Krytyka oficjalnego chrześcijaństwa w późnych pismach Sørena Kierkegaarda

• Authors: Roszyk Maksymilian

Title variants

EN

Critique of the Official Christianity in Late Writings of Søren Kierkegaard

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł ma na celu przedstawienie syntetycznego uporządkowania zawartej w późnych pismach Kierkegaarda krytyki oficjalnego chrześcijaństwa, czyli tego, co w świecie funkcjonuje pod nazwą „chrześcijaństwo”, a co w rzeczywistości zdaniem Duńczyka nim nie jest. Artykuł otwiera zarys niezbędnej dla zrozumienia tej krytyki pozytywnej koncepcji chrześcijaństwa u Kierkegaarda, w szczególności jego idei naśladowania Chrystusa. Dalej omówione są trzy główne zarzuty, jakie wysuwa Duńczyk: (1) prowadzenie pogańskiego życia pod nazwą chrześcijaństwa, (2) zastąpienie naśladowania Chrystusa rozmaitymi aktywnościami werbalnymi, m.in. uczynienie z chrześcijaństwa doktryny, oraz (3) zastąpienie naśladowania Chrystusa oddawaniem mu czci. Te trzy zarzuty uzupełnione są (4) Kierkegaardowską krytyką stanu duchownego. W końcowej części zostaje postawiona teza, że przedstawiona przez Kierkegaarda krytyka ma charakter uniwersalny, tzn. dotyczy wszystkich głównych wyznań chrześcijańskich.

EN

The paper aims at presenting a synthetic reconstruction of Kierkegaard’s late critique of what he called “official Christianity,” that is that which in the world counts as Christianity but which, according to Kierkegaard, has nothing to do with real Christianity. The paper begins with a short presentation of what according to Kierkegaard the essence of real Christianity is, with special emphasis on his idea of imitating Christ. Then his main reproaches follow: (1) leading a pagan life and calling it Christian, (2) rejection of imitation of Christ and putting some verbal activities instead, and (3) rejection of imitation of Christ and worshiping him instead. Those three points are supplemented by Kierkegaardian (4) critique of clergy. In the final section it is argued that Kierkegaard’s critique is universal in scope, i.e. it concerns all major Christian denominations.

Keywords

PL

Kierkegaard; chrześcijaństwo; krytyka chrześcijaństwa

EN

Kierkegaard; Christianity; critique of Christianity

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Filozoficzne
• Year: 2019
• Volume: 67
• Issue: 2
• Pages: 77-101

Contributors

author

Roszyk Maksymilian

References

• DOMARADZKI, Mikołaj. 2006. O subiektywności prawdy w ujęciu Sørena Aabye Kierkegaarda. Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii.
• GOUWENS, David. 1996. Kierkegaard as Religious Thinker. Cambridge: Cambridge University Press.
• KIERKEGAARD, Søren. 2002. Wprawki do chrześcijaństwa. Przełożył Antoni Szwed. Kęty: Wydawnictwo ANTYK.
• KIERKEGAARD, Søren, 2006. Uzbrojona neutralność. Przełożył Karol Toeplitz. W: Aktualność Kierkegaarda: w 150 rocznicę śmierci myśliciela z Kopenhagi, red. Antoni Szwed, 229–241. Kęty: Wydawnictwo ANTYK.
• KIERKEGAARD, Søren. 2011. Chwila. W: IDEM, Okruchy filozoficzne. Chwila. Przełożył Karol Toelitz. Kęty: Wydawnictwo Marek Derewecki.
• KIERKEGAARD, Søren. 2016a. Osądź sam! Zalecone dla samooceny współczesności. Część druga. W: IDEM. Pisma późne. Przełożył Karol Toeplitz, 229–348. Kęty: Wydawnictwo Marek Derewecki, 2016.
• KIERKEGAARD, Søren. 2016b. Zalecone dla własnej oceny współczesności. W: IDEM. Pisma późne. Przełożył Karol TOEPLITZ, 147–228. Kęty: Wydawnictwo Marek Derewecki, 2016.
• PATTISON, George. 2012. Kierkegaard and the Theology of the Nineteenth Century. The Paradox and the ‘Point of Contact’. Cambridge: Cambridge University Press.
• SZOCIK, Konrad. 2015. Kierkegaardiańska koncepcja chrześcijaństwa. Między radykalną krytyką a poszukiwaniem ideału. W: Studia o filozofii Sørena Kierkegaarda: koncepcje, polemiki, inspiracje, red. Maria Gołębiewska, 112–131. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
• SZWED, Antoni. 1997. „Sørena Kierkegaarda próba przezwyciężenia estetycznego chrześcijaństwa”. Ethos 40 (1997), nr 4: 169–178.
• SZWED, Antoni. 1999. Między wolnością a prawdą egzystencji. Studium myśli Sørena Kierkegaarda. Kęty: Wydawnictwo ANTYK 1999.
• SZWED, Antoni. 2013. „Sørena Kierkegaarda sąd nad Marcinem Lutrem i luteranizmem”. Roczniki Filozoficzne 61, nr 3: 101–124.
• TOEPLITZ, Karol. 1975. Kierkegaard. Warszawa: Wiedza Powszechna.
• TOEPLITZ, Karol. 2006. „Teoria osobowości estetycznej (według S. A. Kierkegaarda)”. W: Aktualność Kierkegaarda: w 150 rocznicę śmierci myśliciela z Kopenhagi, red. Antoni Szwed, 7–35. Kęty: Wydawnictwo ANTYK.
• WESTPHAL, Merold. 2014. Kierkegaard’s Concept of Faith. Grand Rapids, MI, Cambridge, UK: William B. Eerdmans Publishing Company.

Identifiers

DOI

10.18290/rf.2019.67.2-4