Klasowe Uwarunkowania Sportu Z Perspektywy Teoretycznej Pierre’a Bourdieu

• Authors: Michał Lenartowicz
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The paper presents leisure, sports and physical recreation as areas of class struggle. It contains a brief introduction to the social class theory of Pierre Bourdieu and investigates his views on sports practices and how sport may be considered a part of cultural capital. The leisure class described by Veblen used amateur sport to manifest its high social position and strengthen social barriers. Today, with the distinctions of social class blurring, manners of leisure use and styles of consumption become important markers of social position. Several current studies applying Bourdieu’s concept of class are presented with regard to sports consumption and participation in sports and physical recreation. The research evidence, although not fully consistent, supports the class-based patterns described by Bourdieu and the applicability of his theoretical concept to the field of sport.

Keywords

EN

cultural capital; habits; consumption; taste; social status; sport; leisure; social class; kapitał kulturowy; habitus; konsumpcja; gust; status społeczny; sport; czas wolny; klasa społeczna

• Publisher: Instytut Studiów Politycznych PAN
• Journal: Kultura i Społeczeństwo
• Year: 2012
• Volume: 56
• Issue: 3
• Pages: 51-74

Dates

published

2012-09-01

online

2013-01-11

Contributors

author

Michał Lenartowicz

• Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie

References

• Aldridge Alan E., 2006, Konsumpcja, tłum. Maciek Żakowski, Sic!, Warszawa.
• Baudrillard Jean, 2006, Społeczeństwo konsumpcyjne. Jego mity i struktury, tłum. Sławomir Krolak, Sic!, Warszawa.
• Bennett Tony i in., 2010, Culture, Class, Distinction, Routledge, London-New York.
• Bourdieu Pierre, 1978, Sport and Social-class, „Social Science Information”, t. 17, s. 819-840.
• Bourdieu Pierre, 1990 [1987], In Other Words, Polity Press, Cambridge.
• Bourdieu Pierre, 1995 [1984], Sociology in Question, Sage Publications, London.
• Bourdieu Pierre, 1999, The State, Economics and Sport, w: Hugh Dauncey, Geoff Hare (red.), France and the 1998 World Cup: The National Impact of a World Sporting Event, Frank Cass, London.
• Bourdieu Pierre, 2005 [1979], Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia, tłum. Piotr Biłos, Scholar, Warszawa.
• Bourdieu Pierre, 2006 [1978], Sport and Social Class, w: Alan Tomlinson (red.), The Sport Studies Reader, Routledge Tayor and Francis Group, London-New York.
• Bourdieu Pierre, Passeron Jean-Claude, 2006 [1970], Reprodukcja. Elementy teorii systemu nauczania, tłum. Elżbieta Neyman, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• CBOS, 2003, O aktywności fizycznej Polakow, BS/23/2003.
• CBOS, 2006, Zainteresowanie sportami zimowymi oraz aktywność Polakow w tym zakresie, BS/33/2006.
• Coakley Jay, 1994, Sport in Society: Issues and Controversies, Mosby Year Book, St. Louis, Mo.
• Collins Tony, 1998, Rugby’s Great Split: Class, Culture and the Origins of Rugby League Football, Frank Cass, London.
• Collins Tony, 2006, Rugby League in Twentieth Century Britain: A Social and Cultural History, Routledge, London.
• Devine Fiona, Savage Mike, 2005, The Cultural Turn: Sociology and Class Analysis, w: Fiona Devine i in. (red.), Rethinking Class: Culture, Identities and Lifestyles, Palgrave, Basingstoke.
• DiMaggio Paul, Mohr John, 1985, Cultural Capital, Educational Attainment and Martial Selection, „The American Journal of Sociology”, t. 90, s. 1231-1261.
• Domański Henryk, 1994, Społeczeństwa klasy średniej, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa.
• Dunning Eric, 1999, Sport Matters: Sociological Studies of Sport, Violence and Civilization, Routledge, London.
• Eitzen Stanley D., Sage George H., 1991, Sociology of North American Sport, Brown and Benchmark, Madison, WI.
• Elias Norbert, Dunning Eric, 1986, Quest for Excitement: Sport and Leisure in the Civilizing Process, Blackwell, Oxford.
• Erickson Bonnie H., 1996, Culture, Class, and Connections, „American Journal of Sociology”, t. 102, s. 217-251.
• Giulianotti Richard, 2005, Sport: A Critical Sociology, Polity Press, Cambridge.
• Gruneau Richard, 1999, Class, Sports and Social Development, Human Kinetics, Champaign, IL.
• GUS, 2009, Uczestnictwo Polakow w sporcie i rekreacji ruchowej w 2008 r., Warszawa.
• Hargreaves John, 1986, Sport, Power and Culture: A Social and Historical Analysis of Popular Sports in Britain, Polity Press and Basil Blackwell, Cambridge-Oxford.
• Hartmann-Tews Ilse, 2006, Social Stratification in Sport and Sport Policy in the European Union, „European Journal for Sport and Society”, t. 3, s. 109-124.
• Heinemann Klaus, 1998, Sport in Post-modern Society, w: Zbigniew Krawczyk, Jerzy Kosiewicz, Krzysztof Piłat (red.), Sport w procesie integracji europejskiej, AWF, Warszawa.
• Jarvie Grant, 2006, Sport, Culture and Society, Routledge, London-New York.
• Kirk David, 2005, Sport, Physical Education and Schools, w: Barrie Houlihan (red.), Sport and Society, Sage Publications-Thousand Oaks, London-New Delhi.
• Kłoskowska Antonina, 2006, Wstęp do wydania polskiego, w: Pierre Bourdieu, Jean-Claude Passeron (red.), Reprodukcja. Elementy teorii systemu nauczania, tłum. Elżbieta Neyman, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Krawczyk Zbigniew, 2000, Sport w zmieniającym się społeczeństwie, AWF, Warszawa.
• Le Roux Brigitte in., 2008, Class and Cultural Division in the UK, „Sociology”, t. 42, s. 1049-1071.
• Maffesoli Michel, 2008, Czas plemion. Schyłek indywidualizmu w społeczeństwie nowoczesnym, tłum. Marta Bucholc, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Mehus Ingar, 2005, Distinction through Sport Consumption: Spectators of Soccer, Basketball, and Ski--jumping, „International Review for the Sociology of Sport”, t. 40, s. 321-333.
• Moens Maarten, Scheerder Jeroen, 2004, Social Determinants of Sport Participation Revisited: The Role of Socialization and Symbolic Trajectories, „European Journal for Sport and Society”, t. 1, s. 35-50.
• Ohl Fabien, 2000, Are Social Classes Still Relevant to Analyse Sports Groupings in “Postmodern” Society? An Analysis Referring to P. Bourdieu’s Theory, „Scandinavian Journal of Medicine & Science inSports”, t. 10, s. 146-155.
• Pawlak Anna, 1995, Kariera sportowa, w: Zbigniew Krawczyk (red.), Socjologia kultury fizycznej, AWF, Warszawa.
• Peterson Richard, Kern Roger, 1996, Changing Highbrow Taste: From Snob to Omnivore, „American Sociological Review”, t. 61, s. 900-907.
• Scheerder Jeroen, Vanreusel Bart, Taks Marijke, 2005, Stratification Patterns of Active Sport Involvement Among Adults: Social Change and Persistence, „International Review for the Sociology of Sport”, t. 40, s. 139-162.
• Słomczyński Kazimierz M., Janicka Krystyna, 2005, Pęknięta struktura społeczeństwa polskiego, w: Maria Jarosz (red.), Polska. Ale jaka, Oficyna Naukowa-ISP PAN, Warszawa.
• Sport Scotland, 2001, Sport Participation in Scotland 2000, „Research Digest”, t. 84.
• Stempel Carl, 2005, Adult Participation Sports as Cultural Capital: A Test of Bourdieu’s Theory of the Field of Sports, „International Review for the Sociology of Sport”, t. 40, s. 411-432.
• Stempel Carl, 2006, Gender, Social Class, and the Sporting Capital-Economic Capital Nexus. „Sociology of Sport Journal”, t. 23, s. 273-292.
• Strzyczkowski Konstanty, 2007, O (nie)użyteczności pojęcia kapitału kulturowego z perspektywy ustaleń socjologii amerykańskiej, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 3.
• Sztandar-Sztanderska Karolina, 2010, Teoria praktyki i praktyka teorii. Wstęp do socjologii Pierre’a Bourdieu, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
• Thrane Christer, 2001, Sport Spectatorship in Scandinavia: A Class Phenomenon, „International Review for the Sociology of Sport”, t. 36, s. 149-163.
• Vander-Stichele Alexander, Laermans Rudi, 2006, Cultural Participation in Flanders: Testing the Cultural Omnivore Thesis with Population Data, „Poetics”, t. 34 s. 45-64.
• Veblen Thorsten, 1971, Teoria klasy prożniaczej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• Weber Max, 1975, Klasy, stany, partie-podział władzy w obrębie wspolnoty, w: Włodzimierz Derczyński, Aleksandra Jasińska-Kania, Jerzy Szacki (red.), Elementy teorii socjologicznych, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• Wilson Thomas C., 2002, The Paradox of Social Class and Sports Involvement: The Roles of Cultural and Economic Capital, „International Review for the Sociology of Sport”, t. 37, s. 5-16.
• Zahorska Marta, 2007, Zmiany w polskiej edukacji i ich społeczne konsekwencje, w: Mirosława Marody (red.), Wymiary życia społecznego. Polska na przełomie XX i XXI wieku, Scholar, Warszawa.
• ---

Identifiers

DOI

10.2478/v10276-012-0023-3