Tatarszczyzna według Marcina Paszkowskiego. Prawda czy mit?

• Authors: Pawlina Agata

Title variants

EN

Tatars according to Marcin Paszkowski. Truth or Myth?

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Marcin Paszkowski – XVII-wieczny „pisarz okolicznościowy”, chętnie podejmował w swych utworach tematykę wschodnią. W jednym ze swych dzieł, zatytułowanym Dzieje tureckie i utarczki kozackie z Tatary, wydanym w 1615 roku, w wierszowanej formie opowiedział o dwóch orientalnych nacjach – Turkach i Tatarach. W dziele tym opisy wydarzeń historycznych przeplatają się z charakterystyką obyczajów, religii, stylu życia czy też informacjami geograficznymi. Paszkowski próbuje przybliżyć polskiemu czytelnikowi obce i nieznane narody, ich kulturę, a nawet język. Praca tego autora zawiera liczne słownictwo tureckie, ułożone w formie rozmówek oraz polsko-tureckiego słowniczka. Czy wszystkie zawarte w tym dziele informacje są wiarygodne, zwłaszcza te opisujące Tatarów? Jaki obraz tatarszczyzny skreślił XVII-wieczny poeta? Celem niniejszego artykułu była próba odpowiedzi na postawione pytania.

EN

Marcin Paszkowski – a 17th-century “occasional writer” willingly addresses Eastern issues in his works. In one of them entitled “Turkish History and Cossack Skirmishes with Tatars” (Krakow 1615), in poetic form he narrates events of two oriental nations: Turks and Tatars. In this work, the descriptions of historical events are intertwined with the characteristics of customs, religion, lifestyle or with geographical information. Paszkowski tries to familiarize the Polish reader with foreign and unknown nations, their culture and even language. Paszkowski’s work contains numerous Turkish vocabulary arranged in the form of a phrasebook and a Polish-Turkish dictionary. Is all the information contained in this work reliable, especially that describing the Tatars? What picture of the Tatars is drawn by the 17th-century poet? The article aims at answering these questions.

Keywords

PL

literatura staropolska; wizerunek Tatarów i Turków

EN

Old Polish literature; the image of Tatars and Turks

• Publisher: Verbinum / Wydawnictwo Księży Werbistów
• Journal: Nurt SVD
• Year: 2019
• Issue: 2
• Pages: 43-54

Dates

published

2019-12-31

Contributors

author

Pawlina Agata

References

• A. Zajączkowski, Glosy tureckie w zabytkach staropolskich. I. Katechizacja Jana Herbiniusa, Wrocław 1948
• B. Baranowski, Znajomość Wschodu w dawnej Polsce do XVIII wieku, Łódź 1950
• E. Siemieniec-Gołaś, A. Pawlina, Marcin Paszkowski – poeta okolicznościowy i moralista z pierwszej połowy XVII wieku, Łódź 2012
• E. Siemieniec-Gołaś, A. Pawlina, Marcin Paszkowski i jego „Dzieje tureckie i utarczki kozackie z Tatary…”, Kraków 2018
• J. Tazbir, Polska przedmurzem Europy, Warszawa 2004
• M. Kuran, Problematyka ukraińska w twórczości Marcina Paszkowskiego, [w:] КИЇВСЬКІ ПОЛОНІСТИЧНІ СТУДІЇ, Kijów 2012
• P. Siwiec (red.), Orientalia w „Zbiorze potrzebniejszych wiadomości porządkiem alfabetu ułożonych” Ignacego Krasickiego, Kraków 2015
• Z. Abrahamowicz, Marcin Paszkowski, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 25, Wrocław 1980

Identifiers

ISSN

1233-9717