Migracje Żydów polskich ze Związku Radzieckiego na Dolny Śląsk po II wojnie światowej w relacjach ich uczestników

• Authors: Banasiewicz-Ossowska Ewa

Title variants

EN

Migrations of Polish Jews from the Soviet Union to Lower Silesia after World War II in the accounts of their participants

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The article presents migrations of Polish Jews from USSR to Lower Silesia in memories of their participants. The author uses the terms “repatriation” and “resettlement”, emphasizing their different meanings and the different situation of people returning from the USSR and leaving the former Polish lands. The source base is interviews conducted by the author among members of the Wrocław Jewish community and accounts of Lower Silesian Jews found in the Memory and Future Centre. The article focuses on the motivations of people applying for a trip to Poland; the conditions in which the journey took place and attempts to organize a new life. All adult respondents at that time voluntarily decided to repatriate or resettle and perceived it as the moment of ending the period of chaos and beginning a new stage. Some of the respondents experienced migration several times, and these experiences still evoked great emotions in them, affecting the quality of the narrative.

Keywords

EN

Polish Jews in the USSR; migration; repatriation; resettlement; Lower Silesia

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego
• Journal: Przegląd Wschodnioeuropejski
• Year: 2024
• Volume: 2
• Pages: 51-64

Dates

published

2024-12-22

Contributors

author

Banasiewicz-Ossowska Ewa

• University of Wrocław

References

• Boćkowski, D. (2004), Losy żydowskich uchodźców z centralnej i zachodniej Polski przebywających na Kresach Północno-Wschodnich w latach 1939-1941, [w:] Jasiewicz, K. (red.), Świat NIEpożegnany. Żydzi na dawnych ziemiach wschodnich Rzeczypospolitej w XVIII-XX wieku. Warszawa | Londyn, 91-108.
• Bronsztejn, Z. (1993), Z dziejów ludności żydowskiej na Dolnym Śląsku po II wojnie światowej. Wrocław.
• Głowacki, A. (2004), Czy i dokąd wracać. Dylematy repatriacyjne Żydów polskich w ZSRR (1944- -1946), [w:] Jasiewicz, K. (red.), Świat NIEpożegnany. Żydzi na dawnych ziemiach wschodnich Rzeczypospolitej w XVIII-XX wieku. Warszawa | Londyn, 160-181.
• Hajduk-Nijakowska, J. (2019), Proces wrastania autochtonów i przesiedleńców w nową przestrzeń kulturową na Śląsku po II wojnie światowej, [w:] Journal of Urban Ethnology 17, 109-121.
• Hryciuk, G. (2006), „Obraz Dolnego Śląska imponujący i olśniewający”. Wizja Dolnego Śląska w latach 1944-1946 wśród Polaków na Kresach Wschodnich, [w:] Nowosielska-Sobel, J. | Strauchold, G. (red.), Trudne dziedzictwo. Tradycje dawnych i obecnych mieszkańców Dolnego Śląska. Wrocław, 94-107.
• Jakimowicz, M. (2018), Powojenna dolnośląska wieś w pamięci przesiedlonych z Galicji Wschodniej. Emocje, doświadczenia i wrażenia, [w:] Dziedzictwo Kulturowe Wsi 2, 29-44.
• Kantor, L. L. (2017), Wyjechać ze Strzegomia, [w:] Włodarczyk, T. (red.), Ku nowemu życiu. Żydzi na Dolnym Śląsku w latach 1945-1970. Wrocław, 103-111.
• Kersten, K. (1996), Przymusowe przesiedlenia ludności ‒ próba typologii, [w:] Orłowski, H. | Sakson, A. (red.), Utracona ojczyzna. Przymusowe wysiedlenia, deportacje i przesiedlenia jako wspólne doświadczenie. Poznań, 13-29.
• Kaźmierska, K. (1999), Doświadczenia wojenne Polaków a kształtowanie tożsamości etnicznej. Analiza narracji kresowych. Warszawa.
• Kość-Ryżko, K. (2014), Wykorzenieni. Dylematy samookreślenia polskich repatriantów z Kazach¬stanu. Studium etno-psychologiczne. Warszawa.
• Kowalska, E. (1998), Przeżyć, aby wrócić! Polscy zesłańcy lat 1940-1941 w ZSRR i ich losy do roku 1946. Warszawa.
• Kurpiel, A. (2014), Pamięci opowiadane, [w:] Wrocławski Rocznik Historii Mówionej 4, 21-44.
• Lipman, J. (2007), Wspomnienia z utraconego dzieciństwa: okupacji niemieckiej w Polsce w czasie II wojny światowej z punktu widzenia żydowskiego dziecka, [w:] http://remembertogethera¬crossborders.eu/wp-content/uploads/2017/02/Goerlitz-Rede-polnisch-mitFotos.pdf (accessed: 10.03.2023).
• Małolepsza-Nowak, F. | Włodarczyk, T. (2010), Żydzi, [w:] Dudra, S. | Nitschke, B. (red.), Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce po II wojnie światowej. Kraków, 208-225.
• Marciniak, W. F. (2014), Powroty z Sybiru. Repatriacja obywateli polskich z głębi ZSRR w latach 1945-1947. Łódź.
• Misztal, J. (1992), Osadnictwo Żydów polskich repatriowanych ze Związku Radzieckiego na zie¬miach zachodnich i północnych, [w:] Przegląd Zachodni 2, 161-184.
• Posern-Zieliński, A. (2005), Etniczność. Kategorie. Procesy etniczne. Poznań.
• Praczyk, M. (2018), Pamięć środowiskowa we wspomnieniach osadników na „Ziemiach Odzy¬skanych”. Poznań.
• Semczyszyn, M. | Szaynok, B. (2019), Kwestia ludności żydowskiej, [w:] Syrnyk, J. (red.), Aparat bezpieczeństwa wobec mniejszości narodowych w Polsce w latach 1944-1956. Warszawa, 26-58.
• Siekierski, M. | Tych, F. (2006), Widziałem Anioła Śmierci. Losy deportowanych Żydów polskich w ZSRR w latach II wojny światowej. Świadectwa zebrane przez Ministerstwo Informacji i Do¬kumentacji Rządu Polskiego na Uchodźstwie w latach 1942-1943. Warszawa.
• Sula, D. (1993), Osadnictwo repatriowanej ludności żydowskiej na Dolnym Śląsku w latach 1945- -1949, [w:] Słupskie Studia Historyczne 3, 67-81.
• Szajda, M. (2017), Osadnictwo żydowskie we wspomnieniach Pionierów tzw. Ziem Odzyska¬nych. Fragmenty pamiętników z Kamiennej Góry i Szczecina, [w:] Rocznik Ziem Zachodnich 1, 558-572.
• Szaynok, B. (2000), Ludność żydowska na Dolnym Śląsku 1945-1950. Wrocław.
• Szaynok, B. (2008), Migracje Żydów polskich w latach 1944-1959, [w:] Sienkiewicz, W. | Hryciuk, G. (red.), Wysiedlenia, wypędzenia i ucieczki 1939-1959. Atlas ziem Polski. Warszawa, 142-157.
• Tych, F. (2004), Próby odbudowy życia żydowskiego w powojennej Polsce, [w:] Tych, F. (red.), Pamięć. Historia Żydów Polskich przed, w czasie i po Zagładzie. Warszawa, 175-212.
• Wylęgała, A. (2014), Przesiedlenia a pamięć. Studium (nie)pamięci społecznej na przykładzie ukraińskiej Galicji i polskich „Ziem Odzyskanych”. Toruń.

Identifiers

ISSN

2081-1128