Znaczenie elementów komunikacji w kształtowaniu relacji uczeń–nauczyciel na zajęciach wychowania fizycznego

• Authors: Mirosław Zalech

Title variants

EN

The Role of Elements of Communication in Developing Student–Teacher Relations during Physical Education Lessons

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem badań była identyfikacja oczekiwań uczniów i przyszłych nauczycieli, dotyczących elementów wzajemnej komunikacji werbalnej na lekcji wychowania fizycznego oraz zakresu uczestnictwa uczniów w decydowaniu o formie zajęć. Badaniem objęto 490 uczniów gimnazjum, 482 uczniów szkół średnich oraz 300 studentów studiujących na kierunku wychowanie fizyczne. Do gromadzenia danych wykorzystano kwestionariusz ankiety. Odpowiedzi na pytania dotyczące najważniejszych elementów komunikacji oraz zakresu, w jakim uczniowie chcieliby mieć wpływ na formę zajęć, poddano analizie statystycznej. W tym celu posłużono się testem chi-kwadrat. Najczęściej uczniowie uważali, że najważniejszym elementem komunikacji werbalnej nauczyciela z nimi podczas zajęć jest umiejętność wyjaśniania. Największy odsetek przyszłych nauczycieli utrzymywał, że najistotniejsze jest, aby wypowiedzi nauczyciela były zrozumiałe. Uczniowie gimnazjum najliczniej wyrażali opinię, że nauczyciel powinien czasami konsultować z nimi formę zajęć. Natomiast wśród uczniów szkół średnich i przyszłych nauczycieli dominowało zdanie, że powinien czasami uwzględniać ich propozycje. Płeć i poziom edukacji okazały się być zmiennymi różniącymi oczekiwania badanych dotyczące zarówno elementów komunikacji, jak i udziału w decydowaniu o formie zajęć. Ujawnione oczekiwania uczniów i opinie studentów pozwalają na zoptymalizowanie przygotowania, pod względem sposobu komunikacji, przyszłych kadr do pracy na poszczególnych etapach kształcenia. Pozwalają także na bardziej świadome podejście do kształtowania pozytywnych wzajemnych relacji, poprawę efektywności zajęć oraz zwiększenie satysfakcji uczniów z uczestnictwa w lekcjach wychowania fizycznego.

EN

The aim of the study was to recognise expectations of students and future teachers regarding mutual verbal communication during physical education (PE) lessons as well as students’ participation in making decisions about forms of the classes. The study included 490 lower-secondary school students, 482 upper-secondary school students and 300 university students of physical education. To collect data, a questionnaire was used. Responses concerning the most important aspects of communication as well as the extent to which students would like to influence forms of the classes were analysed statistically. Therefore, the chi-square test was used. An ability to explain was most commonly selected as the most important element of verbal communication between a teacher and students. Future teachers claimed that comprehensible commands were the most significant. The largest group of lower-secondary school students believed that they should sometimes be consulted about what PE lessons should look like. In turn, upper-secondary school and university students were convinced that their suggestions ought to be taken into account every now and then. Sex and level of education proved to be variables which differentiated the subjects’ expectations regarding elements of communication and participation in the process of making decisions on the form of classes. The expectations of school and university students make it possible to optimise preparations in terms of communication of future teachers at particular levels of education and to have a more conscious approach to developing mutual positive relations. They also facilitate improving class effectiveness and enhancing students’ satisfaction with participating in PE lessons.

Keywords

PL

partycypacja; komunikacja; wychowanie fizyczne; oczekiwania; poziom; edukacji; płeć

• Publisher: Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie
• Journal: Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie Kultura Fizyczna
• Year: 2018
• Volume: 17
• Issue: 1
• Pages: 105-119

Contributors

author

Mirosław Zalech

• Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie, Filia w Białej Podlaskiej; Wydział Turystyki i Zdrowia, Katedra Turystyki i Zarządzani

References

• Aleksandrzak M., Gajewska-Głodek I., Nowicka A., Surdyk A. (2002): Współpraca dydaktyczna na poziomie zaawansowanym: cele, zasady i formy. [w:] Wilczyńska W. (red.): Autonomizacja w dydaktyce języków obcych. Doskonalenie się w komunikacji ustnej. Poznań, s. 85–107.
• Bąk O. (2011): Informacje zwrotne przekazywane przez nauczycieli w percepcji uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Psychologia Rozwojowa, 2, s. 67–82.
• Czabański B. (1998): Wybrane zagadnienia uczenia się i nauczania techniki sportowej. Wydawnictwo AWF. Wrocław.
• Czabański B. (2000): Kształcenie psychomotoryczne. Wydawnictwo AWF. Wrocław.
• Gao X., Maurer D. (2010): A happy story: Developmental changes in children’s sensitivity to facial expressions of varying intensities. Journal of Experimental Child Psychology, 107(2), 67–86; http://dx.doi.org/10.1016/ j.jecp.2010.05.003.
• Goban-Klas T. (2004): Media i komunikowanie masowe: teorie i analizy prasy, radia, telewizji i Internetu. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Gobl C., Nı́ A. (2003): The role of voice quality in communicating emotion, mood and attitude. Speech Communication, 40(1), 189–212; http://dx.doi. org/10.1016/S0167-6393(02)00082-1.
• Grabowski H. (2000): Co koniecznie trzeba wiedzieć o wychowaniu fizycznym. Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
• Hagger M.S., Chatzisarantis N.L., Culverhouse T., Biddle S.J. (2003): The processes by which perceived autonomy support in physical education promotes leisure-time physical activity intentions and behavior: a transcontextual model. Journal of Educational Psychology, 95(4), 784–795; http://dx.doi.org/10.1037/0022-0663.95.4.784.
• Hall J.A. (1978): Gender effects in decoding nonverbal cues. Psychological Bulletin, 85(4), 845–857; http://dx.doi.org/10.1037/0033-2909.85.4.845.
• Hattie J., Timperley H. (2007): The power of feedback. Review of Educational Research, 77(1), 81–112; http://dx.doi.org/10.3102/003465430298487.
• Hoffmann H., Kessler H., Eppel T., Rukavina S., Traue H.C. (2010): Expression intensity, gender and facial emotion recognition: Women recognize only subtle facial emotions better than men. Acta Psychologica, 135(3), 278–283; http://dx.doi.org/10.1016/j.actpsy.2010.07.012.
• Kazanowski Z. (2005): Efektywna komunikacja w kierowaniu klasą szkolną. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin – Polonia. Sectio J, XVIII, s. 131–138.
• Koch T., Zerback T. (2013): Helpful or harmful? How frequent repetition affects perceived statement credibility. Journal of Communication, 63(6), 993–1010; http://dx.doi.org/10.1111/jcom.12063.
• Koka A., Hein V. (2003): Perceptions of teacher’s feedback and learning environment as predictors of intrinsic motivation in physical education. Psychology of Sport and Exercise, 4(4), 333–346 http://dx.doi.org/ 10.1016/S1469-0292(02)00012-2.
• Kokociński M. (2011): Rola grupy rówieśniczej w procesie socjalizacji młodzieży. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Komunikacji i Zarządzania w Poznaniu. Poznań.
• Kucharska E., Szymczak M., Pławińska L. (2003): Przyczyny niechęci do uczestnictwa w lekcjach wychowania fizycznego w opinii uczennic na róż- nych szczeblach edukacji (raport z badania). [w:] Jonkisz J., Lewandowski M. (red.): Wychowanie i kształcenie w reformowanej szkole. Wydawnictwo WTN, Wrocław, s. 131–136.
• Lemańska-Lewandowska E. (2013): Nauczyciele a dyscyplina w klasie szkolnej: przekonania, strategie, kierunki zmian. Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego. Bydgoszcz.
• Leszczyńska K., Dziuban A. (2012): Pomiędzy esencjalizmem a konstruktywizmem. Płeć (kulturowa) w refleksji teoretycznej socjologii – przegląd koncepcji. Studia Humanistyczne AGH, 11(2), s. 13–33; http://dx.doi.org/ 10.7494/human.2012.11.2.13.
• Mager U., Nowak P. (2012): Effects of student participation in decision making at school. A systematic review and synthesis of empirical research. Educational Research Review, 7(1), 38–61; http://dx.doi.org/10.1016/j.edurev. 2011.11.001.
• Mehrabian A. (1972): Nonverbal Communication. Aldine-Atherton. Chicago, Illinois.
• Mikulski W., Radosz J. (2011): Acoustics of classrooms in primary schoolsresults of the reverberation time and the speech transmission index assessments in selected buildings. Archives of Acoustics, 36(4), 777–793; http://dx.doi.org/10.2478/v10168-011-0052-6.
• Moir A., Jessel D. (1993): Płeć mózgu: o prawdziwej różnicy miedzy męż- czyzną a kobietą. Państwowy Instytut Wydawniczy. Warszawa. [24]Najwyższa Izba Kontroli (2010): Informacja o wynikach kontroli Wychowanie fizyczne i sport w szkołach publicznych. Nr ewid. 40/2010/P/09/069/ KNO. Warszawa.
• Ntoumanis N. (2005): A prospective study of participation in optional school physical education using a self-determination theory framework. Journal of Educational Psychology, 97(3), 444–453; http://dx.doi.org/ 10.1037/0022-0663.97.3.444.
• Oleszkowicz A., Senejko A. (2011): Dorastanie. [w:] Trempała J. (red.): Psychologia rozwoju człowieka. PWN. Warszawa, s. 253–286.
• Osiński W. (2011): Teoria wychowania fizycznego. Akademia Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu. Poznań.
• Page R.A., Balloun J.L. (1978): The effect of voice volume on the perception of personality. The Journal of Social Psychology, 105(1), 65–72; http://dx.doi.org/10.1080/00224545.1978.9924091.
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształ- cenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. z 2012 r., poz. 977).
• Seitel F.P. (2003): Public relations w praktyce. Felberg SJA. Warszawa.
• Standage M., Gillison F.B., Ntoumanis N., Treasure D.C. (2012): Predicting students’ physical activity and health-related well-being: A prospective cross-domain investigation of motivation across school physical education and exercise settings. Journal of Sport & Exercise Psychology, 34, 37–60; http://dx.doi.org/10.1123/jsep.34.1.37.
• Stoner J.A.F., Wankel C. (1994): Kierowanie. PWE. Warszawa.
• Stupnicki R. (2003): Analiza i prezentacja danych ankietowych. AWF. Warszawa.
• Wendland M. (2013): Historia idei komunikacji: przesłanki do badań nad przekształceniami zbiorowych wyobrażeń o komunikacji. Lingua ac Communitas, 23, s. 41–68.
• Wendland M. (2014): Historia historii komunikacji w zarysie. Media – Kultura – Komunikacja Społeczna, 10(1), s. 11–27.
• Wiesner W. (2005): Komunikacja dydaktyczna na lekcjach wychowania fizycznego a poziom autorytaryzmu nauczycieli. Wydawnictwo AWF. Wrocław.
• Zalech M., Bujak Z. (2017): Precision of verbal feedback affects accuracy of motor skill performance. The Journal of Sports Medicine and Physical Fitness, [wydanie elektroniczne] http://dx.doi.org/10.23736/S0022-4707. 17.06749-4.
• Zeng H.Z., Leung R.W., Hipscher M. (2010): An examination of teaching behaviors and learning activities in physical education class settings taught by three different levels of teachers. Journal of Social Sciences, 6(1), 18–28.

Identifiers

DOI

http://dx.doi.org/10.16926/kf.2018.17.07