Wolność a wspólnota w myśli Józefa Tischnera

• Authors: Przybyło Sławomir

Title variants

EN

Freedom and community in Joseph Tischner’s thought

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest przedstawienie refleksji Józefa Tischnera na temat wspólnoty i jej związku z wolnością. W jego opinii, różniącej się od poglądów myślicieli liberalnych, nikt nie może być prawdziwie wolny w samotności – wartość ta realizuje się wyłącznie poprzez kontakty społeczne. Życie we wspólnocie wymaga, aby jej członkowie byli zdolni do zawierania kompromisów i prowadzenia dialogu z innymi ludźmi. Wówczas możliwa jest należyta troska o dobro wspólne. Przykładem wspólnoty, mającej dla Tischnera szczególne znaczenie, były przede wszystkim ojczyzna i wspólnota religijna.

EN

The aim of this article is to present Joseph Tischner’s notion about community and its relationship with freedom. In his opinion, which differs substantially from the views of liberal thinkers, no one can be truly free in solitude – this value is realized only through the social contacts. Community life requires that its members know how to compromise and engage in dialogue with other people. Then, it is possible responsible care for the common good. Example of a community, which had special significance for Tischner, was primarily a homeland and a religious community.

Keywords

PL

wolność; wspólnota; kompromis; ojczyzna

EN

freedom; community; compromise; homeland

• Publisher: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
• Journal: Studia Socialia Cracoviensia
• Year: 2014
• Issue: 1(10)
• Pages: 71-83

Dates

published

2014

Contributors

author

Przybyło Sławomir

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

References

• Bonowicz W., Tischner, Kraków 2001.
• Gowin J., Religia i ludzkie biedy, Kraków 2003.
• Jan Paweł II, Homilia w czasie Mszy św. odprawionej dla świata pracy, www.mateusz.pl/jp99/pp/1987/pp19870612c.htm (26.11.2013).
• Jan Paweł II, enc. Laborem exercens.
• Jędrzejewski A., Nikt nie jest dobry w samotności. Filozofia społeczna ks. Józefa Tischnera, Radom 2006.
• Kępiński A., Rytm życia, Kraków 1972.
• Kępiński A., Schizofrenia, Warszawa 1972.
• Michnik A., Tischner J., Żakowski J., Między Panem a Plebanem, Kraków 1995.
• Norwid C., Pisma wszystkie, t. 7, cz. II, Warszawa 1971.
• Popper K., Społeczeństwo otwarte i jego wrogowie, t. 1, przeł. H. Krahelska, Warszawa 1993.
• Rogowski W., Dylematy liberalizmu. Wokół myślenia politycznego Józefa Tischnera, Toruń 2013.
• Tischner J., „Koncesjonowani”, „Tygodnik Powszechny” (1992) 16, s. 9.
• Tischner J., Darowane pięć minut, „Polis” (1995) 5, s. 1–4.
• Tischner J., Dramat polityki i etyki, „Tygodnik Powszechny” (1990) 18, s. 1, 6.
• Tischner J., Duchowieństwo, „Tygodnik Powszechny” (1993) 19, s. 1, 6.
• Tischner J., Etyka Solidarności oraz Homo sovieticus, Kraków 1992.
• Tischner J., Etyka wartości i nadziei, [w:] J. A. Kłoczowski, J. Tischner, Wobec wartości, Poznań 2001, s. 9–132.
• Tischner J., Idzie o honor, Kraków 1994.
• Tischner J., Żakowski J., Tischner czyta Katechizm, Kraków 1996.
• Tischner J., Jacy jesteśmy?, „Tygodnik Powszechny” (1992) 10, s. 1.
• Tischner J., Kościół i antypaństwowy syndrom Polaków, „Tygodnik Powszechny” (1991) 38, s. 6–7.
• Tischner J., Kościół wobec przemian [w:] J. Tischner, Wiara ze słuchania, Kraków 2009, s. 272–277;
• Tischner J., Kryjówki, O (nie)tolerancji, państwie, Kościele i sobie (rozmowa z Michałem Góreckim), „Gazeta Pomorska” (1993) 101, s. 1, 4.
• Tischner J., Między moralnym kompromisem a utopią, „Znak” (1977) 10, s. 1103–1121.
• Tischner J., Miłość niemiłowana, Kraków 1993.
• Tischner J., Myślenie według wartości, „Znak” (1978) 78, s. 957–970.
• Tischner J., Ogłupiali z rozkoszy, „Tygodnik Powszechny” (1998) 1, s. 1, 4.
• Tischner J., Podglądanie Pana Boga, „Znak” (1997) 12, s. 8–24.
• Tischner J., Pomoc w rachunku sumienia, [w:] J. Tischner, Przekonać Pana Boga, Kraków 1999, s. 197–214.
• Tischner J., Praca i słowo o pacy, „Tygodnik Powszechny” (1981) 50, s. 2.
• Tischner J., Prawa Polaka i prawa człowieka, „Gazeta Wyborcza” (1996) 209, s. 10.
• Tischner J., Prawda i sprawiedliwość, „Tygodnik Powszechny” (1982) 49, s. 1, 7.
• Tischner J., Przekonać Pana Boga (rozmowa z D. Zańko i J. Gowinem), Kraków 1999.
• Tischner J., Rekolekcje paryskie, Kraków 2013.
• Tischner J., Religio znaczy: więź, [w:] J. Tischner, Polski młyn, Kraków 1991, s. 323–354.
• Tischner J., Rodowód patriotyzmu, „W drodze” (1982) 8, s. 21.
• Tischner J., Rozważania o wyzwoleniu i wspólnocie, „Tygodnik Powszechny” (1981) 50, s. 1–2.
• Tischner J., Rycerze cnoty, „Res Publica” (1989) 7, s. 74–76.
• Tischner J., Słowo o Ślebodzie. Kazania spod Turbacza 1981–1997, Kraków 2003.
• Tischner J., Solidarność sumień. Kazanie wygłoszone na Wawelu dnia 19 X 1980 r., „Tygodnik Powszechny” (1980) 43, s. 1.
• Tischner J., Społeczeństwo dialogu, „Tygodnik Powszechny” (1982) 44, s. 1, 7.
• Tischner J., Społeczność, która nie wojowała myślą…, „Tygodnik Powszechny” (1997) 9, s. 5.
• Tischner J., Spory przed znakiem drogowym, „Tygodnik Powszechny” (1993) 8, s. 1, 6 –7.
• Tischner J., Spotkanie (rozmowa z Anną Karoń–Ostrowską), Kraków 2008.
• Tischner J., Spór o człowieka czyli komunizm i chrześcijaństwo w Polsce po drugiej wojnie, [w:]
• J. Tischner, Polski młyn, Kraków 1991, s. 165–187.
• Tischner J., Spór o istnienie człowieka, Kraków 1998.
• Tischner J., Totalitarne wyzwanie. Judaizm i chrześcijaństwo wobec totalitaryzmu dwudziestego wieku. [w:] J. Tischner, Polski młyn, Kraków 1991, s. 145–164.
• Tischner J., Wciąż siedzimy na kruchej gałęzi (rozmowa z Adamem Szostkiewiczem), „Życie Warszawy” (1992) 30, s. 3.
• Tischner J., Wezwani do wolności, „Znak” (1985) 7, s. 204–212.
• Tischner J., Wiara ze słuchania, Kraków 2009.
• Tischner J., Wierzę w uczciwość tych ludzi, „Powściągliwość i Praca” (1993) 3, s. 8–9, 11.
• Tischner J., Wokół pytania o władzę, „Tygodnik Powszechny” (1994) 28, s. 1, 5.
• Tischner J., Zarys filozofii człowieka dla duszpasterzy i artystów, [w:] J. Tischner, Myślenie w żywiole piękna, Kraków 2004, s. 137–336.
• Tischner J., Znicestwienie Polski, „Res Publica” (1987) 6, s. 86–88.

Identifiers

DOI

http://dx.doi.org/10.15633/ssc.757