Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2014 | 8/2014 | 321-344

Article title

Internalizing and externalizing disorders and type of family of origin – theoretical analysis and findings

Content

Title variants

PL
Zaburzenia internalizacyjne i eksternalizacyjne a typ rodziny pochodzenia – analiza teoretyczna i wyniki badań

Languages of publication

EN

Abstracts

EN
The authors conducted theoretical and empirical analysis of mechanisms of adjustment disorders (internalizing, externalizing and mixed) inherent in the family of origin. As the basis for the analyses, a systemic approach to the family was adopted, and within it, typological differentiation based on the concept of David Field (correct, chaotic, power, entangled and overprotective family), as well as the concept of emotional and behavioural disorders of Thomas M. Achenbach, which distinguishes internalizing, externalizing and mixed disorders. An analysis of relations between types and dimensions (syndromes) of adjustment disorders and types of the family of origin was attempted. The analysis showed that the quality of the family of origin (indicated by type) to a small extent determines differences in the types of adjustment disorders. However, certain significant tendencies were observed, which allow to conclude that specific forms of disorders are connected with particular features of the family of origin (taking into account differentiation resulting from parental roles: mother and father).
PL
Autorki dokonały analizy teoretycznej i empirycznej mechanizmów zaburzeń adaptacyjnych (internalizacyjnych, eksternalizacyjnych i mieszanych) tkwiących w rodzinie pochodzenia. Jako podstawę dokonanych analiz przyjęły systemowe ujęcie rodziny, a w jej ramach typologiczne jej zróżnicowanie na podstawie koncepcji Davida Fielda (rodzina prawidłowa, chaotyczna, władzy, uwikłana i nadopiekuńcza), a także koncepcję zaburzeń emocjonalnych i behawioralnych Thomasa M. Achenbacha, w której wyodrębnia się zaburzenia internalizacyjne, eksternalizacyjne i mieszane. Dokonano próby analizy zależności pomiędzy typami i wymiarami (syndromami) zaburzeń adaptacyjnych a typami rodziny pochodzenia. Analiza wykazała, że jakość rodziny pochodzenia (wskaźnikowana przez jej typ) w niewielkim stopniu determinuje zróżnicowanie w zakresie typów zaburzeń adaptacyjnych. Zaobserwowano jednak pewne istotne tendencje, które pozwalają wnioskować, że specyficzne formy zaburzeń są powiązane z określonymi cechami rodziny pochodzenia (z uwzględnieniem zróżnicowania wynikającego z ról rodzicielskich: matki i ojca).

Year

Issue

Pages

321-344

Physical description

Dates

published
2014-12-15

Contributors

author
  • University of Silesia in Katowice
  • Jagiellonian University in Kraków

References

  • [1] Achenbach T.M., Developmental psychopathology, Wiley, New York 1982.
  • [2] Achenbach T.M., Integrative guide for the 1991-CBCL/4-18, YSR, and TRF Profiles, University of Vermont, Department of Psychiatry, Burlington 1991.
  • [3] Achenbach T.M., Manual for the Teacher’s Form and 1991 Profile, University of Vermont, Department of Psychiatry, Burlington 1991.
  • [4] Beck U., Społeczeństwo ryzyka: w drodze ku innej nowoczesności, translation: S. Cieśla, “Scholar”, Warsaw 2004.
  • [5] Bertalanffy L., Ogólna teoria systemów – podstawy, rozwój, zastosowania, translation: E. Woydyłło-Woźniak, PWN, Warsaw 1984.
  • [6] Borecka-Biernat B., Style wychowania w rodzinie a agresywne zachowania dzieci, “Acta Universitatis Wratislaviensis. Prace Psychologiczne” 1992, no.26, p. 125–141.
  • [7] Borecka-Biernat B., Strategie radzenia sobie młodzieży w trudnych sytuacjach społecznych. Psychospołeczne uwarunkowania, Wydawnictwo UWr, Wrocław 2006.
  • [8] Borucka A., Ostaszewski K., Koncepcja resilience. Kluczowe pojęcia i wybrane zagadnienia, “Medycyna Wieku Rozwojowego” 2008, no. 2(12), p. 587–597.
  • [9] Bowen M., Family therapy in clinical practice, Jason Aronson, New York 1978.
  • [10] Bradshaw J., Zrozumieć rodzinę, IPZ i PTP, Warsaw 1994.
  • [11] Catton W.R., Family “divorce heritage” and its intergenerational transmission: toward a system-level perspective, “Sociological Perspectives” 1988, no. 31, p. 398–419.
  • [12] Coyne J.C., Toward an interactional description of depression, “Psychiatry” 1976, no. 39, p. 28–40.
  • [13] Coyne J.C., Kessler R.C., Tal M., Turnbull J., Wortman C.B., Greden J.F., Living with a depressed person, “Journal of Consulting and Clinical Psychology” 1987, no. 55(3), p. 347–352.
  • [14] Coyne J.C., Thompson R., Palmer S.C., Marital quality, coping with conflict, marital complaints, and affection in couples with a depressed wife, “Journal of Family Psychology” 2002, no. 16(1), p. 26–37.
  • [15] Creswell J.W., Projektowanie badań naukowych: metody jakościowe, ilościowe i mieszane, translation: J. Gilewicz, UJ, Kraków 2013.
  • [16] Czapów Cz., Wychowanie resocjalizujące. Elementy metodyki i diagnozy, PWN, Warsaw 1978.
  • [17] Drożdżowicz L., Ogólna teoria systemów, [in:] Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny, de Barbaro B., eds., Wydawnictwo UJ, Kraków 1999, p. 9–17.
  • [18] Dunn J., Muun P., Becoming a family member: family conflict and the development of social understanding in the second year, “Child Development” 1985, no. 56,p. 480–492.
  • [19] Field D., Osobowości rodzinne, translation: Z. Kościuk, “Logos”, Warsaw 1996.
  • [20] Giddens A., Nowoczesność i tożsamość. “Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, translation: A. Szulżycka, WN PWN, Warsaw 2001.
  • [21] Giza-Poleszczuk A., Rodzina i system społeczny, [in:] Wymiary życia społecznego. Polska na przełomie XX i XXI wieku, Marody M., “Scholar”, Warsaw 2002, p. 272–301.
  • [22] Herzberger S.D., Przemoc domowa: perspektywa psychologii społecznej, translation: E. Bielawska-Batorowicz, PARPA, Warsaw 2002.
  • [23] Kwieciński Z., Edukacja wobec nadziei i zagrożeń współczesności, [in:] Humanistyka przełomu wieków, Kozielecki J., Wydawnictwo Akademickie “Żak”, Warsaw 1999, p. 51–77.
  • [24] McWhirter J.J., McWhirter B.T., McWhirter A.M., Hawley McWhirter E., Zagrożona młodzież, translation: H. Grzegołowska-Klarkowska, A. Basaj, PARPA, Warsaw 2001.
  • [25] Namysłowska I., Terapia rodzin, PWN, Warsaw 1997.
  • [26] Nowak B.M., Rodzina w kryzysie. Studium resocjalizacyjne, PWN, Warsaw 2012.
  • [27] Nowak S., Metodologia badań społecznych, PWN, Warsaw 2007.
  • [28] Olson D.H., Circumplex model of marital and family systems, “Journal of Family Therapy” 2000, no. 22, p. 144–167.
  • [29] Olson D.H., McCubbin H.I., Barnes H., Larsen A., Muxen M., Wilson M. (eds.), Family Inventories, Family Social Science, University of Minnesota, St. Paul (MN) 1985.
  • [30] Olson D.H., Russell C., Sprenkle D., Circumplex model: systemic assessment and treatment of families, Haworth Press, New York 1989.
  • [31] Opora R., Ewolucja niedostosowania społecznego jako rezultat zmian w zakresie odporności psychicznej i zniekształceń poznawczych, UG, Gdańsk 2009.
  • [32] Opora R., Nieletni niedostosowani społecznie, lecz odporni psychicznie, [in:] Resilience. Teoria – badania – praktyka, W. Junik, eds., PARPAMEDIA, Warsaw 2011, p. 29–43.
  • [33] Patterson G.R., Reid J.B., Social interactional processes within the family: the study of the moment-by-moment family transaction in which human social development is imbedded, “Journal of Applied Developmental Psychology” 1984, no. 5, p. 237–262.
  • [34] Radochoński M., Wybrane zagadnienia psychopatologii w ujęciu systemowej koncepcji rodzin, “Roczniki Socjologii Rodziny” 1998, vol. X, p. 91–109.
  • [35] Radochoński M., Systemowa charakterystyka środowiska rodzinnego wielokrotnych sprawców czynów przestępczych, “Roczniki Socjologii Rodziny” 1990, vol. XI, p. 155––173.
  • [36] Rutter M., Psychosocial resilience and protective mechanisms, “American Journal Orthopsychiatry” 1987, no. 57(3), p. 316–331.
  • [37] Rutter M., Resilience concepts and findings: implications for family therapy, “Journal of Family Therapy” 1999, no. 21, p. 119–144.
  • [38] Rutter M., Genetic influences on risk and protection: implications for understanding resilience, [in:] Resilience and vulnerability: adaptation in the context of childhood adversities, S.S. Luthar, Cambridge University Press, New York 2003, p. 489–509.
  • [39] Ryś M., Systemy rodzinne. Metody badań struktury rodziny pochodzenia i rodziny własnej, CMPPP MEN, Warsaw 2001.
  • [40] Satir V., Rodzina. Tu powstaje człowiek, translation: E. Wojtych, GWP, Gdańsk 2000.
  • [41] Simons S.L., Whitbeck L.B., Conger R.D., Chyi-In W., Intergenerational transmission of harsh parenting, “Developmental Psychology” 1991, no. 27, p. 159–171.
  • [42] Sorenson S.B., Rutter C.M., Transgenerational patterns of suicide attempts, “Journal of Consulting and Clinical Psychology” 1991, no. 59(6), p. 861–866.
  • [43] Stanik J.M. (eds.), Psychospołeczne uwarunkowania i mechanizmy kryminogenezy a zachowania paraprzestępcze i przestępcze, Wydawnictwo WSP TWP, Warsaw 2007.
  • [44] Tryjarska B., Rodzina w ujęciu systemowym, [in:] Rodzice i dzieci. Psychologiczny obraz sytuacji problemowych, Milewska E., Szymanowska A., CMPPP MEN, Warsaw, p. 7–11.
  • [45] Urban B., Zaburzenia w zachowaniu i przestępczość młodzieży, UJ, Kraków 2000.
  • [46] Wolańczyk T., Zaburzenia emocjonalne i behawioralne u dzieci i młodzieży szkolnej w Polsce, AM, Warsaw 2002.
  • [47] Wysocka E., Ostafińska-Molik B., Rodzina w percepcji i doświadczeniach młodzieży prawidłowo i wadliwie przystosowanej – analiza porównawcza, in press.

Document Type

Publication order reference

Identifiers

ISSN
2081-3767

YADDA identifier

bwmeta1.element.desklight-e7ad6f17-e217-46a8-9a21-17e8c0da73da
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.