Fraszka „Na Historyją trojańską” (II 74) Jana Kochanowskiego: niejasności, znaki zapytania, „dubia”

• Authors: Rusnak Radoslaw

Title variants

EN

Jan Kochanowski’s Trifle “Na Historyją trojańską” (“On Trojan History”) (II 74): Ambiguities, Question Marks, Dubious Things

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule podjęto kwestię nieprzystawalności oceny poczynań mitycznego Parysa z fraszki II 74 Jana Kochanowskiego do tego wizerunku jego postaci, jaki przedstawiony zostaje w utworze upamiętnianym niniejszym epigramem, to jest anonimową "Historyją trojańską". Podczas gdy fraszka czyni z trojańskiego królewicza czytelne egzemplum siły inspirującej do działania – z jaką miłość zwykła wpływać na tych, którzy jej doświadczają (w wierszu myśl tę wyraża autor eliptyczne: „dobrze miłować”) – a w pozytywnym świetle stawia nawet cenę życia, jaką za dokonane przez Parysa porwanie Heleny ponieść przyszło jego własnym braciom, tekst "Historyi" okazuje się dla niego o wiele surowszy, ponieważ wraz z Priamem obarcza się go tam winą za ostateczny upadek Ilionu. Przyczyn owej rozbieżności dopatruje się autor artykułu zarówno w sferze psychologicznej, jak i w specyfice gatunku, który reprezentuje omawiany utwór.

EN

The paper raises the problem of incommensurability of evaluation of the actions of the mythical Paris from Jan Kochanowski’s trifle (II 74) to the image of this figure presented in the piece that the present epigram commemorates, i.e. an anonymous “Historyja trojańska” (“Trojan History”). While in the trifle the Trojan prince is viewed as a readable exemplum of power which inspires to action–the power with which love influences those who experience it (the thought is expressed in the triffle with the words “dobrze miłować” (“love dearly”)–and puts in a good light even the price of life which his own brothers had to pay for Helen’s kidnapping by Paris, in the text of “Trojan History” he is seen as more severe since here Paris together with Priam are made responsible for the ultimate fall of Troy. The author of the paper sees the reason of the discrepancy both in the psychological sphere and in the specificity of the genre the piece in question represents.

Keywords

EN

Jan Kochanowski; Kochanowski's trifle II 74; "Trojan History"

• Publisher: Instytut Badań Literackich PAN
• Journal: Pamiętnik Literacki
• Year: 2018
• Volume: 109
• Issue: 4
• Pages: 111-118

Dates

published

2018-12-31

Contributors

author

Rusnak Radoslaw

Identifiers

DOI

10.18318/pl.2018.4.7