Narracje bezdomnych kobiet na temat ich przyszłości. Doniesienie z badań jakościowych

• Authors: Małgorzata Piechowicz-Bogaczyk

Title variants

EN

Narratives of homeless women about their future: a qualitative analysis

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Streszczenie Niniejszy artykuł ma na celu prezentację i analizę tego, jak bezdomne kobiety wyobrażają sobie swoją przyszłość. Materiał i metody Badania jakościowe przeprowadzono na grupie 6 bezdomnych kobiet-mieszkanek schronisk w Gdańsku i Poznaniu. Metodą badawczą, jaką się posłużyłam było studium przypadku, z zastosowaniem techniki w postaci wywiadu narracyjnego. Uwzględnione w tekście wyniki badań stanowią jedynie część obszerniejszych z tego zakresu. Z uwagi na ograniczenia tekstowe, postanowiłam zaprezentować jedną z wyróżnionych przeze mnie kategorii badawczych: przyszłość kobiet doświadczających bezdomności, ocenianą z ich punktu widzenia. Wyniki Wyniki badań wskazują, że bezdomne kobiety pragną zmienić swoją sytuację życiową, jednak wizję swojej przyszłości widzą w kategoriach fatalistycznych, a w jej wyobrażenie wpisane są obawy i lęki; ponadto nie dysponują strategiami pomocnymi w zakresie zmiany aktualnego położenia życiowego. Wnioski Kluczowy wniosek aplikacyjny obejmuje zasadność zaprojektowania i wdrożenia pomocy psychologicznej oraz aktywizację zawodową bezdomnych kobiet.

EN

Abstract The present article is to present and analyze the homeless women' view on the prospects for their future. Material and methods Qualitative research was conducted on six homelessness women living in shelters in Gdańsk and Poznań. I have used case study methodology, implementing narrative interview as a technique. The research presented in this article is only a part of a larger study on the subject. Due to formal limitations I have decided to publish only one of the selected categories: what are their prospects for the future, as seen for the point of view of homeless women. Results The results of research indicate that homeless women wish to improve their situation however have negative predictions for their future, which are filled with fear. Furthermore they do not possess means to change the current situation. Conclusions Key practical aplication includes neccessity to implement psychological aid and proffesional activation of homeless women

Keywords

PL

bezdomność; przyszłość; bezdomne kobiety; poczucie samoskuteczności; narracje

EN

homelessness; self-efficacy; future; homeless women; narratives

• Publisher: Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
• Journal: Rozprawy Społeczne
• Year: 2021
• Volume: 15
• Issue: 1
• Pages: 60-73

Dates

published

2021-05-31

received

2020-12-02

revised

2021-02-01

accepted

2021-02-02

Contributors

author

Małgorzata Piechowicz-Bogaczyk

• Zakład Patologii Społecznej i Resocjalizacji, Uniwersytet Gdański Wydział Nauk Społecznych Instytut Pedagogiki, Polska

References

• Altunçekiç, A., Yaman, S., Koray, Ö. (2005). The research on prospective teachers’ self-efficacy belief level and problem solving skills. Kastamonu Education Journal, 13(1), 93-102.
• Anooshian, L. (2005). Violence and Aggression in the Lives of Homeless Children. Journal of Family Violence, 12(6), 373-387. DOI: https://doi.org/10.1007/s10896-005-7799-3.
• Bańka, A., (2016). Poczucie samoskuteczności. Poznań-Warszawa: Wydawca Stowarzyszenie Psychologia i Architektura.
• Bassuk, E., Dawson, R., Perloff, J., Weinreb, L. (2001). Posttraumatic stress disorder in extremely poor women: Implications for health care clinicians. Journal of the American MedicalWomen’s Association, 56, 79-85.
• Błażej, E., Bartosz, B. (1995). O doświadczaniu bezdomności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Chen, G., Gully, S. M., Eden, D. (2001). Validation of a new general self-efficacy scale.Organizational Research Methods, 4, 62–83. DOI: https://doi.org/10.1177/109442810141004.
• Chwaszcz, J. (2008). Osobowościowe i społeczne wyznaczniki funkcjonowania bezdomnych mężczyzn. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II.
• Dębski, M. (2008) Sytuacja społeczna bezdomnych kobiet w województwie pomorskim. W: Ł. Browarczyk (red,), Forum. O bezdomności bez lęku (s. 11-106). Gdańsk: Pomorskie Forum na Rzecz Wychodzenia z Bezdomności.
• Dębski, M. (2014). Wybrane metody pracy z bezdomnymi. Warszawa: Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich.
• Di Giunta, L., Eisenberg, N., Kupfer, A., Steca, P., Tramontano, C., Caprara, G. V. (2010). Assessing perceived empathic and social self-efficacy across countries. European Journal of psychological assessment, 26, 77-86. DOI: https://doi.org/10.1027/1015-5759/a000012.
• Doliñska-Zygmunt, G. (2000). Podmiotowe uwarunkowania zachowañ promuj¹cych zdrowie. Warszawa: Wydawnictwo Psychologii PAN.
• Duracz-Walczak, A. (1996). Bezdomni. Warszawa: Centrum Rozwoju Służb Społecznych.
• Erözkan, A. (2013). The effect of communication skills and interpersonal problem solving skills on social self-efficacy. Educational Sciences: Theory and Practice, 13(2), 739-745.
• Głód, F. (2008). Bezdomni - psychologiczno-pastoralna analiza życia, osobowości i próby resocjalizacji. Wrocław: Papieski Wydział Teologiczny.
• Gomez, R., Norton, Ch. (2015). Perceptions of Learned Helplessness Among Emerging Adults Aging Out of Foster Care. Child and Adolescent Social Work Journal, 32(6), 507-516. DOI: 10.1007/s10560-015-0389-1.
• Grabarczyk, I. (2007). System wsparcia i pomocy bezdomnym (na przykładzie działalności Domu dla Odzyskanych dla Życia – Markot w Marwałdzie). Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko – Mazurskiego.
• Hanrahan, P., McCoy, M., Cloninger, L., Dincin, J. (2005). The mothers' project for homeless mothers with mental illnesses and their children: a pilot study. Psychiatric Rehabilitation Journal, 28(3), 291-294. DOI: https://doi.org/10.2975/28.2005.291.294.
• Kosmatka, R. (2018). Zasoby osobiste osób bezdomnych a strategie radzenia sobie w sytuacji trudnej. Piła: Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Stanisława Staszica w Pile.
• Kościelak, R. (2001). Poczucie umiejscowienia kontroli i przekonania o własnej skuteczności w zdrowiu i chorobie. Kraków: Oficyna wydawnicza Impuls.
• Kubicka, H. (2005). Bezdomność rodzin samotnych matek: społeczno-wychowawcze aspekty zjawiska. Łódź: Wydawnictwo UŁ.
• Lech, A. (2007). Świat społeczny bezdomnych i jego legitymizacje. Katowice: Wydawnictwo Śląsk.
• Mandes, S. (2010). Przegląd kluczowych tematów badań dotyczących bezdomności w socjologicznej literaturze USA, Wielkiej Brytanii oraz Niemiec. W: M. Dębski (red.), Problem bezdomności. Wybrane aspekty (s.12-31). Gdańsk: brak informacji o wydawnictwie.
• Mikołajczyk, M. (2018). Rodziny bezdomnych matek. Charakterystyka i działania pomocowe. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
• Nickasch, B., Marnocha, S. (2009). Healthcare experiences of the homeless. Journal of the American Academy of Nurse Practitioners, 21(1), 39-46. DOI:https://doi.org/10.1111/j.1745-7599.2008.00371.x.
• Niewiadomska, I., Chwaszcz, J. (2010). Jak skutecznie zapobiegać karierze przestęczej. Lublin:Tekst. Drukarnia spółka jawna. Emilia Zonik i wspólnicy.
• Nowakowska, A., (2008). Społeczne postrzeganie bezdomności. Zjawisko stereotypizacji. W: M. Dębski, K. Stachura (red.), Oblicza bezdomności (s. 37-45). Gdańsk: Wydawnictwo Bernardinum.
• Nóżka, M. (2005). Marginalizacja w środowisku osób bezdomnych. W: K.Marzec-Holka (red.), Marginalizacja w problematyce pedagogiki społecznej i praktyce pracy socjalnej (s. 214-223). Bydgoszcz: UKW.
• Ogiñska-Bulik, N., Juczyñski, Z.(2008). Osobowosæ, stres a zdrowie. Warszawa: Centrum Doradztwa i Informacji Diffin.
• Oliwa-Ciesielska, M. (2003). Marginalizacja osób bezdomnych i możliwości ich społecznego uczestnictwa. W: K. Marzec-Holka (red.), Pomoc społeczna. Teoria i praktyka (s.420-430), t. II. Bydgoszcz : Akademia Bydgoska.
• Oliwa-Ciesielska, M. (2004). Piêtno nieprzypisania. Studium o wyizolowaniu spo³ecznym bezdomnych. Poznañ: Wydawnictwo Naukowe UAM.
• Pawlik-Popielarska, B. (2008). Bezdomność – przypadek czy konstelacja niektórych zmiennych osobowościowych. Znaczenie dominującego archetypu poczucia kontroli w procesie wchodzenia w bezdomność. W: M. Dębski, K.Stachura (red.), Oblicza bezdomności (s. 200-213). Gdańsk: Uniwersytet Gdański.
• Phipps, M., Dalton, L., Maxwell, H., Cleary, M. (2019). Women and homelessness, a complex multidimensional issue: findings from a scoping review. Journal of Social Distress and The Homeless, 28(1), 1-13. DOI: https://doi.org/10.1080/10530789.2018.1534427.
• Piechowicz, M., Piotrowski, A., Pastwa-Wojciechowska, B. (2014). The social rehabilitation of homeless women with children. Acta Neuropsychologica, 12(4), 469-482. DOI: https://doi.org/10.5604/17307503.1138848.
• Piechowicz, M. (2015). Specyfika funkcjonowania bezdomnych rodzin na przykładzie bezdomnych kobiet z dziećmi w Gdańsku. W: B. Chrostowska, M. Dymowska, M. Zmysłowska (red.), Rodzina wobec problemów i wyzwań współczesności. W poszukiwaniu rozwiązań, tom 2 (s.171-180). Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko – Mazurskiego w Olsztynie.
• Pilch, T., Bauman, T. (2010). Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
• Pindral, A. (2010). Definicje i typologie bezdomności. W: M. Dębski (red.), Problem bezdomności. Wybrane aspekty (s.31-52). Gdańsk: brak informacji o wydawnictwie.
• Podgórska-Jachnik, D. (2014). Praca socjalna z osobami bezdomnymi. Warszawa: Centrum Rozwoju Zasobób Ludzkich.
• Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Rzeszowie (2014). Bezdomność w województwie podkarpackim. Raport z badania. Pobrane z: www.rops.rzeszow.pl/dokumenty/badania/6_bezdomnosc.pdf.
• Retowski, S., Dębska-Cenian, A. (2008). Bezpośrednie i pośrednie przyczyny bezdomności, w retrospektywnej ocenie osób bezdomnych – w poszukiwaniu konsekwencji psychologicznych. W: M. Dębski, S. Retowski (red,), Psychospołeczny profil osób bezdomnych w Trójmieście (s. 403-432). Gdańsk: Uniwersytet Gdański.
• Rog, D., Holupka, C. , McCombs-Thornton, K. (1995). Implementation of the Homeless Families Program: 1. Service models and preliminary outcomes. American Journal of Orthopsychiatry, 65(4), 502-513. DOI: https://doi.org/10.1037/h0085057.
• Roze, M., ven der Wearden, J., Melchior, M. (2018). Factors associated with depression among homeless mothers. Results of the ENFAMS survey. Journal od Affective Disorders, 229, 314-321. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jad.2017.12.053.
• Saade, R, Winkelman, C. (2002). Short and long-term homelessness and adolescents’ self- esteem, depresion, locus of control and social supports. Australian Journal of Social Issues, 7(4), 431-445. DOI: 10.1002/j.1839-4655.2002.tb01130.x.
• Silverman, D. (2009). Prowadzenie badań jakościowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Szajerska, A. (2008). Reintegracja społeczno-zawodowa bezdomnych kobiet na przykładzie mieszkanek schronisk w województwie kujawsko-pomorskim w latach 2004–2006. W: M. Dębski, S. Retowski (red.), Oblicza bezdomności (s. 241-248). Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
• Szmajke, A. (1989). Dążenie do uzyskania poczucia kontroli nad zdarzeniami jako modyfikator sądów atrybucyjnych i spostrzegania osób. Przegląd psychologiczny, 32, 155-183.
• Sztompka, P. (2007). Socjologia. Analiza społeczeństwa. Kraków: Znak.
• Szluz, B. (2010). Świat społeczny bezdomnych kobiet. Warszawa: Bonus Liber.
• Wa-Mbaleka, S., Costa, A. (2020). Qualitative Research in the Time of a Disaster Like COVID-19. Revista Lusofona de Educacao, 48, s. 11-26.
• Worach-Kardas, H. (2015). Staroœæ w cyklu ¿ycia. Społeczne i zdrowotne oblicza późnej starości. Katowice: Wydawnictwo Śląsk.

Identifiers

DOI

10.29316/rs/133024