Rysunki osób niewidomych od urodzenia i ociemniałych. Studium porównawcze

• Authors: Ewa Niestorowicz

Title variants

EN

Drawings Of The Blind From Birth And Late Blind People. A Comparative Study

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Badania zaprezentowane w niniejszym artykule dotyczą wizerunków zjawisk rzeczywistości w rysunkach osób całkowicie niewidomych (od urodzenia) i osób ociemniałych. Przedmiotem analizy jest sprawność rysunkowa i jej rozwój. Badania dotyczyły wypukłych rysunków na folii dla niewidomych. Poddałam je analizie jakościowej, a narzędziem analizy stał się model wytworu plastycznego, który uwzględnia jego treść, formę oraz kreatywność. Wszystkie komponenty tworzenia zostały przeanalizowane w odniesieniu do etapów rozwoju rysunkowego według klasyfikacji rozwoju plastycznego dziecka w normie zaproponowanych przez S. Szumana, V. Lowenfelda, W. Brittaina, oraz G.H. Luqueta. Cel badań zawiera się w pytaniu, czy odmienne doświadczenia sensoryczne niewidomych od urodzenia i osób ociemniałych ujawnią różnice w obrazowaniu obiektów rzeczywistości?

EN

The results of the research presented in the article concern the visions of reality and its various phenomena in drawings of completely blind people (congenitally) and late blind people. The focus of my analysis was drawing skills and their development. The research concerned convex drawings on foil for blind people. I conducted a qualitative analysis of the drawings. The main tool for my analysis was the model of the structure of an artistic piece taking into account the work’s content, form and creativity. All components of the creative process were analysed with reference to the subsequent stages of drawing development in accordance with the classification of the child’s artistic development within intellectual norm, as indicated by S. Szuman, V. Lowenfeld, W. Brittain and G.H. Luquet.

Keywords

PL

osoby niewidome; osoby ociemniałe; rysunek; etapy rozwoju plastycznego; model wytworu plastycznego

EN

blind people; late blind people; drawing; stages of artistic development; model of the structure of an artistic piece

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Pedagogiczne
• Year: 2019
• Volume: 11(47)
• Issue: 3
• Pages: 111-126

Contributors

author

Ewa Niestorowicz

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

References

• Chojecka, A., Magner, M., Szwedowska, E., s. Więckowska, E. FSK (2008). Nauczanie niewidomych dzieci rysunku. Laski: Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi.
• D’Angiulli, A., Maggi, S. (2003). Development of drawing abilities in a distinct population: Depiction of perceptual principles by three children with congenital total blindness. International Journal of Behavioral Development, 27(3), 193-200.
• Francuz, P. (2013). Imagia. W kierunku neurokognitywnej teorii obrazu. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Gill, R. (1997). Zasady rysunku realistycznego. Łódź: Galaktyka.
• Grabias, S. (2001). Język w zachowaniach społecznych. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• Gregory, R.L., (1971). Oko i mózg. Psychologia widzenia. Warszawa: PWN.
• Hohensee-Ciszewska, H. (1976). Podstawy wiedzy o sztukach plastycznych. Warszawa: WSiP.
• Kennedy, J.M. (1993). Drawing and the blind: Pictures to touch. New Haven, CT: Yale University Press.
• Kennedy, J.M., Juricevic, I. (2003). Haptics and projection: Drawings by Tracy, a blind adult. Perception, 32(9), 1059-1071.
• Kennedy, J.M., Juricevic, I. (2006). Blind man draws using diminution in three dimensions. Psychonomic Bulletin & Review, 13(3), 506-509.
• Luquet, G.H. (2001). Children’s Drawings/Le Dessin Enfantin. London: Free Association Books.
• Lowenfeld, V., Brittain, W.L. (1977). Twórczość a rozwój umysłowy dziecka. Warszawa: PWN.
• Morawski, S. (1960). O realizmie jako kategorii artystycznej. Etyka, 2, 17-36.
• Nęcka, E. (1995). Proces twórczy i jego ograniczenia. Kraków: Wydawnictwo Impuls.
• Niestorowicz, E. (2007). Świat w umyśle i rzeźbie osób głuchoniewidomych. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• Niestorowicz, E. (2017). The World in the Mind and Sculpture of the Deafblind People. Cambridge, UK: CAMBRIDGE SCHOLARS Publishing.
• Pietrasiński, Z. (1969). Myślenie twórcze. Warszawa: PZWS.
• Piskorska, A., Krzeszowski, T., Marek, B. (2008). Uczeń z dysfunkcją wzroku na lekcji angielskiego. Wskazówki metodyczne dla nauczycieli. Warszawa: Uniwersytet Warszawski.
• Popek, S. (2001). Człowiek jako jednostka twórcza. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• Szaffer, R. (2005). Psychologia dziecka. Warszawa: PWN.
• Szubielska, M. ( 2010), Zdolności wyobrażeniowe niewidomych dzieci w zakresie skaningu i rotacji kształtu dotykanych obiektów, Roczniki Psychologiczne, 13(2), 145-160.
• Szubielska, M., Niestorowicz, E. (2013). Twórczość plastyczna jako forma wspierania rozwoju osób niewidomych i głuchoniewidomych. W: D. Műller, A. Sobczak (red.), Rozwój i jego wspieranie w perspektywie rehabilitacji i resocjalizacji (s. 89-104). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Szubielska, M., Niestorowicz, E., Marek, B. (2016). Jak rysują osoby, które nigdy nie widziały? Badania niewidomych uczniów. Roczniki Psychologiczne, 19(4), 659-680.
• Szuman, S. (1990). Sztuka dziecka: psychologia twórczości rysunkowej dziecka. Warszawa: WSiP.
• Wallis, M. (1968). Dzieje sztuki jako dzieje struktur semantycznych. Kultura i Społeczeństwo, 12(2), 63-75.

Identifiers

DOI

10.18290/rped.2019.11.3-7