Woliński „but Widara”. Przyczynek do dyskusji nad relacjami słowiańsko-skandynawskimi we wczesnym średniowieczu

• Authors: Kajkowski Kamil

Title variants

EN

“Vidar’s shoe” from Wolin. A contribution to the discussion on Slavic-Scandinavian relations in the early Middle Ages

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The article examines an early medieval object interpreted as an amulet: a shoe of the Scandinavian god, Vidar, discovered during archaeological excavations at the Old Town in Wolin. A hypothesis about its relationship with the Norse mythic concepts is subjected to scrutiny. Some features of the artefact may indicate its special role in the social life or beliefs of the population inhabiting the south Baltic coast.

Keywords

PL

Wolin; wczesne średniowiecze; but/stopa; Widar; wierzenia; magia

EN

Wolin; early Middle Ages; shoe/foot; Vidar; beliefs; magic

• Publisher: Muzeum Narodowe w Szczecinie
• Journal: Materiały Zachodniopomorskie
• Year: 2018
• Volume: 14
• Pages: 155-165

Dates

published

2018-12-27

Contributors

author

Kajkowski Kamil

• Muzeum Zachodniokaszubskie w Bytowie

References

• Adam II. 1917. Magistri Adami Bremensis Gesta Hammaburgensis ecclesiae pontificum. W: Scriptores, Rerum Germanicum in usum Scholarum. Wyd. B. Schmeidler. Hannover –Leipzig.
• Herbord. 1872. Herbordi vita Ottonis episcopi babenbergensis. W: Monumenta Poloniae Historica. Pomniki dziejowe Polski II. Wyd. A. Bielowski. Lwów, 71–127.
• Fuglesang S.H. 1989. Viking and Medieval Amulets in Scandinavia. Fornvännen 84, 15–27.
• Gardeła L. 2014. Scandinavian Amulets in Viking Age Poland. Rzeszów.
• Gardeła L. 2015. Uzbrojona kobieta z Truso. Nowe rozważania nad miniaturami tzw. walkirii z epoki wikingów. Pruthenia 10, 75–104.
• Gładykowska-Rzeczycka J., Rożnowski F. 1988. The Demographic Structure of the Baltic Slavs in the Early Middle-Ages from the Anthropological Point of View. Slavia Antiqua 31, 23–26.
• Gruszka B. 2010. Obiekt z początków średniowiecza w Stożnem, stan. 2, pow. zielonogórski. Slavia Antiqua 51, 227–267.
• Guriewicz A. 1987. Problemy średniowiecznej kultury ludowej. Warszawa.
• Helmbrecht M. 2011. Wirkmächtige Kommunikationsmedien. Menschenbilder der Vendel- und Wikingerzeit und ihre Kontexte. Lund.
• Houlbrook C. 2013. Ritual, Recycling and Recontextualization: Putting the Concealed Shoe into Context. Cambridge Archaeological Journal 23/1, 99–112.
• Jagla J. 2009. Wieczna prośba i dziękczynienie. O symbolicznych relacjach między sacrum i profanum w przedstawieniach wotywnych z obszaru Polski Centralnej. Warszawa.
• Jagodziński M.F. 2012. Zasady funkcjonowania handlu w Truso – kwestia wymiany dalekosiężnej oraz zagadnienie roli zaplecza w codziennym obrocie rynkowym. W: K. Grążawski, M. Dulinicz (red.), Pogranicza kulturowe w Europie średniowiecznej. Słowianie i ich sąsiedzi. Brodnica–Warszawa–Olsztyn, 57–76.
• Jagodziński M.F. 2015. Truso – legenda Bałtyku. Katalog wystawy. Elbląg.
• Kajkowski K. 2016. Święty Wojciech, urbs Gyddaanyzc i chrystianizacja Pomorza Wschodniego. Kilka uwag na marginesie rozważań dotyczących kultury duchowej mieszkańców grodu w widłach Wisły i Motławy. Komunikaty Mazursko-Warmińskie 3 (293), 431–455.
• Kętrzyński S. 1961. Polska X–XI wieku. Warszawa.
• Kolendo J. 1985. Miejsca występowania bursztynu według Pliniusza Starszego. Prace Muzeum Ziemi 37, 5–26
• Kosmowska-Ceranowicz B., Choińska-Bochdan E. 2003. Z bursztynem przez tysiąclecia. Gdańsk.
• Kowalski A.P. 2013. Mit a piękno. Z badań nad pochodzeniem sztuki. Bydgoszcz.
• Lebeuf A. 2003. Stopa bosa, stopa obuta. Semantyka motywu ikonograficznego. Kraków.
• Lindow J. 2001. Norse Mythology. A Guide to the Gods, Heroes, Rituals, and Beliefs. Oxford. Łosiński W. 1979. Niektóre momenty dziejów Słowiańszczyzny Połabskiej w IX–X w. w świetle elementów analizy osadniczej. Slavia Antiqua 26, 13–32.
• Paner H. 2004. The Spatial Development of Gdańsk to the beginning of the 14th Century. The Origins of the Old and Main Town. W: P. Urbańczyk (red.), Polish Lands at the Turn of the First and the Second Millennia. Warszawa, 15–32.
• Piskorski J.M. 2002. Pomorze plemienne. Historia – Archeologia – Językoznawstwo. Szczecin.
• Popkiewicz E. 2010. Bursztyn w wierzeniach średniowiecznych ludzi. W: M. Bogacki, M. Franz, Z. Pilarczyk (red.), Religijność ludów Morza Bałtyckiego. Stosunki polsko-duńskie w dziejach. Mare integrans. Studia nad dziejami wybrzeży Morza Bałtyckiego. Toruń, 272–281.
• Simek R. 1993. Dictionary of Northern Mythology. Woodbridge.
• Słupecki L.P. 2003. Mitologia skandynawska w epoce wikingów. Kraków.
• Solli B. 2002. Seid. Myter, sjamanisme og kjønn i vikingenes tid. Oslo.
• Stanisławski. 2013a. Jómswikingowie z Wolina-Jómsborga – studium archeologiczne przenikania kultury skandynawskiej na ziemie polskie. Wrocław.
• Stanisławski B. 2013b. Wstęp do archeologii wczesnośredniowiecznego Wolina. W: B. Stan isławski, W. Filipowiak (red.), Wolin wczesnośredniowieczny, część 1. Warszawa, 14–32.
• Stanisławski B. 2014. Jómsvikinga saga w świetle źródeł archeologicznych. W: B. Stanisławski, W. Filipowiak (red.), Wolin wczesnośredniowieczny, część 2. Warszawa, 318–349.
• Skre D. 2011. Things from the Town. Artefacts and Inhabitants in Viking-age Kaupang. Aarhus.
• Wapińska A. 1967. Materiały do wczesnośredniowiecznego bursztyniarstwa gdańskiego. Gdańsk Wczesnośredniowieczny 6, 83–100.
• Wojtasik J. 1992. Bursztyn ze stanowisk wykopaliskowych 5, 6 oraz znaleziony luźno na Starym Mieście w Wolinie. Materiały Zachodniopomorskie 38, 173–201.
• Wojtasik J. 2013. Bursztyniarstwo wczesnośredniowiecznego Wolina. W: B. Stanisławski, W. Filipowiak (red.), Wolin wczesnośredniowieczny, część 1. Warszawa, 235–249.
• Żak J. 1967. „Importy” skandynawskie na ziemiach zachodniosłowiańskich od IX do XI wieku (Część syntetyczna). Poznań.

Identifiers

ISSN

0076-5236