Moralitet „Komedyja Justyna i Konstancyjej” Marcina Bielskiego a karnawał

• Authors: Wojtowicz Witold

Title variants

EN

“Komedyja Justyna i Konstancyjej” (“A Comedy of Justyn and Konstancja”) Morality Play by Marcin Bielski and the Carnival

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

"Komedyję Justyna i Konstancyjej" (1557) Marcina Bielskiego można wiązać z karnawałem dzięki wyraźnemu kategoryzowaniu w niej postaw zarówno nagannych, jak i godnych aprobaty, co właściwe jest poetyce moralitetu. Uwarunkowania teologiczne karnawału spotykają się w debacie Krotofili, Justinusa i Czasu z kontekstem medycznym. Zwraca uwagę rola ars iocandi w przezwyciężaniu melancholii, ogólnie – w utrzymaniu dobrostanu człowieka. Ulubionym tematem przedstawień karnawału – w tym także tekstów literackich – było pożycie małżeńskie i sam akt zawarcia małżeństwa, jak również wszystkie zwyczaje, które ten akt poprzedzały (co wpisuje się także w problematykę skupioną wokół przejawów grzechu nieczystości). Ponadto w sztuce Bielskiego podjęty został problem przemocy, skorelowany tu z decorum na płaszczyźnie językowej. Odbija się tu refleks kultury dworskiej. Bielski wykazuje znajomość kodu dworskiego i tekstów należących bezspornie do tego kręgu społecznego. Interpretacja "Komedyi" wymaga zatem uwzględnienia kontekstów socjokulturowych, komponentów związanych z medycyną, ale także z karnawałem.

EN

Marcin Bielski’s “Komedyja Justyna i Konstancyjej” (“A Comedy of Justyn and Konstancja,” 1557) may be linked to the carnival due to that it clearly categorises both the negative attitudes and the ones which gain approval, which is typical of the morality play poetics. Theological circumstances of the carnival meet in the debate of Krotofila (Burlesque), Justinus and Czas (Time) with a medical context. The role of ars iocandi in overcoming melancholy deserves attention, generally in preserving a man’s well-being. Favourite topics of carnival performances, and also of literary texts, were married life and the act of getting married itself, as well as all the customs preceding this act (which also includes the problems focused on the manifestations of the sin of impurity). Additionally, Bielski’s play raises the problem of violence which correlates here with the principle of decorum on the language plane. The court culture is also reflected here. Bielski shows his knowledge of the court code and the texts which indisputably belong to this social circle. Interpretation of the piece in question thus calls for resort to sociocultural contexts, medicine-related components, and also the carnival.

Keywords

EN

Marcin Bielski; Marcin Bielski's "A Comedy od Justyn and Konstancja"; morality play; carnival

• Publisher: Instytut Badań Literackich PAN
• Journal: Pamiętnik Literacki
• Year: 2018
• Volume: 109
• Issue: 4
• Pages: 39-63

Dates

published

2018-12-31

Contributors

author

Wojtowicz Witold

Identifiers

DOI

10.18318/pl.2018.4.3