Przeszłość ₍re₎konstruowana. Edukacja historyczna w muzeum narracyjnym

• Authors: Sobczyk Urszula

Title variants

EN

The past (re)constructed. Historical Education in the narrative museum

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Ponieważ zadaniem muzeów narracyjnych jest upowszechnianie starannie wypracowanych interpretacji historii, edukacja muzealna stanowi element w immanentny sposób wpisany w ich funkcjonowanie. Choć jest działalnością o doniosłym znaczeniu społecznym, wychowawczym i etycznym, sprzyja zniekształcaniu wiedzy historycznej. Artykuł odsłania przyczyny tych deformacji: wpływ historii, pamięci kulturowej, ideologii, ustaleń dydaktycznych i psychologicznych, polityki historycznej państwa, zaplecza fi nansowego i infrastrukturalnego placówki oraz jednostkowych predyspozycji, wiedzy i poglądów edukatora.

EN

The article explores specifi c of narration museums. Explain that the aim of them is to spread carefully worked interpretations of history. Next, shows that museum education is the element writt en immanently in their functioning. The main topic is to unveils deformation of the content of the historical museum education, such as historical influence, cultural memory, ideology, didactical and psychological arrangements, historical politics of the country, fi nancial and infrastructural supply of the agency and individual predispositions, educator’s knowledge and ideas.

Keywords

PL

edukacja historyczna; edukacja muzealna; muzeum narracyjne; polityka historyczna; przemoc symboliczna; historia; pamięć

EN

historical education; museum education; narrative museum; historical policy; symbolic power; history; memory

• Publisher: Fundacja Pro Scientia Publica
• Journal: Ogrody Nauk i Sztuk
• Year: 2014
• Issue: 4
• Pages: 297-305

Dates

published

2014

Contributors

author

Sobczyk Urszula

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków

References

• Bibliografia
• Akty prawne:
• [1] Ustawa z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach, Dz.U. 1997 nr 5 poz. 24, http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19970050024, 15.12.2013.
• Książki/czasopisma:
• [2] Assmann J., Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych, Warszawa 2008.
• [3] Bal M., Dyskurs muzeum, [w:] M. Popczyk (red.), Muzeum sztuki. Antologia, Kraków, 2006.
• [4] Baudrillard J., Symulakry i symulacja, Warszawa 2005.
• [5] Bloch M., Pochwała historii czyli o zawodzie historyka, Warszawa 1960.
• [6] Borusiewicz M., Nauka czy rozrywka? Nowa muzeologia w europejskich definicjach muzeum, Kraków 2012.
• [7] D’Alleva A., Metody i teorie historii sztuki, Kraków 2008.
• [8] Foucault M., Trzeba bronić społeczeństwa. Wykłady w College de France 1976, Warszawa 1998.
• [9] Halbwachs M., Społeczne ramy pamięci, Warszawa 1969.
• [10] Jackowski A., Czy wymyślilibyśmy dzisiaj muzea etnograficzne?, „Śląskie Prace Etnograficzne” 1993, nr 2.
• [11] Kudła L., Miejsce i rola muzeów we współczesnej szkole, [w:] W. Kawiorski (red.), Edukacja w muzeum, Nowy Sącz 2011.
• [12] Le Goff J., Historia i Pamięć, Warszawa 2007.
• [13] Matyschok-Nyckowska A., Innowacyjne formy zwiedzania muzeów, [w:] J. Pelczar (red.), Muzeum otwarte na edukację, Kraków 2011.
• [14] Merta T., Pamięć i nadzieja, [w:] R. Kostro, T. Merta (red.), Pamięć i odpowiedzialność, Kraków-Wrocław 2005.
• [15] Okoń W., Nowy słownik pedagogiczny, Warszawa 2004.
• [16] Pelczar J. (red.), Muzeum otwarte na edukację, Kraków 2011.
• [17] Pękala T., Estetyczne doświadczenie przeszłości, [w:] A. Zeidler-Janiszewska, R. Nycz (red.), Nowoczesność jako doświadczenie: dyscypliny – paradygmaty – dyskursy, Warszawa 2008.
• [18] Pomian K., Historia. Nauka wobec pamięci, Lublin 2006.
• [19] Robotycki Cz., Muzeum miejsce dla rzeczy i idei, [w:] M. M. Kośko (red.), Werbalizacja obrazu. Wyznania i Perswazje, T. 1, Poznań 1998.
• [20] Skowron R., Muzea i edukacja. Między przeszłością a przyszłością, [w:] W. Kawiorski (red.), Edukacja w muzeum, Nowy Sącz 2002.
• [21] Stobiecki R., Historycy wobec polityki historycznej, [w:] S. M. Nowinowski, J. Pomorski, R. Stobiecki (red.), Pamięć i polityka historyczna, Łódź 2008.
• [22] Szpociński A., Formy przeszłości a komunikacja społeczna, [w:] A. Szpociński, P. T. Kwiatkowski (red.), Przeszłość jako przedmiot przekazu, Warszawa 2006.
• [23] Tokarz T., Państwo wobec edukacji historycznej. Polskie spory u progu XXI wieku, [w:] A. P. Bieś, M. Chrost, B. Topij -Stempińska (red.), Pamięć, historia, polityka, Kraków 2012.
• [24] Topolski J., Jak się pisze i rozumie historię. Tajemnice narracji historycznej, Poznań 2008.
• [25] Unger P. M., Wybrane zasady dydaktyczne wykorzystania muzeów w nauczaniu historii, [w:] S. Roszak, M. Strzelecka (red.), Muzea i archiwa w edukacji historycznej, Toruń 2007.
• [26] Wróblewska U., Współczesne szanse i wyzwania edukacji muzealnej w skansenach, [w:] J. Pelczar (red.), Muzeum otwarte na edukację, Kraków 2011.
• [27] Zielecki A., Kształtowanie spostrzeżeń i wyobrażeń u uczniów na lekcjach historii w muzeum, [w:] A. Zielecki (red.), Muzeum w nauczaniu historii, Rzeszów 1989.
• Netografia:
• [28] Barańska K., Pożegnanie z edukacją, http://www.nimoz.pl/upload/wydawnictwa/Muzealnictwo/muzealnictwo51/Muzealnictwo_51_05.pdf, 15.12.2013.
• [29] Biuletyn z posiedzenia Komisji Kultury i Środków Przekazu (nr 41), http://orka.sejm.gov.pl/Biuletyn.nsf/0/14ABCFC9498C19FEC12571FE0049CA-4F/$Þle/0112905.pdf, 15.12.2013.
• [30] Cichocki M., Czas silnych tożsamości Polityka historyczna. Historycy - politycy - prasa, Muzeum Powstania Warszawskiego, http://www.teologiapolityczna.pl/marekcichocki-czas-silnych-tozsamosci-, 15.12.2013.
• [31] Emilewicz J., Do Przyjaciół i Współpracowników Muzeum PRL-u, http://www.mprl.muzhp.pl/list-jadwigi-emilewicz-do-przyjaciol-i-wspolpracownikow-muzeum-prl-u/, 15.12.2013.
• [32] Folga-Januszewska D., Muzeum: definicja i pojęcie. Czym jest muzeum dzisiaj?, http://www.nid.pl/UserFiles/File/Publikacje/Muzealnictwo/ muzealnictwo%2049/ muz_49-17.pdf, 15.12.2013.
• [33] Folga-Januszewska D., Muzea w Polsce 1989-2008 Stan, zachodzące zmiany i kierunki rozwoju muzeów w Europie oraz rekomendacje dla muzeów polskich, http://www.kongreskultury.pl/library/File/RaportMuzea/muzea_raport_w.pelna(1).pdf, 15.12.2013.
• [34] Gawin D., Spór o piękne mity, http://www.teologiapolityczna.pl/gawin_05_01_spor_o_piekne_mity/, 15.12.2013.
• [35] Hahn H. H., Traba R., Kończal K., Reinterpretacje i nowa koncepcja badań, http://www.cbh.pan.pl/images/ stories/pliki/pdf/PNMP/2009-1016_Reader_PL_online.pdf, 15.12.2013.
• [36] Informacje o Muzeum Historii Polski, http://www.muzhp.pl/muzeum/o-muzeum/8/informacje-o-muzeum-historii-polski, 15.12.2013.
• [37] Karamanov A., Działalność edukacyjna muzeów na Ukrainie. Współczesne kierunki w kontekście spełniania misji kulturowej, http://www.nimoz.pl/upload/wydawnictwa/Muzealnictwo/muzealnictwo52/Muzealnictwo_52_32.pdf, 15.12.2013.
• [38] Kąkolewski I., Kostro R., Matwiejczuk M., Muzeum Historii Polski w Warszawie, http://www.nimoz.pl/upload/wydawnictwa/Muzealnictwo/muzealnictwo52/Muzealnictwo_52_24.pdf, 15.12.2013.
• [39] Kodeks Etyki ICOM dla Muzeów, http://icom.museum/fileadmin/user_upload/pdf/Codes/poland.pdf, 15.12.2013.
• [40] Kowalczyk W., Celebrować, zabawiać czy edukować? Po co społeczeństwu są dziś publiczne muzea?, http://www.nimoz.pl/upload/wydawnictwa/Ogrody nauk i sztuk nr 2014 (4) 305 Muzealnictwo/muzealnictwo51/Muzealnictwo_51_06.pdf, 15.12.2013.
• [41] Melosik Z., (Re)konstrukcje podróżowania w kulturze instant: konteksty socjopedagogiczne, http://za.uap.edu.pl/wp-content/uploads/2012/02/Zeszyty-Artystyczne-21.pdf, 15.12.2013.
• [42] Merta T., Czy państwo ma rządzić historią?, http://wyborcza.pl/1,76842,3421640.html, 15.12.2013.
• [43] Merta T., Polityka historyczna bez histerii, http://www.archiwum.wyborcza.pl/Archiwum/1,0,4390042,20050609RP-DGW,Polityka_historycz-na_bez_histerii,.html, 15.12.2013.
• [44] Merta T., Muzeum Historii Polski – początek podróży, http://smolensk.muzhp.pl/?page_id=28, 15.12.2013.
• [45] Nora P., Między pamięcią i historią: Les lieux de Memoire, http://www.artalways.org/wp-content/uploads/2009/03/archiwum-no21.pdf, 15.12.2013.
• [46] O Nas, http://www.1944.pl/o_muzeum/o_nas/, 15.12.2013.
• [47] Pater R., Muzeum w przestrzeni edukacji otwartej, http://www.nimoz.pl/pl/dzialalnosc/strategia-rozwoju-muzealnictwa/czas-muzeow-2/muzeum-w-przestrzeni-edukacji-otwartej, 15.12.2013.
• [48] Pater R., W poszukiwaniu standardów edukacji muzealnej, http://www.nimoz.pl/upload/wydawnictwa/Muzealnictwo/Muzealnictwo53/M_53_017_Pater_Edukacja.pdf, 15.12.2013.
• [49] Robotycki Cz., Czy można współcześnie tworzyć muzea etnograficzne?, http://ethnomuseum.website.pl/picture_412.dyn/Etnografia_Nowa_2009nr1_czeslaw_robotycki.pdf.pdf, 15.12.2013.
• [50] Szpociński A., Miejsca pamięci, http://tslmorawa.files.wordpress.com/2012/06/konwersatorium-rs_mk_szpocinski_miejsca-pamieci.pdf, 15.12.2013.
• [51] „Świątynia wiedzy czy teatr emocji” – dyskusja o polskich muzeach, http://dzieje.pl/edukacja/swiatynia-wiedzy-czy-teatr-emocji-dyskusja-o-polskich-muzeach, 15.12.2013
• [52] Świt muzeów narracyjnych, http://www.naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,390550,swit-muzeow-narracyjnych.html, 15.12.2013.
• [53] Tokarz T., Koncepcja „polityki historycznej” w myśli konserwatystów polskich, http://www.kulturaihistoria.umcs.lublin.pl/archives/2468, 15.12.2013.
• [54] Ujazdowski K.M., Merta T., Kostro R., Polityka historyczna i jej wrogowie, http://ujazdowski.pl/attachments/146_PolitykaHistorycznaIjejWrogowie.pdf, 15.12.2013.
• [55] Wizje dziejów Polski w muzeach historycznych – konferencja w Warszawie, http://dzieje.pl/aktualnosci/wizje-dziejow-polski-w-muzeachhistorycznych-konferencja-w-warszawie, 15.12.2013.
• [56] Zapis stenograÞ czny (731) z 37. posiedzenia Komisji Kultury i środków Przekazu, http://ww2.senat.pl/k6/kom/kksp/2007/037ksp.htm, 15.12.2013.

Identifiers

ISSN

2299-2014

DOI

10.15503/onis2014-297-305