Wynik finansowy Lasów Państwowych i podział zysku – w opiniach interesariuszy

• Authors: Sadowska Beata

Title variants

EN

The financial results of Polish State Forests and profit distribution – in the opinions of stakeholders

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Cel: Celem podstawowym artykułu jest prezentacja i ocena istoty, zasad ustalania (pomiaru) i sposobów prezentowania w sprawozdawczości finansowej wyniku netto Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe (LP) oraz prezentacja podziału zysku. Metodyka/podejście badawcze: Rozważania w artykule przedstawiono na tle poglądów prezentowanych w literaturze przedmiotu przez wybranych autorów. Zastosowano metodę krytycznej analizy i syntezy, wnioskowanie oraz studium przypadku. Dane do analiz zaczerpnięto ze sprawozdań finansowo-gospodarczych LP za lata 2011–2021 oraz raportów uzyskanych w ramach złożonego do LP wniosku o ponowne wykorzystanie informacji sektora publicznego. Wyniki: LP od roku 2018 notują spadek przychodów ogółem. Około 55–56% kosztów ogółem LP stanowią koszty działalności podstawowej, związane ze sprzedażą drewna. Od roku 2018 udział tych kosztów jest malejący. Koszty ogólnego zarządu związane głównie z utrzymaniem Służby Leśnej to około 41–42% wszystkich kosztów LP. Koszty te kształtują się na zróżnicowanym poziomie w badanym okresie. Od roku 2018 notuje się wzrost procentowego udziału tych kosztów w kosztach ogółem LP. LP za lata 2011–2021 osiągały dodatni wynik z działalności (zysk), który przeznaczają na: zasilenie kapitału zasobów LP, nagrody dodatkowe dla pracowników, zasilenie zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, cele społecznie użyteczne. Ograniczenia badawcze: Brak wyczerpujących, pełnych danych na temat podziału zysku ogółem w LP oraz w poszczególnych nadleśnictwach. Brak dostępu do danych poszczególnych nadleśnictw. Organizacja poddana badaniu nie udzieliła szczegółowych informacji. Oryginalność/wartość: Uzupełnienie luki badawczej w zakresie informacyjnym o osiąganych przychodach oraz ponoszonych kosztach prowadzonej zrównoważonej gospodarki leśnej, w tym próba szerszego opisu podziału zysku LP. Matryca podziału zysku oraz indeks stanowią uniwersalne narzędzia, które mogą być wykorzystywane do planowania podziału zysku w LP.

EN

Purpose: The main aim of the study is to present and evaluate the essence, the principles of determining (measuring), and the means of presenting the result of Polish State Forests (LP) in financial reporting, as well as the presentation of the initial distribution of profit. Methodology/approach: The considerations in the study are contrasted with selected authors from the source literature. The methods of critical analysis and synthesis, inference, and a case study were used. The data for the analyses were collected from the financial and economic reports of LP for 2011–2021 and from the accounts obtained by filing a motion in LP to reuse public sector information. Findings: LP’s revenue has been decreasing since 2018. Approximately 55–56% of LP’s overall spending is related to the costs of the core activity, which is related to the sale of lumber. Since 2018, the share of this spending has diminished. The costs of general management primarily associated with maintaining the Forest Service amount to around 41–42% LP’s total spendings. These costs are structured at diverse levels within the study period. The increase in the percentage contribution of the abovementioned spendings in LP’s total costs has been noted since 2018. From 2011 to 2021, LP made a profit from business activities and it is used to support LP’s assets, provide extra rewards for employees, contribute to the company’s social benefits fund, and for socially useful purposes. Research limitations: There is a lack of comprehensive data on the general distribution of profits from LP and individual forest districts. Additionally, there was a lack of access to data from the respective forest districts. LP did not provide detailed information. Originality/value: The paper fills the gap on information about acquired revenue and incurred costs of managing a sustainable forest economy, including an attempt to delineate a description of the distribution of LP’s profit. The profit-sharing matrix and index are versatile tools that can be used for profit-sharing planning in LP

Keywords

PL

wynik finansowy; przychody; koszty; podział zysku; Lasy Państwowe

EN

financial result; revenue; costs; profit distribution; State Forests

• Publisher: Stowarzyszenie Księgowych w Polsce (SKwP), Zarząd Główny, Rada Naukowa
• Journal: Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości
• Year: 2023
• Issue: 47(3)
• Pages: 133-156

Contributors

author

Sadowska Beata

• Uniwersytet Szczeciński, Instytut Ekonomii i Finansów, Katedra Rachunkowości

References

• Adamowicz K., Dyrcz A., Szczypa P., Zydroń A., Michalski K., Szramka H. (2017), Wpływ funduszu leśnego na wartość poszczególnych pozycji bilansu finansowego gospodarstwa leśnego, „Acta Scientiarum. Polonorum. Colendarum Ratio et Industria Lignariaˮ, 16 (3), s. 157–164.
• Ankudo-Jankowska A., Glura J. (2016), Ocena wykorzystania mierników księgowych do badania rentowności Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe, „Leśne Prace Badawcze”, 77 (2), s. 158–165.
• Artienwicz N., Bartoszewicz A., Cygańska M., Wójtowicz P. (2020), Kształtowanie wyniku finansowego w Polsce. Teoria–praktyka – stan badań, Instytut Prawa Gospodarczego Sp. z o.o.
• Beinhocker E.D. (2006), The Origin of Wealth. Evolution, Complexity, and the radical Remaking of Economics, Harvard Business School Press, Cambridge.
• Branco M.C., Delgado C., Gomes S.F., Pereira Eugeno T. (2014), Factors influencing the assurance of sustainability reports in the context of the economic crisis in Portugal, „Managerial Auditing Journal”, 29 (3), s. 237–252.
• Brzezicki, T., Morawski, W., Wantoch-Rekowski J. (2021), Janusowe oblicze Lasów Państwowych. Wybrane aspekty gospodarki finansowej w Lasach Państwowych, „Prawo i Więź”, 3 (37), s. 242–255.
• Buraczewski A. (2011), Przychody i koszty związane z ich osiągnięciem, [w:] Buraczewski A. (red.), Podstawy rachunkowości i gospodarki finansowej w Lasach Państwowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Poznań.
• Chodźko M., Gregorowicz J., Molenda T. (1971), Finanse i rachunkowość przedsiębiorstw lasów państwowych, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa.
• Czarnecki J., Glura J., Ankudo-Jankowska A. (2016), Koszty nadleśnictwa a zadania ustawowe, „Acta Scientiarum Polonorum Silvarum Colendarum Ratio et Industria Lignaria”, 15 (4), s. 215–221.
• Epstein B., Nach R., Bragg S. (2010), GAAP 2010. Interpretation and Application of Generally Accepted Accounting Principles, Wiley, Hoboken, NJ.
• Gierusz J., Gawrońska J. (2012), Ewolucja pojęcia wyniku finansowego a pomiar jego jakości „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości”, 66 (122), s. 29–45.
• Godfrey J., Hodgson A., Holmes S., Tarce A. (2006), Accounting Theory, 6nd ed., John Wiley&Sons Australia, Ltd, Milton.
• Hendriksen E., van Breda M. (2002), Teoria rachunkowości, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Ignatowski R., Sadowska B., Wójcik-Jurkiewicz M. (2020), Oblicza raportowania w perspektywie środowiskowej, Wydawnictwo Ius Publicum, Katowice.
• Kosek-Wojnar M., Maj-Waśniowska K. (2019), Funkcjonowanie wybranych form organizacyjno-prawnych sektora finansów publicznych w warunkach quasi-rynkowych – próba oceny, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie”, 5 (977), s. 211–226.
• Kożuch, A., Adamowicz K. (2016), Wpływ kosztów realizacji pozaprodukcyjnych funkcji lasu na sytuację ekonomiczną nadleśnictw Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krakowie, „Sylwan”, 160 (12), s. 1010–1019.
• Kożuch A., Rys M. (2016), Ocena ekonomicznej efektywności gospodarki leśnej prowadzonej przez Leśny Zakład Doświadczalny w Krynicy, „Leśne Prace Badawcze”, 77 (3), s. 230–238.
• Maćkowiak E. (2016), Finansowe podstawy działalności Państwowych Gospodarstw Leśnych Lasy Państwowe, „Problemy Zarządzania”, 14 (4/63), s. 113–122.
• Marszałek T. (1969), Organizacja procesów produkcji w uspołecznionym gospodarstwie leśnym, [w:] Krajski W. (red.), Zagadnienia ekonomiki leśnictwa, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa.
• Paschalis-Jakubowicz P. (2004), Polskie leśnictwo w Unii Europejskiej. Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, Warszawa.
• Piosik A. (2019), Struktura własnościowa przedsiębiorstw a księgowe kształtowanie wyniku finansowego. „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości”, 103 (159), s. 135–150.
• Piszczek M., Janusz A., Maj O. (2013), Przychody, koszty i wynik finansowy gospodarki łowieckiej na przykładzie ośrodków hodowli zwierzyny Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krakowie w sezonach łowieckich 2006/07–2010/11, „Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej”, 15 (3/36).
• Rametsteiner E. (2001), SFM Indicators as Tools in Political and Economic Contexts: Actual and Potential Roles, [w:] Raison R.J., Brown A.G., Flinn D.W. (eds), Criteria and Indicators for Sustainable Forest Management, IUFRO Research Series 7, CABI Publishing, Wallingford, s. 107−130.
• Radecki W. (2006), Ustawa o lasach. Komentarz, Centrum Doradztwa i Informacji Difin, Warszawa.
• Sierpińska M., Jachna T. (2005), Ocena przedsiębiorstwa według standardów światowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 101–102.
• Simoni L., Bini L., Bellucci M. (2020), Effects of social, environmental, and institutional factors on sustainability report assurance: evidence from European countries, „Meditari Accountancy Research”, 28 (6), s. 1059–1087.
• Snarski, S.J. (2020), Uwarunkowania organizacyjno-ekonomiczne funkcjonowania państwowego gospodarstwa leśnego lasy państwowe, „Journal of Modern Science”, 44 (1), s. 195–207.
• Szczypa P., Adamowicz K. (2018), Wycena zjawisk gospodarczych w rachunkowości zarządczej Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, (514), s. 428–437.
• Szczypa P. (2018), Istota i uwarunkowania rachunkowości w gospodarce leśnej – ujęcie retro i prospektywne. „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, (503), s. 454–463.
• Szołno-Koguc J. (2021), Samodzielność dochodowa jednostek samorządu terytorialnego – aspekty teoretyczne, „Studia Biura Analiz Sejmowych”, (1), s. 9–20.
• Szychta A. (2010), Pomiar i prezentowanie wyniku całościowego spółki kapitałowej w sprawozdaniu finansowym, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości”, (59), s. 117–142.
• Śnieżek E. (2016), Raportowanie informacji o społecznej odpowiedzialności biznesu. Studium przypadku Lasów Państwowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Waśniewski T., Skoczylas W. (2004), Teoria i praktyka analizy finansowej w przedsiębiorstwie, Fundacja Rozwoju Rachunkowości, Warszawa.
• Wójcik-Jurkiewicz M. (2020), Weryfikacja raportów społecznej odpowiedzialności biznesu – przykłady spółek z Respect Index, [w:] Chłapek K., Krajewska S., Zieniuk P. (red.), Wyzwania rewizji finansowej, Wydawnictwo Difin, Warszawa.
• Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach, Dz.U. nr 101, poz. 444.
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 grudnia 1994 r. w sprawie szczegółowych zasad gospodarki finansowej w Państwowym Gospodarstwie Leśnym Lasy Państwowe. Dz.U. 1994 nr 134 poz. 692.
• Fundusz leśny (2022), https://www.lasy.gov.pl (dostęp 14.03.2022), https://bip2.lasy.gov.pl (dostęp 10.03.2022; 7.02.2023).
• Kocel J., Czerski A. (2017), Kategorie wyników finansowych Lasów Państwowych, zasady ich ustalania oraz przeznaczenie, http://www.ibles.pl (dostęp 14.03.2022).