Autorytaryzm i partnerstwo

• Authors: Sikorski Czeslaw

Title variants

EN

AUTHORITARIANISM AND PARTNERSHIP

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule przedstawiono psychologiczne i  społeczno-kulturowe uwarunkowania dwóch przeciwstawnych systemów organizacyjnych: autorytarnego i  partnerskiego. Punktem wyjścia ich rozróżnienia jest różnica w  poczuciu umiejscowienia kontroli nad własnym działaniem wśród członków organizacji. Zewnętrzne lub wewnętrzne poczucie umiejscowienia kontroli jako cecha psychologiczna decyduje o  stosunku do hierarchii władzy, jej stabilności i  przedmiotowym lub podmiotowym traktowaniu podwładnych przez przełożonego oraz związanych z  tym wzorach kulturowych. Chociaż w  artykule nie usiłowano formułować jednoznacznych ocen wartościujących, to jego treść wyraźnie wskazuje na potrzebę rozwijania organizacji partnerskich i  eliminowania systemów autorytarnych. Tendencja ta wynikać powinna nie tylko z  powodu technicznych i  ekonomicznych warunków funkcjonowania współczesnych organizacji, ale także, a  może przede wszystkim, ze względów moralnych.

EN

This paper presents the psychological and socio-cultural conditions of two contrasting organizational systems-authoritarianism and partnership. The starting point for differentiating them is the difference in sense of location of control over one's actions amidst members of the organization. An external or internal sense of location of control as a psychological quality determines the relationship to the hierarchy of authority, its stability, and the objective or subjective treatment of subordinates by the superior as well as related cultural models. Although this article makes no attempt to formulate unequivocal valuations, its contents clearly points to a need to develop partnership organizations and eliminate authoritarian systems. This tendency should not only be the result of technical reasons and economic conditions under which today's organizations function, but also, or perhaps primarily, for moral reasons.

Keywords

PL

autorytaryzm; partnerstwo; hierarchia; heterarchia (; zewnętrzne umiejscowienie kontroli; wewnętrzne umiejscowienie kontroli; zależność; samodzielność

EN

AUTHORITARISM; EXTERNAL LOCUS OF CONTROL; HETERARCHY; HIERARCHY; INTERNAL LOCUS OF CONTROL; PARTNERSHIP; SELF-DEPENDENCE; SUBORDINATION

Discipline

• ECONOMICS: ECONOMICS

• Publisher: Institute of Labor and Social Studies, Warsaw
• Journal: Zarządzanie Zasobami Ludzkimi
• Year: 2011
• Issue: 6(83)
• Pages: 107-122
• Document type: ARTICLE

Dates

published

2011-12-15

Contributors

author

Sikorski Czeslaw

• Chair of Management of the University of Lodz, Łódź, Poland

• Chair of Management of the University of Lodz, Łódź, Poland

References

• Barber B. (2007), Dżihad kontra McŚwiat, Muza, Warszawa.
• Barnard Ch. (1946), Functions and Pathology of Status in Formal Organizations, (w:) Industry and Society, McGraw-Hill, New York.
• Bolesta-Kukułka K. (1992), Gra o władzę a gospodarka polska 1944 – 1991, PWE, Warszawa
• Dahl R.A. (1970), After the Revolution? Authority in a Good Society, Yale University Press, New Haven.
• Franklin B. (1861), Zasady poczciwego Ryszarda, (w:) K. Forster (red.), Dla każdego kto z pracy żyje, Berlin.
• Fromm E. (2002), Anatomia ludzkiej destrukcyjności, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań.
• Hedlund G. (1986), The Hypermodern MNC: A Heterarchy?, „Human Resources Management”, nr 25.
• Hofstede G. (1984), Cultural Consequences. International Differences in Work-Related Values, Sage, Beverly Hills – London – New Delhi.
• Hofstede G. (2000), Kultury i organizacje, PWE, Warszawa.
• Isakiewicz E. (2007), Nazywam się Jan Pokorny, „Newsweek” z 27 maja [3 czerwca].
• Jay A. (1996), Machiavelli i zarządzanie, PWE, Warszawa.
• Kępiński A. (1978), Rytm życia, Wyd. Literackie, Kraków.
• Kipnis D. (1972), Does Power Corrupt?, „Journal of Personality and Social Psychology”, nr 24.
• Kuc B.R. (2004), Od zarządzania do przywództwa, Wyd. Menedżerskie PTM, Warszawa.
• Manent P. (1994), Intelektualna historia liberalizmu, Arcana, Kraków.
• Mikuła B., Nasierowski W. (1995), Szkic do kultury organizacyjnej w Polsce, „Humanizacja Pracy”, nr 4.
• Montesquieu Ch.L. (1957), O duchu praw, rozdz. XI, KiW, Warszawa.
• Mulder M. (1977), The Daily Power Game, M. Nijhoff, Leyden.
• Ossowski S. (1983), O osobliwościach nauk społecznych, PWN, Warszawa.
• Pateman C. (1975), A Contribution in the Political Theory of Organizational Democracy, „Administration and Society”, nr 7.
• Peters T. (1993), Liberation Management, Pan Book, London.
• Popper K.R. (1993), Społeczeństwo otwarte i jego wrogowie, t. 1, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
• Senne P.M. (1998), Piąta dyscyplina. Teoria i praktyka organizacji uczących się, Dom Wydawniczy ABC, Warszawa.
• Sims H.P., Manz Ch.C. (1996), Company of Heroes. Unleashing the power of self-leadership, J. Wiley, New York.
• Stachowicz-Stanusch A. (2004), Zarządzanie poprzez wartości. Perspektywa rozwoju współczesnego przedsiębiorstwa, Wyd. Politechniki Śląskiej, Gliwice.
• Wang K.Y., Clegg S. (2002), Trust and Decision Making: Are Managers Different in the People’s Republic of China and in Australia?, „Cross Cultural Management”, nr 1.

Notes

PL

Polska wersja anglojęzycznego artykułu z numeru 6(83)/2011. Opublikowano na bezpłatnej płycie CD dołączonej do papierowego wydania numeru 2011 6(83), ISSN 1641-0882.

Identifiers

CEJSH db identifier

11PLAAAA10049