Imiennictwo w polskich rodzinach ziemiańskich na przełomie XIX i XX wieku

• Authors: Przybylska Renata

Title variants

EN

Names in Polish Landowners’s Families at the turn of the 19th and 20th Centuries

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł dotyczy polskich imion osobowych i ich różnych nieoficjalnych wersji oraz – marginalnie – nazw zwierząt w języku familijnym polskiego ziemiaństwa. Na podstawie pamiętników przedstawicieli rodzin ziemiańskich, dotyczących drugiej połowy XIX wieku i pierwszej połowy XX wieku, autorka szczegółowo przedstawia i interpretuje używane w tych rodzinach nieoficjalne formy imion oraz przezwiska. Ukazuje główne typy strukturalne wariantów słowotwórczych imion męskich i żeńskich, omawia ich funkcje prag matyczne i typowe konteksty użycia. Wyłania formy imion charakterystyczne dla ziemiaństwa. Ukazuje ziemiańskie imiennictwo jako istotny składnik języka familijnego tej warstwy społecznej.

EN

The article concerns Polish personal names and their various unofficial versions and names of animals in the family language of Polish gentry families. Based on the diaries of representatives of landed gentry families concerning the second half of the 19 th century and the first half of the 20 th century, the author presents and interprets the unofficial forms of names and nicknames used in these families. She shows the main struc tural types of word-formation variants of male and female names, discusses their pragmatic functions and typical contexts of use. She reveals the forms of names characteristic of the gentry. The author shows the landowner’s name as an essential component of the family language of this social class.

Keywords

PL

imiona; zdrobnienia imion; przezwiska rodzinne; język w polskich rodzinach ziemiańskich

EN

names; family nicknames; language in Polish gentry families

• Publisher: Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk
• Journal: Socjolingwistyka
• Year: 2020
• Issue: 34
• Pages: 183-196

Dates

published

2020-12-31

Contributors

author

Przybylska Renata

• Uniwersytet Jagielloński

References

• Bubak, J. 1993. Księga naszych imion. Wrocław, Warszawa, Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• Górny, H. 2013. Nazwy własne w piśmiennictwie pamiętnikarskim XIX wieku. Perspektywa funkcjonalno‑tekstologiczna. Kraków: Lexis.
• Handke, K. 1995. Polski język familijny: opis zjawiska. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy.
• Handke, K. 2008. Socjologia języka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Malec, M. 2001. Imię w polskiej antroponimii i kulturze. Kraków: Wydawnictwo Naukowe DWN.
• Przybylska, R. 2017. „Imię i jego formy w kręgach ziemiańskich – na materiale wspomnień”. Annales Universitatis Pedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica 12: 219–225.
• Siudzińska, N. 2016. Formacje ekspresywne we współczesnym języku polskim (na przykładzie wybranych pospolitych nazw osobowych). Warszawa: Bel Studio.
• Umińska-Tytoń, E. 1986. „Sposoby tworzenia form pochodnych od imion chrzestnych”. Onomastica 31: 87–114.
• Wierzbicka, A. 1999. „Emocje. Język i «skrypty kulturowe»”. W A. Wierzbicka. Język – umysł – kultura, red. J. Bartmiński. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 163–188.
• Wróbel, H. 1973. „Schematy słowotwórcze polskich hipokorystyków”. Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego. Prace Językoznawcze 2: 27–48.

Identifiers

DOI

10.17651/SOCJOLING.34.11