Koncepcja międzynarodowej konkurencyjności – analiza bibliometryczna

• Authors: Olczyk Magdalena

Title variants

EN

The Concept of International Competitiveness: A Bibliometric Approach

RU

Концепция международной конкурентоспособности – библиометрический анализ

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest prezentacja wyników metanalizy prac naukowych z zakresu międzynarodowej konkurencyjności na podstawie danych bibliometrycznych literatury opublikowanej w ciągu ostatnich 70 lat i zarejestrowanej w bazach Web of Science, Scopus, Google Scholar oraz Econlit, przy użyciu programów HistCite, Vosviewer i Pajek. Autorka wykorzystała trzy metody bibliometryczne, tj. analizę sieci cytowań, metodę kluczowych ścieżek oraz metodę współwystępowania słów, dla zbadania ewolucji koncepcji międzynarodowej konkurencyjności w literaturze ekonomicznej. Podjęta została próba zidentyfikowania kluczowych publikacji, najważniejszych autorów oraz głównych tematów badawczych w zakresie koncepcji międzynarodowej konkurencyjności. Przeprowadzone analizy pozwoliły stwierdzić, iż koncepcja międzynarodowej konkurencyjności wywodzi się z modeli konkurencji niedoskonałej, a prace Krugmana miały kluczowe znaczenie dla rozwoju i rozpowszechniania tego pojęcia. Dyfuzja wiedzy wokół analizowanej koncepcji odbywała się ona na styku teorii handlu międzynarodowego, teorii endogenicznego wzrostu gospodarczego, dorobku nowej geografii ekonomicznej oraz teorii lokalizacji. Główne obszary badawcze w literaturze odnoszącej się do międzynarodowej konkurencyjności to: wpływ regulacji z zakresu polityki ochrony środowiska, relacji cenowo-kosztowych, lokalizacji, kapitału ludzkiego oraz jakości instytucji na wzrost międzynarodowej konkurencyjności. W ostatniej dekadzie znacznie wzrosło znaczenie analiz dotyczących wpływu kapitału ludzkiego, innowacji i otoczenia instytucjonalnego na podniesienie międzynarodowej konkurencyjności.

EN

The aim of this paper is to present the results of meta-analysis carried out on the basis of bibliometric data of literature on international competitiveness published over the last 70 years and registered in the Web of Science, Scopus, Google Scholar and Econlit databases, using HistCite, Vosviewer and Pajek. The author tries to identify key publications, key authors and main research topics within the international competitiveness concept. Network citation, key-route path method and term co-occurrence method are used in analyzing the evolution of the international competitiveness concept used in the economic literature. The results show that the international competitiveness concept has its roots in imperfect competition models and Krugman’s works were crucial for the development and dissemination of the analyzed concept. The diffusion of knowledge on international competitiveness took place over the theory of international trade, the theory of endogenous economic growth, the achievements of new economic geography and localization theories. Major research topics in literature related to international competitiveness include the impact of environmental regulations, the cost-price relationships, the localization, the human capital and the quality of institutions on the international competitiveness growth. Over the last decade, the importance of the research on the impact of human capital, innovation and institutional environment on improving international competitiveness has grown considerably.

RU

Целью статьи является представление результатов метаанализа научных работ в области международной конкурентоспособности, произведенного на основе библиометрических данных литературы, опубликованной в течение последних 70 лет и зарегистрированной в базах Web of Science, Scopus, Google Scholar и Econlit, с применением программ HistCite, Vosviewer и Pajek. Для изучения эволюции концепции международной конкурентоспособности в экономической литературе автор использовал три библиометрических метода, а именно: анализ сетей цитирования, метод ключевых маршрутов и метод лексического анализа. Была предпринята попытка идентификации ключевых публикации, самых важных авторов, а также главных исследовательских тем в области концепции международной конкурентоспособности. Проведенный анализ позволил отметить, что концепция международной конкурентоспособности исходит из модели несовершенной конкуренции, а труды Кругмана имели ключевое значение для развития и распространения этого понятия. Диффузия знаний вокруг анализируемой концепции соприкасалась с теорией международной торговли, те орией эндогенного экономического роста, достижениями новой экономической географии, а также теорией локализации. Главные сферы исследования, касающиеся международной конкурентоспособности, это: влияние регуляции в области политики защиты окружающей среды, соотношение между ценами и издержками, влияние локализации, человеческого капитала и качества институтов на рост международной конкурентоспособности. В последней декаде значительно повысилось значение анализов, касающихся влияния человеческого капитала, инноваций и институционального окружения на повышение международной конкурентоспособности.

Keywords

EN

international competitiveness; bibliometrics; citation network; term co-occurrence; key-routes path analysis

• Publisher: Komitet Nauk Ekonomicznych PAN, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
• Journal: Ekonomista
• Year: 2017
• Issue: 5
• Pages: 544-568

Contributors

author

Olczyk Magdalena

• Dr Magdalena Olczyk – Katedra Nauk Ekonomicznych, Wydział Zarządzania i Ekonomii, Politechnika Gdańska

References

• Amable B., Verspagen B., The Role of Technology in Market Shares Dynamics, „Applied Economics” 1995, nr 27.
• Amendola G., Dosi G., Papagni E., The Dynamics of International Competitiveness, „Weltwirtschaftliches Archiv” 1993, t. 129, nr 3.
• Anca H.D.B., Literature Review Of The Evolution Of Competitiveness Concept, „Annals of Faculty of Economics” 2012, t. 1.
• Anderson J.E., Van Wincoop E., Gravity with Gravitas: A Solution to the Border Puzzle, „American Economic Review” 2003, t. 93, nr 1.
• Anderton R., Dunnett A., Modelling the Behaviour of Export Volumes of Manufactures: an Evaluation of the Performance of Different Measures of International Competitiveness, „National Institute Economic Review” 1987, t. 121, nr 1.
• Audretsch D.B., Feldman M.P., R&D Spillovers and the Geography of Innovation and Production, „American Economic Review” 1996, t. 86, nr 4.
• Balassa B., The Purchasing-Power Parity Doctrine: A Reappraisal, „Journal of Political Economy” 1964, t. 72, nr 6.
• Balassa B., Trade Liberalization and “Revealed” Comparative Advantage, „Manchester School of Economic and Social Studies” 1965, t. 33, nr 2.
• Baldwin R.E., Determinants of the Commodity Structure of U.S. Trade, „American Economic Review” 1971, nr 61.
• Bank of England, Measures of Competitiveness, „Bank of England Quarterly Bulletin” 1982, nr 22.
• Banwet D.K., Momaya K., Shee H.K., Competitiveness: Perceptions, Reflections and Directions, „IIMB Management Review” 2002, t. 14, nr 3.
• Barrett S., Self-Enforcing International Environmental Agreements, „Oxford Economic Papers” 1994, t. 46.
• Bayoumi T., Saito M., Turunen J., Measuring Competitiveness: Trade in Goods or Tasks? https://www.imf.org/external/pubs/ft/wp/2013/wp13100.pdf, Washington 2013.
• Bergstrand J.H., The Generalized Gravity Equation, Monopolistic Competition, and the Factor-Proportions Theory in International Trade, „The Review of Economics and Statistics” 1989, t. 71, nr 1.
• Bhawsar P., Chattopadhyay U., Competitiveness: Review, Reflections and Directions, „Global Business Review” 2015, t. 16, nr 4.
• Bofinger P., Die internationale Wettbewerbsfähigkeit ganzer Volkswirtschaften: Ein Phänomen auf der Suche nach einer Theorie, „Kredit und Kapital” 1995, t. 28, nr 4.
• Brander J., Export Subsidies and International Market Share Rivalry, „Journal of International Economics” 1985, t. 18.
• Branson W., Junz H., Trends in U.S. Trade and Comparative Advantage, „Brookings Papers on Economic Activity” 1971, nr 2(2).
• Chaudhuri S., Ray S., The Competitiveness Conundrum Literature Review and Reflections, „Economics and Political Weekly” 1997, t. 32, nr 48.
• Cho D.S., Moon H.C., From Adam Smith to Michael Porter: Evolution of Competitiveness Theory, WSPC Publishing, Singapore 2013.
• Copeland B., Taylor M., Trade, Growth and the Environment, „Journal of Economic Literature” 2003, t. 42, nr 1.
• Daniels J.D., The Elusive Concept of National Competitiveness, „Business Horizons” 1991, t. 34, nr 6.
• Dixit A.K., Stiglitz J.E., Monopolistic Competition and Optimum Product Diversity, „American Economic Review” 1977, t. 67, nr 3.
• Durand M., Giorno C., Indicators of International Competitiveness: Conceptual Aspects and Evaluation, „OECD Economic Studies” 1987, nr 9.
• Dzikowska M., Przenoszenie modułów łańcucha wartości a konkurencyjność przedsiębiorstw, „Ekonomista” 2013, nr 3.
• Dzikowska M., Gorynia M., Teoretyczne aspekty konkurencyjności przedsiębiorstwa, w kierunku koncepcji eklektycznej?, „Gospodarka Narodowa” 2012, nr 4.
• Fagerberg J., International Competitiveness, „The Economic Journal” 1998, t. 98, nr 391.
• Greenhalgh C., Innovation and Trade Performance in the United Kingdom, „The Economic Journal” 1990, t. 100, nr 400.
• Griffith B.C., Small H.G., Stonehill J.A., Dey S., The Structure of Scientific Literatures II: Toward a Macro- and Micro-structure for Science, „Science Studies” 1974, t. 4, nr 4.
• Hufbauer G., The Impact of National Characteristics & Technology on the Commodity Composition of Trade in Manufactured Goods, w: R. Vernon, The Technology Factor in International Trade, 1970, NBER, New York.
• Hung S.C., Liu J.S., Lu L.Y.Y., Tseng Y.C., Technological Change in Lithium Iron Phosphate Battery: the Key-route Main Path Analysis, „Scientometrics” 2014, nr 100.
• IADB, The Age of Productivity: Transforming Economies from the Bottom Up, Inter American Development Bank Publishing, Washington 2010.
• Jaffe A.B., Trajtenberg M., Henderson R., Geographic Localization of Knowledge Spillovers as Evidenced by Patent Citations, „The Quarterly Journal of Economics” 1993, t. 108, nr 3.
• Jagiełło E.M., Strategiczne budowanie konkurencyjności gospodarki, Poltext, Warszawa 2008.
• Karavattuveetil S., Evaluating Scholarly Research: A Theoretical Approach to Compare Web of Science, Scopus and Google Scholar, http://eprints.rclis.org/25266 (dostęp: 15.11.2015).
• Kennedy P., Equilibrium Pollution Taxes in Open Economies with Imperfect Competition, „Journal of Environmental Economics and Management” 1994, t. 27, nr 1.
• Ketels C., Review of Competitiveness Frameworks, https://www.researchgate.net/publication/303522738_Review_of_Competitiveness_Frameworks (dostęp: 20.01.2016).
• Krugman P., A Model of Innovation, Technology Transfer, and the World Distribution of Income, „Journal of Political Economy” 1979a, t. 87, nr 2.
• Krugman P., Increasing Returns, Monopolistic Competition and International Trade, „Journal of International Economics” 1979b, t. 9, nr 4.
• Krugman P., Scale Economies, Product Differentiation, and the Pattern of Trade, „American Economic Review” 1980, t. 70, nr 5.
• Krugman P., Increasing Returns and Economic Geography, „Journal of Political Economy” 1991, t. 99.
• Krugman P., Competitiveness: A Dangerous Obsession, „Foreign Affairs” 1994, t. 73, nr 2.
• Liu, J.S., Lu L.Y., An Integrated Approach for the Main Path Analysis: The Development of the Hirsch Index as an Example, „Journal of the American Society for Information Science and Technology” 2012, t. 63, nr 3.
• Markusen J., Rutherford T., Discrete Plant-location Decisions in an Applied General-equilibrium Model of Trade Liberalization, „Review of World Economics” 1994, t. 130, nr 1.
• Melitz M., The Impact of Trade on Intra-industry Reallocations and Aggregate Industry Productivity, „Econometrica” 2003, t. 71, nr 6.
• Międzynarodowa konkurencyjność polskich przedsiębiorstw w okresie globalnego kryzysu gospodarczego i po jego wystąpieniu, red. M. Dzikowska, M. Gorynia, B. Jankowska, Difin, Warszawa 2016.
• Misala J., Międzynarodowa konkurencyjność gospodarki narodowej, PWE, Warszawa 2011.
• Mitschke A., The Influence of National Competition Policy on the International Competitiveness of Nations: A Contribution to the Debate on International Competition Rules, Physica, Heidelberg 2008.
• Porter M.E., The Competitive Advantage of Nations, Free Press, New York 1990.
• Porter M.E., Van der Linde C., Toward a New Conception of the Environment – Competitiveness Relationship, „Journal of Economic Perspectives” 1995, nr 9.
• Siggel E., International Competitiveness and Comparative Advantage: A Survey and a Proposal for Measurement, „Journal of Industry, Competition and Trade” 2006, t. 6, nr 2.
• Small H., Co-citation in the Scientific Literature: A New measure of the Relationship between Two Documents, „Journal of the American Society for Information Science” 1973, t. 24, nr 4.
• Soete L.L., A General Test of the Technological Gap Trade Theory, „Weltwirtschaftliches Archiv” 1981, t. 117, nr 4.
• Srivastava D., Shah H., Talha M., Determinants of Competitiveness in Indian Public Sector Companies: An Empirical Study, „Competitiveness Review” 2006, t. 16, nr 3.
• Teixeira A., Sequeira J., Determinants of the International Influence of a R&D Organization: A Bibliometric Approach, „European Journal of Scientific Research” 2009, t. 53, nr 3.
• Tobey J., The Effects of Domestic Environmental Policies on Patterns of World Trade: An Empirical Test, „Kyklos” 1990, t. 43, nr 2.
• Van Beers C., Van den Bergh J.C., An Empirical Multi-country Analysis of the Impact of Environmental Regulations on Foreign Trade Flows, „Kyklos” 1997, nr 50.
• Van Eck N.J., Waltman L., Text Mining and Visualization using Vosviewer, „ISSI Newsletter” 2011, t. 7, nr 3.
• Vernon R., International Investment and International Trade in the Product Cycle, „The Quarterly Journal of Economics” 1966, t. 80, nr 2.
• Weresa M., Definicje, determinanty oraz sposoby pomiaru konkurencyjności krajów, w: Czynniki i miary międzynarodowej konkurencyjności gospodarek w kontekście globalizacji – wstępne wyniki badań, red. W. Bieńkowski, M. Weresa, Prace i Materiały nr 284, Wydawnictwo SGH, Warszawa 2008.
• World Economic Forum, The Global Competitiveness Report 2015–2016, http://www3.weforum.org/docs/gcr/2015–2016/Global_Competitiveness_Report_2015–2016.pdf, Genewa (dostęp 03.02.2016).