka, Raimundus Phantasticus. Życie i twórczość Rajmunda Lulla, „Acta Mediaevalia”, t. 15, 2002
• A. Sawicka, Szaleństwa miłości błogosławionego Rajmunda, [w:] taż, Drogi i rozdroża kultury katalońskiej, Kraków 2006
• A. Sawicka, Działalność Rajmunda Lulla na rzecz dialogu z islamem, [w:] A. Zając (red.), Krucjata bez krucjat. O franciszkanach na ziemiach islamu, Kraków 2011
• J.M. Ruiz, A. Soler, Vida, pensament i context de Ramon Llull, „Catalan Historical Review”, nr 1, 2008
• A. Miotk, Rajmund Lull jako prekursor metody dialogu w misyjnej działalności Kościoła katolickiego w średniowieczu, „Studia Warmińskie”, t. 41–42
• Ch. Dufourq, La Mediterranée et le christianisme: cadre geopolitique et économique de l’apostolat missionaire de Ramon Llull, „Estudios Lulianos”, v. 24, 1980
• A. Dziubiński, Afryka Północna od VII do XVI w., [w:] M. Tymowski (red.), Historia Afryki do początku XX w., Wrocław–Warszawa–Kraków 1996
• M. Barceló, „...Per Sarraïns a preïcar” o l’art de predicar a audiències captives, „Estudi General”, nr 9, 1989
• Święty Tomasz z Akwinu, Summa teologiczna, t. 15, Wiara i nadzieja (II–II, q.1–22), tłum. P. Bełch, Londyn 1966
• M. Piechowiak, Filozofia praw człowieka. Prawa człowieka w świetle ich międzynarodowej ochrony, Lublin 1999
• A. Vauchez, Chrześcijanie wobec niechrześcijan, [w:] tenże (red.), Historia chrześcijaństwa, tłum. J.M. Kłoczowski, t. 5, Warszawa 2001
• G. Golubovich, Biblioteca bio-bibliografica della Terra Santa e dell’Oriente Francescano. Prima serie (annali), t. I: Annali di Terra Santa dal 1215 al 1300, Firenze 1906
• H. Prutz (red.), De statu Saracenorum et de Mahomete pseudopropheta et eorum lege et fide, Kulturgeschichte der Kreuzzüge, Berlin 1883, Appendix I
• R. Lulle, Le live du gentil et des trois sages, texte établi et présenté par A. Llinarès, Paris 1966
• B.Z. Kedar, Crusade and Mission: European Approaches Toward the Muslims, Princeton University Press 1984.
• C.H. Lohr, Ramon Llull, Liber Alquindi and Liber Telif, „Estudios Lulianos”, nr 11, 1968
• R. Llull, De civitate mundi, [w:] J. Stöhr (red.), Raimundi Lulli Opera latina, t. II, Turnhout 1960
• F. Fiorentini, L’ultimo Lullo. Gli Opera tuniciana, „Revista Catalana de Teologia”, t. 32, nr 2, 2013

Identifiers

ISSN

1233-9717